کاهش قدرت خرید و فقیرتر شدن خانوارها

فرارو- یک کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «کاهش قدرت خرید خانوار به معنای فقیرتر شدن خانوار است و نشان دهنده وضعیت دشوارتر افراد کم درآمد است. از سوی دیگر این موضوع ناسالم بودن توزیع درآمد را نیز نشان می دهد که هرچه بیشتر شود توزیع درآمد ناسالم تر است.»

حسن هفده تن معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: هر یک ‌درصد تورم 2.1 درصد درآمد خانوار را کاهش می‌دهد. با این احتساب در صورتی ‌که آخرین تورم اعلامی بانک ‌مرکزی در ماه گذشته را مبنا قرار دهیم به ‌ازای تورم 38.4 درصدی فعلی، درآمد خانوار ایرانی 80‌ درصد کاهش یافته است.

از سوی دیگر در سال 92 شاهد افزایش 480‌ درصدی هزینه سبد معیشتی خانوار نسبت به مزد بوده ایم. یعنی در سال 92 هزینه‌های سبد معیشت یک خانوار چهارنفره 4.8 برابر درآمد ماهانه یک کارگر بوده است. به عبارت دیگر در سال‌جاری در حالی که هر خانوار چهارنفره ماهانه دومیلیون‌ و360هزارتومان هزینه داشته‌ است مزد مصوب دولت برای سال 92 تنها 487هزارتومان بوده است.

یعنی در سال‌ جاری مزد کارگران ماهانه یک‌میلیون و 870 هزارتومان از درآمدشان کمتر بوده است؛ شکافی که همه‌ساله در میان مزد مصوب و هزینه سبد کالای معیشت خانوارها وجود دارد و دولت همچنان قادر به پرکردن این فاصله نیست.

دکتر مصطفی شریف استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «نرخ تورمی که بانک مرکزی اعلام می کند، میانگین بسیاری از میانگین ها است. به عبارت دیگر ممکن است نرخ برخی از کالاها در طول سال تغییر نکند یا تغییرات کمی داشته باشد، اما نرخ برخی دیگر از کالاها افزایش زیادی داشته باشد که میانگین آنها نرخ تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی می شود.»

وی ادامه داد: «هزینه عمده خانوارهای فقیر و کم برخوردار هزینه های زیستی است. یعنی خوراک، پوشاک و سرپناه که مربوط به زیست افراد می باشد هزینه عمده آنها را تشکیل می دهد که اتفاقا در افزایش قیمت کالاها این بخش از کالاها بیشترین افزایش قیمت را دارند.»

وی افزود: «لذا درصد تورم این قبیل از کالاها بسیار بیشتر از نرخ تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی است.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد: «نقش سبد معیشت خانوار در هزینه های خانوار و یا تاثیر تورم بر سبد معیشت خانوار نسبی است.»

وی ادامه داد: «یعنی فرض کنید یک خانوار با درآمد بالا که بیشتر مصرف کننده کالاهای لوکس است و یک خانوار با درآمد پایین که بیشتر مصرف کننده کالاهای اساسی هستند وجود دارند. در مقایسه میان این دو خانوار نسبتی از درآمد که صرف کالاهای ضروری می شود در خانوار کم درآمد بسیار بسیار بیشتر از خانوارهای پردرآمد است. لذا سهم زیادی از درآمد خانوارهای کم درآمد صرف سبد کالا می شود.»

شریف گفت: «کاهش 80 درصدی درآمد خانوار در سال 92 در واقع به معنای کاهش 80 درصدی قدرت خرید خانوار است. بدین معنا که سال گذشته یک خانوار با 100 هزار تومان کالاهای بیشتری نسبت به امسال می توانست بخرد.»

وی ادامه داد: «مسلما کاهش قدرت خرید خانوار به معنای فقیرتر شدن خانوار است و نشان دهنده وضعیت دشوارتر افراد کم درآمد است. از سوی دیگر این موضوع ناسالم بودن توزیع درآمد را نیز نشان می دهد که هرچه بیشتر شود توزیع درآمد ناسالم تر است.»

وی افزود: «در واقع این موضوع به ضریب جینی برمی گردد که فاصله دهک های درآمدی با هم را نشان می دهد که هر چه بیشتر شود آسیب های اجتماعی را نیز بدنبال خود خواهد داشت. چرا که درآمد پایین و وجود فقر تبعات منفی زیادی خواهد داشت و نابسامانی های اجتماعی را ایجاد خواهد کرد.»