فرارو- یک کار‌شناس مسائل بین الملل با بیان اینکه نشانه‌های تازه‌ای دال بر "آغاز دوباره حرکت پرونده هسته‌ای ایران" در مسیر مذاکرات بروز پیدا کرده است گفت: توافق برای از سرگیری دور تازه‌ای از مذاکرات فنی میان تهران و آژانس بین المللی انرژی اتمی و همچنین لحن ملایم یوکا آمانو مدیر کل آژانس در گفتگو با روزنامه روسی راسیسکایا گازتا و اذعان به صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران از جمله این نشانه‌ها محسوب می‌شود.
پیروز مجتهدزاده در گفتگو با فرارو ضمن بیان این مطلب با تاکید بر اینکه پرونده هسته‌ای پیش از این نیز به بن بست نرسیده بود بلکه تنها از حرکت باز ایستاده بود گفت: این توقف هم ناشی از فرا رسیدن فصل انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده آمریکا بود که بسیاری از مناقشات بین المللی از جمله پرونده هسته‌ای ایران در تحت تاثیر قرار داده بود.
وی افزود: توقف هم به این دلیل حاصل شد که در آخرین دور مذاکرات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ در مسکو، جمهوری اسلامی ایران پیشنهادات غافلگیرانه‌ای را در قالب بسته پیشنهادی ارایه کرد که همین موضوع را نیز کا‌ترین اشتون مسوول هیات مذاکره کننده گروه ۱+۵ بر اذعان کرد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: از این رو بر اساس آنچه که اشتون در پایان مذاکرات مسکو تاکید کرد پاسخ به پیشنهادات جمهوری اسلامی ایران نیازمند دریافت نظرات پایتخت‌ها به خصوص نظر مقامات ایالات متحده آمریکا داشت. با این حال همزمانی مذاکرات هسته‌ای با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا سبب شد تا ارایه نظر قطعی آمریکا به پس از انتخابات موکل شود تا رییس جمهوری جدید با دستی باز در این رابطه تصمیم گیری کند.
وی ادامه داد: بنابراین پیش بینی می‌شد که پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و انتخاب مجدد باراک اوباما گشایش نسبی در پرونده هسته‌ای ایران حاصل شود، علت این خوشبینی نیز این بود که اسرائیل از دو ماه پیش از برگزاری انتخابات در آمریکا حداکثر توان را به منظور تحت فشار قرار دادن واشنگتن برای حمله به ایران به کار بست تا خواست‌های اسرائیل را محقق کند اما اوباما دست رد به سینه نتانیاهو زد و از پاسخ به خواست‌های اسرائیل سر باز کرد.
این کار‌شناس مسائل بین الملل تصریح کرد: بر این اساس این وضعیت از دید بنده بسیار می‌تواند امید بخش باشد چرا که نه پیش از انتخابات آمریکا و احتمالا نه پس از آن اوباما توجه‌ای به ماجراجویی‌های اسرائیل و ننانیاهو بر فضای پرونده هسته‌ای ایران نداشت و نخواهد داشت و از این رو می‌توان امیدوار بود که این بار پرونده هسته‌ای ایران در یک فضای معقولانه‌تر و فارغ از فشارهای اسرائیل مورد بررسی قرار گیرد.
مجتهدزاده در پاسخ به این سوال که آیا این رویکرد می‌تواند مهر تاییدی بر اخبار رسانه‌های آمریکایی پیش از برگزاری انتخابات مبنی بر توافق میان تهران و واشنگتن برای مذاکره مستقیم باشد یا خیر گفت: پیش از انتشار این خبر در رسانه‌های آمریکایی شواهد بسیاری وجود داشت که دو طرف به تفاهم برای تعامل دست یافته‌اند.
وی با تاکید بر اینکه این تفاهم هم ناشی از اقدام ایران در ارایه پیشنهادات ۱۰ ماده‌ای در آخرین دور مذاکرات هسته‌ای در مسکو بود گفت: آثار و شواهد نیز حکایت از آن داشت که این تفاهم حاصل شده است اما اینکه به طور قطع توافقی هم در میان بوده است یا خیر را نمی‌توان به طور قطع به یقین اعلام کرد.
این استاد دانشگاه درباره اینکه دور تازه مذاکرات هسته‌ای باید بر اساس چه مبانی و اصولی از سرگرفته شود گفت: همانطور که جمهوری اسلامی ایران خواسته‌های دارد طرف مقابل نیز مطالباتی را مطرح کرده و می‌کند در این راستا برای آنکه دو طرف به نقطه مشترک برسد ضروری است تعدیلی در مواضع پیشین داشته باشند که این می‌تواند به تعلیق و یا توقف تحریم‌ها علیه ایران کمک کند.
وی افزود: اساسا تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران بر این مبنا اعمال شد که جمهوری اسلامی ایران را متقاعد کند که پای میز مذاکرات هسته‌ای باز گردد و یا گام‌های را به منظور شفاف سازی در برنامه هسته‌ای خود بردارد که اگر این دو اقدام صورت گیرد طبیعی است که طرف مقابل نسبت به تعلیق و یا توقف تحریم‌ها اقدام کند.
مجتهدزاده تصریح کرد: هر چند شکل و زمان تعلیق یا توقف تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی بیش از هر چیزی نیازمند ذکاوت هیات مذاکره کننده ایران دارد که مسیر مذاکرات را به چه شکلی هدایت کنند که در نهایت دوطرف به توافق بر سر توقف نهایی تحریم‌ها دست یابد.
وی با تاکید بر اینکه در این نوع مذاکرات ژئوپلوتیک هرگاه یک طرف مذاکره تسلیم شود طرف دیگر جری می‌شود و سطح خواست‌های خود را از آنچه که پیش‌تر مطرح کرده بود افزایش خواهد داد گفت: متاسفانه ما سابقه چنین تسلیم و عقیب نشینی را در همین مذاکرات هسته‌ای داریم.
این کار‌شناس مسائل بین الملل افزود: زمانی که در دوره‌ای صحبت از تعلیق غنی سازی در ایران مطرح شد پیش از آنکه وزرای خارجه سه کشور اروپایی قدم به خاک کشور بگذارند تا در این زمینه دو طرف گفتگو کنند دولت خبر از توقف غنی سازی را مطرح کرد و عملا پیشاپیش به استقبال توقف تعلیق رفت که نتیجه‌اش نه تنها کاهش فشار‌ها بر ایران نبود بلکه با جری شدن طرف غربی پرونده هسته‌ای ایران از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت سازمان ملل ارسال شد.
مجتهدزاده تصریح کرد: بر این اساس امیدواریم هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران در دور جدید مذاکرات نه تسلیم شوند و نه موضعی سرسختانه داشته باشند بلکه با مماشات برخورد کند یعنی در صورتی که طرف مقابل یک گام برداشت ما هم یک گام متقابل به پیش برداریم و یا اگر ما یک گام برداشتیم منتظر بمانیم تا طرف مقابل هم یک گام بردارد.
وی با تاکید بر اینکه این نوع برخورد در مذاکرات به ایجاد موازنه در گفتگو‌ها منجر خواهد شد گفت: اگر هر نوع توافقی حاصل عدم توازن باشد به زیان طرف ضعیف‌تر خواهد بود بنابراین جمهوری اسلامی ایران باید از در آشتی با طرف مقابل بر آید اما بدون عجله، شمرده و مرحله به مرحله.
