جامعه بینالمللی و ایران در یک تقاطع دشوار قرار گرفتهاند. غربیها میان احیای برجام یا تعریف توافق تازه معلق ماندهاند. در عین حال، اما سناریوی دیگری نیز در این زمینه مطرح است و آن اینکه کشورهای غربی میتوانند مکانیسم ماشه علیه تهران را فعال کنند که البته منجر به اقداماتی بیسابقه از سوی ایران و نیز تشدید تنشها میان تهران و تلآویو خواهد شد.
دولت قبلی آمریکا به ریاست دونالد ترامپ تابستان گذشته پس از شکست در شورای امنیت برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران، از مکانیزم ماشه استفاده کرد بر مبنای آن از سازمان ملل درخواست کرد تا همه تحریمهای خود علیه ایران را تمدید کند
صادق زیباکلام در گفتگو با فرارو
زیباکلام با تاکید بر اینکه در سال ۱۴۰۰ شاهد کاهش تنشها با آمریکا خواهیم بود، ادامه داد: این کاهش تنش به معنای آن نخواهد بود که ما بخواهیم سفارت آمریکا را در تهران دوباره باز کنیم، بلکه که همچنان در کوتاه مدت شعارهای استکبار ستیزانه و مرگ بر اسرائیل همچنان ادامه خواهد داشت، اما نکته مهم این است که در بلند مدت رابطه ایران و آمریکا دستخوش تغییرات فراوانی خواهد شد و دیگر فضایی که الان حاکم است، در بلند مدت جای خود را به یک رابطه متعدلتر که منافع اقتصادی ایران را نیز تامین کند، خواهد داد.
مرغ بعضیها در بازار ارز و طلا، یک پا دارد و با هر خبر منفی یا تهدید توخالی توسط تاجر آمریکایی ناخواسته نظم بازار را بههم میزنند. از صبح امروز تا این لحظه دلار ۵۰۰ تومان گران شده. در حالی که در کل روزهای هفته قبل این نوسان به ۴۰۰ تومان میرسید. سکه بهار آزادی از صبح ۳۰۰ هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کرده. یورو، درهم و طلای ۱۸ عیار هم شیطنت کردهاند اما خبر خوب این است که هرچه به زمان پایان معاملات نزدیک شدیم، اوضاع بهتر شد
کارشناسان مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل بین الملل بیان داشت: در گذشته تحریمهای سازمان ملل نسبت به تحریمهای آمریکا جامعیت بیشتری داشت، اما الان این رویه از زمانی که ترامپ روی کار آمده برعکس شده و آمریکا تمامی جنبههای تحریمی را در نظر گرفته، بنابراین اگر مکانیزم ماشه فعال شود، اتفاقی از نظر اضافه شدن تحریمهای جدید رخ نمیدهد، اما الان هزینه سیاسی و روانی این اقدام آمریکا بسیار زیاد است، بنابراین آنها طی دو ماهه گذشته تلاش زیادی کردند، این مسئله از کانال شورای امنیت انجام شود، تا الزام آور باشد و آمریکا تحت فشار قرار نگیرد، اما این خواسته آنها رخ نداد و حال آمریکا خود یه صورت یکجانبه دست به چنین کاری زده است.
بریتانیا، فرانسه و آلمان بیانیه مشترک دادند
نامزد دموکرات ریاستجمهوری آمریکا ادعا کرد: «اگر ایران پایبندی به تعهدات هستهای خود را از سر بگیرد، آمریکا به برنامه جامع اقدام مشترک بازخواهد گشت.» بایدن مدعی شد: «برای چنین کاری به کمک تمامی طرفین برجام از جمله چین و روسیه نیاز پیدا خواهد کرد.»
کارشناسان مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو
بهشتی پور با اشاره به بیانیه مشترک ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی، اظهار داشت: این همکاری ایران و آژانس بسیار موثر بود چراکه به زودی قرار است، نشست فصلی شورای حکام برگزار شود و اگر مسائل بین ایران و آژانس برطرف نمیشد، به احتمال زیادی شورای حاکم پرونده هستهای را به خاطر جنبههای نظامی ایران یا همان PMD،را به شورای امنیت ارسال میکرد و دوباره آن شش قطعنامهای که ذیل فصل هفتم ملل متحد به تصویب رسیده بود، باز میگشت.
حشمتالله فلاحتپیشه کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو
حشمتالله فلاحتپیشه گفت: بعد از سپری شدن یک ماه از فعال شدن مکانیزم ماشه به احتمال زیاد تحریمهایی سازمان ملل علیه کشورمان بر نخواهد گشت و در این باره آمریکا تنها میتواند تحریمهای خود را شدت ببخشد، همچنین برخی از معافیتهایی که برای فعالیتهای هستهای کشورمان در قالب برجام دیده شده، آمریکا آنها را نیز تحریم خواهد کرد و سعی میکند، مانع از انجام شان شود و از سوی دیگر معافیتهای تحریمی که آمریکا به برخی از کشورها به منظور تجارت به ایران داده بود، نیز آنها لغو خواهد شد، تا نشان دهدکه مکانیزم ماشه را اجرایی کرده است.
آخرین وضع بازارها چگونه است و چه در انتظار آنها قرار دارد؟
آنطور که به نظر میرسد اقدامات و خواست آمریکا در ثباتزدایی از اقتصاد ایران تمامی ندارد، اما آنطور که کارشناسان حقوق بینالملل میگویند راهاندازی مکانیزم ماشه از سوی این کشور تنها یک بازی روانی است که اگر اقدامات بیثباتکننده داخلی برای بازارها رخ ندهد، توان آن که بیثباتی را دامنگیر بازارها کند، ندارد مگر آنکه به گفته کارشناسان اقتصادی دولت نتواند دامنه اقدامات نوسانگیران بازار ارز را کنترل و از انجام اقدامات مثبت برای بازار بورس دریغ کند که شرایط دیگری رخ خواهد داد.
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا در گفتگو با فرارو
امیرعلی ابوالفتح تحلیلگر مسائل آمریکا ادامه داد: در حال حاضر مهمترین چیزی که ترامپ برای باقی ماندن در کاخ سفید به آن احتیاج دارد، بهبود شرایطی داخلی آمریکاست، از دوماه گذشته تاکنون که درگیری و اعتراضات نژادی در آمریکا بالا گرفت، این مسئله به ترامپ ضربه زیادی زد و او رای بسیاری از اقلیتهای نژادی آمریکایی ار از دست داد، اما اکنون که این اعتراضات به مانند گذشته نیست، اوضاع برای ترامپ بهتر شده و او تا قسمتی توانسته نظر رای دهندگان مردد و خاکستری را به خود جلب کند، اما باید توجه داشت، این موضوع بسیار سیال و منغیر است و این امکان وجود دارد که در آینده باز اوضاع تغییر کند.
رحمان قهرمان پور کارشناس مسائل آمریکا در گفتگو با فرارو تشریح کرد
رحمان قهرمان پورکارشناس مسائل آمریکا با تاکید بر اینکه علیرغم اعلام ترامپ مبنی بر فعال کردن مکانیزم ماشه از سوی، آمریکا، این موضوع با یک ابهام حقوقی پیچیده روبرو است، بیان داشت: در دو سال گذشته با فرمان اجرایی که ترامپ صادر کرد، عملا آمریکا در برجام خارج شد، این امر از منظر حقوق بین الملل به این معنا است که آمریکا از اختیاراتی که در قالب برجام به اعضا داده میشود، محروم شده و از سوی دیگر از مسئولیتهایی که در رابطه با برجام نیز بر عهده داشته سلب مسئولیت صورت گرفته است، بنابراین در چنین شرایطی ترامپ دیگر حق هیچ دخالتی در برجام را ندارد.
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو پاسخ داد
بیگدلی با اشاره به اینکه این پیروزی را نباید به حساب دیپلماسی فعال ایران گذاشت، افزود: به اعتقاد بنده این عدم رای به قطعنامه پیشنهادی آمریکا قبل از اینکه رای به عدم تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران باشد، یک نه بزرگ به یکجانبه گرایی آمریکای ترامپ است که با اقدامات خود در این چند وقت باعث شده که آمریکا در سیاست خارجی خود با شکستهای متعددی روبرو شود، انعقاد پیمان صلح بین اسرائیل و امارات نیز که روزهای گذشته محقق شد، همه برای این است که رئیس جمهور فعلی آمریکا دستش در مبارزات انتخاباتی در حوزه سیاست خارجی باز باشد، تمام اقداماتی که ترامپ در قبال ایران نیز انجام میدهد، ازجمله این قطعنامه پیشنهادی و همچنین پیشنهاد مذاکراتی که گاه و بیگاه ارائه میدهد، همه برای استفاده او در ایام برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است.
سه کشور در بیانیه خود همچنان تاکید دارند که برجام دارای «نقشی کلیدی» در «منافع امنیتی مشترک بنیادی» آنها است. آنها همچنان از برجام به عنوان «یک دستاورد کلیدی» در دیپلماسی چندجانبه اسم میبرند، همچنان، ضمن رد درخواست ترامپ برای خروج از برجام، «تاسف و نگرانی» خود را از خروج امریکا از برجام ابراز مینمایند و همچنان تاکید میکنند که بهرغم خروج امریکا از برجام، اروپا همچنان به تعهدات خود در مورد لغو تحریمهای اتحادیه متعهد است و بهرغم تحریمهای ثانویه امریکا تلاشهایی نیز برای تامین منافع اقتصادی ایران انجام داده است.
رئیس دفتر رئیسجمهور با تاکید بر اینکه ما دقیقا همان کاری را انجام دادیم که آنها نیز انجام دادند، خاطر نشان کرد: آنها برجام را حفظ کردند، ولی به تعهدات خود عمل نکردند، ما هم اعلام کردیم که به برجام پایبند هستیم، ولی به تعهدات خود عمل نمیکنیم.