چرا اروپا به سمت ترامپ متمایل شد؟
عامل دیگری که ممکن است در تغییر رفتار اروپا تاثیرگذار باشد، فقدان اعتماد به نفس اروپاییها در مقابله با تحریمهای آمریکا است. پس از اعمال تحریمهای آمریکا علیه ایران، باوجود تاکید کشورهای اروپایی بر استمرار برجام، تقریبا همه شرکتهای بزرگ اروپا از ترس تحریمها، کارشان را در ایران تعطیل کردند و از ایران خارج شدند.
«برجام، فی نفسه، یک دستاورد برد-برد بود و این شامل مرحله اجرای آن میشود. اما این نمیتواند به ضرر (طرف) پایبند به دستاوردی برای ناقض تبدیل شود. وضعیت کنونی بلاتکلیفی، خطرناک میشود.»
وزارت امور اقتصادی سوئیس به روزنامه فایننشال تایمز گفته برای برقراری هر چه زودتر کانال پرداختهای بشردوستانه تلاش میکند، اما نمیتواند تاریخ آغاز این کانال را تعیین کند. این وزارت گفته «گفتگوها هنوز با مقامات آمریکا، ایران و شرکتهای سوئیسی در جریان است.»
اگر اوضاع اینگونه پیش برود، احتمال خروج تهران از توافق هستهای روز به روز بیشتر خواهد شد. چرا که به گفته سید عباس عراقچی، معاون ظریف، منافع اقتصادی ایران از توافق «به صفر نزدیک شده است».
تحلیل علی خرم درباره علت تاخیر سازوکار ویژه اروپا برای تهران در گفتگو با فرارو
این کارشناس مسائل بین الملل عامل دوم تاخیر در فعالیت SPV را نگرانیهای اروپا میداند و میگوید: همه کشورهایی که قرار بود به ایران کمک کنند جا زدند. لبنان که باید قربان صدقه ما برود یا پاکستان با آن همه رفاقت و روابط استراتژیک در کشور خود را به روی هواپیمای ایران میبندند. طبیعتا در چنین شرایطی کشورهای اروپایی هم نگرانی این را دارند که فردی مثل ترامپ به آنها صدمه بزند. نزدیک سه هفته است که میخواهند دفتر SPV را در کشورهای اروپایی برپا کنند، اما هیچ یک از این کشورها جرات این کار را ندارند. با این حال کشورهای اروپایی مایلند که نه فقط برای ایران بلکه برای آنکه یکبار برای همیشه بتوانند از زیر یوغ آمریکا بیرون بیایند که همه چیزشان متصل به آمریکا نباشد دست به این آزمایش بزنند.
لئونارد نوشت: "همانگونه که یک سیاستمدار بلندپایه اروپایی برای من توصیف کرد، تحریمهای جدید دولت ترامپ، مانند بمبهای خوشهای هستند که بر سر دوست و دشمن به یک اندازه فرود میآیند".