عزاداری محرم

شاه‌حسین‌گویان نوعی مراسم مذهبی است که در ایام عزا در بیش‌تر نقاط آذربایجان و به‌طور گسترده در تبریز برگزار می‌شود. در زبان ترکی آذربایجانی، مردم به این مراسم «شاخسِی» می‌گویند که کوتاه شدهٔ واژهٔ «شاه‌حسین» است. همزمان با آغاز ماه محرم، این آیین در حسینیه مکتب تشیع واقع در خیابان بهشت تهران در حال برگزاری است.

مراسم عزاداری سنتی شاه‌حسین گویان با حضور عاشقان عزادار اباعبدالله‌الحسین (ع) در شب اول ماه محرم در هیئت مکتب تشیع تهران برگزار شد. شاه‌حسین‌گویان نوعی مراسم مذهبی است که در ایام عزا در بیش‌تر نقاط آذربایجان و به‌طور گسترده در تبریز برگزار می‌شود. در زبان ترکی آذربایجانی، مردم به این مراسم «شاخسِی» می‌گویند که کوتاه شدهٔ واژهٔ «شاه‌حسین» است.

آیین سنتی و ملی برپایی خیمه‌های عاشورایی در زرقان، از منحصر به فردترین آیین‌های محرم در کشور است که قدمت آن به دوران صفویه و بیش از ۴۰۰ سال می‌رسد. این آیین ۲۷ ذی الحجه هر سال در آستانه ماه محرم با حضور عاشقان و ارادتمندان اباعبدالله الحسین علیه السلام در شهر زرقان برگزار می‌شود.

با نزدیک شدن به ماه محرم و ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) بازار سیاهه فروشان محرم حال و هوای عزا به خود گرفته است.

با توجه به حضور میلیونی زائران اربعین، دسته‌های عزاداری تا سه‌شنبه امکان حضور در حرم‌ها را ندارند و در حال حاضر فقط در میدان‌های کربلا و خیابان‌های منتهی به حرم‌ها امکان حرکت دسته وجود دارد. با هماهنگی انجام شده شب گذشته فضا برای حضور دسته‌های عزاداری در حرم‌ها و بین‌الحرمین آماده شد و عزاداران حسینی به سوگواری پرداختند.

مراسم عزاداری هفتمین روز شهادت امام حسین(ع) صبح جمعه ( ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ )‌ در ارتفاعات کلکچال و تپه‌ نورالشهدا برگزار شد.

امام حسین (ع) همه جوره اش را خریدار است حتی حال آن کارتن خواب از همه جا ناامید را. اینطور می‌شود که خیری نیت می‌کند غذای نذری بپزد برای کارتن خواب ها و مداح اهل دلی هم داوطلب می‌شود برای هیات گرفتن در پاتوقی که میزبانانش زمان و مکان را فراموش کرده‌اند، چه برسد به ماه محرم. پاتوق کارتن خواب های خلازیر یکی از سخت دسترس ترین پاتوق‌ها است. از آن مدلش که هم چوبدار دارد، هم پاتوق دار و هر آدمی جرات نزدیک شدن به آن را ندارد وگرنه با تیزی از او استقبال می‌کنند.

بازار بزرگ تهران در سومین روزِ شهادت اباعبدالله الحسین(ع) و مصادف با دوازدهم محرم، میزبان دسته‌های عزاداری و موکب‌های نذری است. این مراسم یک‌شنبه (۸ مرداد) نیز در بازار تهران، مانند سال‌های گذشته برگزار شد و مردم پایتخت در دسته‌های مختلف عزاداری، مسیرهایی را در بازار تهران طی کرده و موکب‌های برپا شده از آن‌ها پذیرایی می‌کنند.

آخرین شب مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله در شب شهادت زین‌العابدین حضرت امام سجاد علیهما السلام با حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی و جمعی از عزادران حسینی امشب (شنبه) در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار شد. در این مراسم، حجت‌الاسلام والمسلمین رفیعی در سخنانی به تبیین ابعاد شخصیتی امام سجاد علیه‌السلام به‌ویژه بُعد مبارزاتی دوران زندگی آن حضرت پرداخت. همچنین سعید حدادیان در رثای حضرت سید الشهدا و امام سجاد علیهما‌السلام مرثیه سرایی و نوحه‌خوانی کرد.

«طویریج» معروف‌ترین دسته عزاداری در کربلا است که خاستگاه آن به منطقه «هندیه» در ۱۰ کیلومتری جنوب شرق کربلا باز می‌گردد؛ اما امروزه مردم نقاط مختلفی از جهان با آن سبک عزاداری می‌کنند و در سوگ سیدالشهداء (ع) بر سر و سینه می‌زنند. در این نوع سوگواری، عزاداران با سرو پای‌برهنه و هروله کنان (دوان‌دوان) به‌سوی حرم امام حسین (ع) حرکت می‌کنند و پس از زیارتی کوتاه، به‌سوی حرم قمر بنی‌هاشم (ع) می‌دوند و پس از زیارت در آن مکان به‌طرف خیمه‌گاه حرکت می‌کنند. آنان در مسیر حرم حضرت اباعبدالله (ع) شعار‌هایی همچون «لبیک یا حسین»، «لبیک یا داعی الله» و «واحسین واحسین» سر می‌دهند و سپس در مسیر حرم حضرت عباس (ع) ندای «واویل علی العباس» و «یا عباس جی بالمای لسکینه» و «الیوم الیوم نعزّی فاطمه» را فریاد می‌کنند. ریشه این مراسم به همان سال ۶۱ هجری قمری باز می‌گردد که وقتی خبر واقعه کربلا به اهالی روستای طویریج رسید آنان دوان‌دوان به‌قصد یاری حسین بن علی (ع) به سمت کربلا دویدند، اما به‌موقع نرسیدند. از آن پس، اهالی این روستا هرسال این اقدام را تکرار می‌کند و برای سوگواری شهدای کربلا، هروله کنان مسیر ده کیلومتری هندیه تا کربلا را طی می‌کنند.

نهال و رایان از سال گذشته به کمک مادر موکب کوچکی در کوچه شان برپا کرده اند. آن‌ها با تکه پارچه‌های سیاه در منزل و چند پرچم قدیمی که یکی از بستگان هدیه داده است کوچه را سیاهپوش کرده اند. آن‌ها با نذوراتی که بدستشان رسیده از رهگذران پذیرایی میکنند. وقتی صدای نوحه از ضبط صوت کوچک پخش می‌شود بچه‌های دیگر به جمع آن‌ها میپیوندند. آن‌ها با دنیای کودکی شان امام حسین (ع) را درک میکنند. نهال ۹ ساله و رایان ۷ساله هستند.

شبکه الاخباریه عربستان در گزارشی از برگزاری مراسم عاشورای حسینی در استان قطیف خبر داده است. به گفته مصطفی الموسی یکی از وعاظ قطیف مراسمات عزاداری بدون هیچ مشکلی برگزار شده و فوزی السیف، خطیب حسینی نیز توضیح داد که دولت در زمینه‌های مختلف تلاش بزرگ و قابل تقدیری انجام می‌دهد. صالح الملاحی، یک مقام مسئول در اداره اوقاف قطیف هم گفت که تلاش‌ها بین سازمان‌ها و ادارات دولتی ذیربط برای سازماندهی مراسم عاشورا ترکیب شد که منجر به این موفقیت ممتاز شد که همه به آن افتخار می‌کنند.

ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی از برگزاری مراسم عاشورا در مقابل کاخ سفید منتشر شده است که واکنش‌های کاربران را برانگیخته است.

سینا مهراد با انتشار تصویری از دیگ غذا در ظهر عاشورا فعالیت خود برای خدمت به ائمه اطهار را به نمایش گذاشت.

در مراسم عزاداری عاشورای حسینی، صد‌ها نفر از مردم مسلمان کشمیر در راهپیمایی قایق‌های کمیاب در دریاچه دال سرینگر کشمیر شرکت کردند. این موکب متشکل از قایق‌هایی است که توسط یک قایق موتوری حرکت می‌کند.

روستای گنجه رودبار در طول صد سال گذشته، دو بار تخریب شده و به مکان‌های جدیدی منتقل شده است. با این وجود مردم این روستا هر ساله در روز عاشورا با علم‌هایشان، بعد از گذشتن از مسیری سخت و کوهستانی، بر سر مزار اموات‌شان حضور پیدا کرده و به عزاداری می‌پردازند.

ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که عزاداری و سینه‌زنی جمعی از شیعیان در قبرستان بقیع را نشان می‌دهد. بیش از صد سال است این عزاداری برای شیعه‌ها ممنوع است، اما امروز شیعیان عربستان بعد از سال‌ها در بقیع اجازه عزاداری پیدا کردند.

یورونیوز در گزارشی از برگزاری مراسم عزاداری تاسوعا و عاشورا در نوش آباد نوشت: مردم ایران مانند هر سال مراسم عزاداری ماه محرم را همراه با آیین‌های محلی و سنتی برگزار کردند. نوش آباد، از توابع شهرستان کاشان هر سال در روز تاسوعا و عاشورا مراسم ویژه‌ای برگزار می‌کند. یکی از این مراسم به لشکر جن‌ها در حادثه کربلا اشاره دارد. برای اجرای این مراسم، نوجوانان صورت‌ها و بدن‌های خود را سیاه و قرمز می‌کنند تا بتوانند نقش لشکر جن‌ها را بازی کنند. این مراسم در مورد داستان حضور «زعفر جنی» در کربلا است. براساس روایت‌های مطرح شده زعفر جنی در روز تاسوعا و عاشورا برای خود مراسم عروسی برپا کرده بود که متوجه قیام عاشورا و رویارویی لشکر امام حسین با یزیدیان می‌شود. او پس از اینکه متوجه این ماجرا می‌شود، مراسم عروسی را رها کرده با طوایف مختلف جن برای کمک به امام به سوی کربلا حرکت می‌کند.

رئیس جمهور هم‌زمان با ظهر عاشورای حسینی، با حضور در نماز جمعه در مصلای دانشگاه تهران به اقامه عزا و سوگواری پرداخت.

علم دیبی یا همان «پای علم» عنوان آیینی در روستای ارزیل بخش خاروانا شهرستان ورزقان هست و به گفته اهالی قدمتی بیش از ۴۰۰ سال دارد که همه ساله در محرم برگزار می‌شود. در این مراسم سنتی، هر خانوار ساکن در روستا چندین فطیر (کوکه) محلی را به نیت چهارده معصوم پخته و در یک سینی گذاشته و به میدان مرکزی روستا می‌آورند. فطیر‌ها را در مرکز میدان روی یک پارچه و در پای علم برافراشته شده در وسط میدان ریخته و قاطی می‌کنند و اهالی روستا عزاداری کوتاهی گرداگرد علم و فطیر‌های جمع شده می‌کنند