یکی از بزرگترین هدایای میخائیل گورباچف به هموطنان روس خود الهام بخشی به آنان برای رهایی از قید یکنواختی شوروی بود افرادی که از آن پس توانستند زندگی خود را بر اساس آزادی شخصی ادامه دهند و از آزادی انتخاب کردن، خواندن آن چه می‌خواهند بخوانند و صحبت کردن در مورد آن چه می‌خواستند بحث کنند برخوردار باشند.
آخرین رهبر شوروی پس از تشییع در مسکو در غیاب ولادیمیر پوتین به خاک سپرده شد.
گورباچف در گورستان نوودویچی در کنار همسرش رایسا (که در سال ۱۹۹۹ درگذشت) به خاک سپرده خواهد شد.
«درک بهتر کارنامه و سیاست های گورباچف و نقش آن ها در فروپاشی شوروی، تنها زمانی به طور دقیق‌تر میسر می شود که مولفه‌های ساختار، بحران‌های انباشتی شوروی و البته عاملیتِ شخص گورباچف در کنار یکدیگر دیده و تحلیل شود. مولفه‌هایی که در کنار یکدیگر، در نهایت شوروی را در سال ۱۹۹۱ به کودتای آگوست و البته نقطه فروپاشی رساندند.»
از «گلاسنوست» و «پروستئیکا» تا تبلیغ پیتزا
مهم‌ترین و بحث‌برانگیزترین رخداد در حیات سیاسی گورباچف صدور فرمان اصلاحات اقتصادی و سیاسی پروستیئکا و گلاسنوست توسط او در سال ۱۹۸۹ بود. اکثر قریب به اتفاق ناظران سیاسی. البته شخص گورباچف بر این باور هستند که این دو تصمیم بزرگ، زمینه‌ساز سقوط شوری شد
گورباچف در آخرین ماه‌های ریاست جمهوری خود، شاهد جدایی و استقلال یکی پس از دیگری جمهوری‌های شوروی بود و در نهایت در ۲۵ دسامبر ۱۹۹۱ از ریاست جمهوری کناره‌گیری و یک روز پس از آن، اتحاد جمهوری‌های شوروی، به‌طور رسمی، فروپاشید.
میخائیل گورباچف ، آخرین رهبر جماهیر شوروی در آگهی تبلیغاتی «پیتزا هات» حضوری جنجالی داشت. این تبلیغ از سال ۱۹۹۸ در بسیاری از کشورهای جهان به‌جز روسیه پخش شد. گورباچف از درآمد آن که نمایش پیروزی سرمایه‌داری در روسیه توصیف شد، برای تامین مالی پروژه‌های بنیادش استفاده کرد.
بایدن: گورباچف مردی با آینده‌نگری کم‌نظیر بود
میخائیل سرگیویچ گورباچف بعد از یک بیماری سخت و طولانی عصر دیروز درگذشت.
همسفر با آنوبانی‌نی به سرزمین باستانی لولوبی‌ها؛ حیرت‌انگیزترین آثار باستانی آذربایجان غربی که باید ببینید 
ایده ترند دکوراسیونی؛ سبک بوهمین برای هر قسمت از خانه شما 
سالروز تولد زیباترین گلها؛ هر گل چه ماهی می‌روید؟ + گل ماه تولد شما چیست؟ 
بهترین زمان تعویض گلدان + از کجا بفهمیم گلدان برای گیاهمان کوچک است؟ 
چرا بخاری خودرو گرم نمی‌کند؟ / آیا می‌توان در خودرو با بخاری روشن خوابید؟ 
می‌خواهید بدانید زنی حقیقتاً باوقار است یا نه؟ به این ۸خصلت او نگاه کنید 
