«رهبری» با چه رزومه‌ای مربی تیم ملی سابر شد؟

علیرضا پورسلمان، رئیس فدراسیون شمشیربازی، در حالی این روز‌ها از سوی اهالی این رشته به سوء‌مدیریت متهم است که در جدیدترین مورد، دست به یک تصمیم خبرساز دیگر زده است. خبر مربوط به انتخاب مربی تیم ملی شمشیربازی اسلحه سابر است؛ تیمی که نزدیک به یک سال است سرمربی مشخصی ندارد و بعد از مدت‌ها تعلل و بی‌برنامگی، حالا برایش مربی معرفی کرده‌اند. محمد رهبری، عضو تیم ملی شمشیربازی، انتخاب عجیب‌و‌غریب فدراسیون شمشیربازی برای این مسئولیت است. اینکه چه شده رئیس فدراسیون شمشیربازی یکباره دست به چنین انتصاب سؤال‌برانگیزی زده، از آن دست مواردی است که مطمئنا با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو خواهد شد.

آخرین حضور محمد رهبری در ترکیب تیم ملی سابر ایران به بازی‌های المپیک ۲۰۲۴ پاریس برمی‌گردد؛ جایی که او در بخش انفرادی حذف شد و در بخش تیمی هم عنوان چهارم را کسب کرد. رهبری بعد از حضور در المپیک پاریس در گفتگو با رسانه‌ها مدعی شد که یک مدال از المپیک طلبکار است و تا زمانی که این مدال را نگیرد، از ورزش قهرمانی کنار نمی‌رود. جالب اینجاست که فدراسیون شمشیربازی در چند روز گذشته نیز اسامی تیم شرکت‌کننده در رقابت‌های جام جهانی الجزایر را اعلام کرد و نام رهبری به‌عنوان یکی از نفرات اصلی تیم در این فهرست بود. اما در این شرایط یکی، دو روز گذشته رهبری یکباره از تیم ملی سابر خداحافظی کرد و پورسلمان نیز حکم مربیگری تیم ملی را به او داد. رهبری بعد از قبول مسئولیت در این جایگاه در اظهارنظری مدعی شد «می‌خواستم در اوج بروم. اگر امسال نمی‌رفتم، باید سال بعد می‌رفتم. گفتم در بهترین شرایط خداحافظی کنم و جای دیگر به تیم کمک کنم».

جدای از حضور ناگهانی محمد رهبری در تیم ملی سابر، مسئله مهم اینجاست که فدراسیون شمشیربازی بر‌اساس چه رزومه و سوابقی، مربیگری تیم ملی سابر را به یک شمشیرباز جوان سپرده است؟ شمشیربازی که حتی سابقه یک روز تجربه مربیگری در این سطح را ندارد. مگر نه اینکه رهبری بیش از یک دهه عضو ثابت تیم ملی سابر بزرگسالان بوده و حتی فرصت مربیگری در تیم‌های باشگاهی کشور را هم نداشته است. نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره شود، بحث مدرک مربیگری این شمشیرباز است. مربیان تیم‌های ملی باید حائز بالاترین مدارک مربیگری در سطح بین‌المللی باشند. باید از مسئولان فدراسیون شمشیربازی این سؤال را پرسید که محمد رهبری با استناد به کدام مدرک معتبر مربیگری جهانی این سمت را عهده‌دار شده است؟ مورد ابهام‌برانگیز بعدی درباره شایعاتی است که به‌تازگی به راه افتاده و درباره مسئولیت محمد رهبری در هیئت شمشیربازی استان گیلان است. شایعات خبر از این می‌دهد که علیرضا پورسلمان ماه‌هاست که سرپرستی هیئت این استان را نیز به او داده است؛ آن‌هم در موقعیتی که رهبری به طور مستمر در اردو‌ها و مسابقات تیم ملی بوده است.

فصل جدید مسابقات شمشیربازی اسلحه سابر از ۱۷ آبان با برگزاری جام جهانی الجزایر آغاز می‌شود. با فاکتور‌گرفتن محمد رهبری، علی پاکدامن، محمد فتوحی، فرزاد باهر، احمدرضا شهمیری و نیما زاهدی نفراتی هستند که راهی این رقابت‌ها خواهند شد. سابریست‌ها برای جام جهانی الجزایر تنها یک اردوی هشت‌روزه بدن‌سازی را بدون مربی در رشت پشت سر گذاشتند و تمرینات منسجمی نداشتند. جالب اینکه محمد رهبری در این اردو حضور داشت و به‌عنوان بازیکن مشغول تمرین بود. تیم ملی اسلحه سابر سال گذشته بعد از استعفای امین قربانی بدون سرمربی اداره شد و تنها در فاصله دو ماه مانده به المپیک پاریس، دست به دامان پیمان فخری شد و با او در این بازی‌ها شرکت کرد. از آن زمان تا‌کنون این تیم سرمربی نداشته و رئیس فدراسیون شمشیربازی هم هر بار با صحبت‌های یک بام و دو هوایش، یک بار حرف از آمدن مربی خارجی زده و یک بار هم گفته به دنبال گزینه داخلی است.

 اما حقیقت امر این است که شمشیربازی سابر ایران آن‌قدر تهی است که به جز پیمان فخری که در‌حال‌حاضر در آمریکا زندگی می‌کند و امین قربانی که دستیار او بود، هیچ سرمایه دیگری در این عرصه ندارد. بد نبود که فدراسیون شمشیربازی به جای این انتخاب شتاب‌زده و عجولانه، ابتدا تکلیف سرمربی تیم را مشخص می‌کرد، بعد به فکر انتخاب مربی می‌افتاد. محمد رهبری مطمئنا جزء ستاره‌های سابر و ورزشکاران اخلاق‌مدار ایران بوده و سهم زیادی در نتایج درخشان این تیم تاریخ‌ساز دارد، ولی او اگر واقعا قصد ورود به عرصه مربیگری را دارد، تنها در صورتی می‌تواند در این مسیر موفق باشد که از تیم‌های پایه شروع کند و نهایتا دستیار یک سرمربی کاربلد باشد تا آب‌دیده شود.

به هر حال رهبری جوان است و کم‌تجربه. اگر هم برای نشستن روی صندلی مربیگری تیم ملی اشتیاقی از خود نشان بدهد، نمی‌توان خرده گرفت. از مسئولان فدراسیون شمشیربازی به‌عنوان متولیان اصلی و باتجربه‌های این رشته انتظار می‌رفت راه درست را پیش‌روی ورزشکارش بگذارند تا بهترین تصمیم را بگیرد، نه اینکه با به راه انداختن شوی رسانه‌ای در شبکه‌های مجازی مُهر تأیید بر تصمیمات عجولانه خود بزنند و با استوری‌های نمایشی (new headcoach) آینده ستاره‌ها را تخریب کنند.

مروری بر سابقه ورزشکاران شاخصی که بی‌درنگ وارد سطوح بالای مربیگری در تیم‌های ملی شدند، به‌وضوح نشان می‌دهد که قرار‌گرفتن در چنین موقعیتی، تنها آن‌ها را با مهره‌سوزی روبه‌رو می‌کند. پیمان فخری اگر توانست نسلی طلایی از سابر ایران بسازد و آقای خاص شمشیربازی لقب بگیرد، نزدیک به پنج سال هدایت تیم‌های نوجوانان و جوانان را برعهده داشت و سه ماه مداوم در دوره مربیگری مجارستان حضور داشت و از سخت‌ترین فیلتر‌ها عبور کرد تا به این مرحله رسید. در مقابل امین قربانی نیز مدت‌ها از رده‌های پایین شروع کرد تا دستیار فخری شد و در آخر هم سرمربی شد. اهالی ورزش به‌خوبی می‌دانند که تنها نقطه قوت فدراسیون شمشیربازی ایران، تیم ملی سابر است؛ تیمی که در ۱۰ سال گذشته جور اسلحه‌های فلوره و اپه را کشیده و همیشه سبد مدالی ورزش کشور را در رویداد‌های جهانی و آسیایی پر کرده است.

باوجود‌این با مسیری که پورسلمان در پیش گرفته، بعید به نظر می‌رسد که روند موفقیت‌های این تیم ادامه‌دار باشد، به‌ویژه اینکه بازیکنان تیم سابر بزرگسالان هم پا به سن گذاشته‌اند و وقت خداحافظی آنها رسیده و باید به فکر جایگزین‌کردن نسل بعدی باشند. رئیس فدراسیون شمشیربازی خودش می‌داند که برای برون‌رفت از این شرایط بحرانی و حفظ موفقیت‌های تیم ملی سابر، دو راه بیشتر پیش‌رو ندارد: اول اینکه سرمربی خارجی استخدام کند که با توجه به افزایش نرخ بالای ارز، بعید است بتواند گزینه‌ای طراز اول استخدام کند. دوم اینکه مجددا با پیمان فخری یا نهایتا امین قربانی وارد تعامل شود و این تیم را به آنها بسپارد. به هر شکل واقعیت این است که شمشیربازی ایران در دو سال گذشته و روی‌کار‌آمدن تیم مدیریتی جدید روز‌های ناآرامی به خود دیده و با توجه به تصمیمات عجولانه وضعیتش نابسامان‌تر شده است.