زندگی شاعران، در مقام افرادی که به کلمات جان میبخشند، همواره الهامبخش هنرمندان دیگر در سینما بوده است. فیلمهایی که درباره زندگی شاعران ساخته میشوند، علاوه بر روایت زندگی یک انسان، به بینندگان نشان میدهند چگونه با کلمات میتوان جهان را زیباتر کرد.
اگر از آن دست افرادی هستید که شیفته ادبیات هستند و تمایل دارید از دریچه سینما با زندگی شاعران بزرگ جهان آشنا شوید، گزینههای بسیار متنوعی پیش روی شما قرار دارد.
به گزارش چطور، ۱۰ موردی که در زیر بهعنوان بهترین فیلمها درباره زندگی شاعران معرفی شدهاند، تنها بخشی از این گزینهها هستند:
فیلم شور خاموش (A Quiet Passion)، روایتی تأثیرگذار از زندگی امیلی دیکنسون، شاعر برجسته آمریکایی است. در این فیلم، سینتیا نیکسون نقش امیلی را بازی میکند و بهخوبی ما را با جهان درونی این زن شاعر و گوشهگیر آشنا میکند. شور خاموش، با روایتی دقیق و ظریف چالشهای زندگی شخصی و هنری دیکنسون را بررسی میکند. این فیلم، بهزیبایی نشان میدهد که چگونه این شاعر، با وجود انزوا و محدودیتهای اجتماعی، توانست با شعرهایش، صدایی قدرتمند و جاودان خلق کند.
سیلویا پلات، یکی از تاثیرگذارترین شاعران قرن بیستم است و فیلم سیلویا (Sylvia) به زیبایی هرچهتمامتر زندگی این شاعر بزرگ را به تصویر کشیده است. این فیلم، با بازی درخشان گوئینت پالترو، داستان رابطه عاشقانه و پیچیده پلات با تد هیوز، شاعر بریتانیایی را روایت میکند. فیلم سیلویا بهروشنی نشان میدهد که چگونه این رابطه بر زندگی و آثار هنری پلات تاثیر گذاشته است. پایانبندی تاثیرگذار فیلم نیز مخاطب را به تأمل دربارهی زندگی و مرگ و ماهیت هنر وامیدارد.
کلاغ (The Raven)برداشتی سینمایی و دلهرهآور از واپسین روزهای زندگی ادگار آلن پو، نابغهی ادبی قرن نوزدهم است. این فیلم با الهام از شعر معروف «کلاغ» و داستانهای معمایی پو ساخته شده و روایتی هیجانانگیز از تعقیب و گریزی نفسگیر را به تصویر میکشد. در این فیلم، آلن پو با یک قاتل سریالی روبهرو میشود که بهگفته خودش، از داستانهای ادگار آلن پو برای قتلهایش الهام میگیرد و زندگی اطرافیانش را به خطر میاندازد. کلاغ با ترکیب عناصر معمایی، تاریخی و ترسناک، تجربهای متفاوت و جذاب از تماشای یک فیلم را برای شما رقم میزند.
نرودا (Neruda) روایتی بدیع و متفاوت از زندگی پابلو نرودا، شاعر بزرگ اهل شیلی است. پابلو لارائین، کارگردان این فیلم، نگاهی انتقادی و هنری به زندگی نرودا دارد و با استفاده از عناصر ژانر جنایی، داستانی هیجانانگیز و پرکشش را خلق کرده است. در این فیلم، نرودا نه به در مقام یک شاعر، بلکه در جایگاه یک فعال سیاسی و نماد مقاومت در برابر فاشیسم به تصویر کشیده میشود.
داستان این فیلم، از زبان یک پلیس مخفی که مامور تعقیب نرودا است، روایت میشود و همین مسئله، مرزهای واقعیت و خیال را در هم میآمیزد. با تماشای فیلم نرودا، علاوه بر آشنایی با شاعر بزرگ قرن بیستم، دانش سیاسی خود را نیز تا حد زیادی بهبود میبخشید.
پترسون (Paterson)، زندگی روزمره یک راننده اتوبوس را روایت میکند که با اشعارش به دنیای اطرافش معنایی تازه میبخشد. آدام درایور با بازی درخشان خود در این فیلم، شخصیت پترسون را با تمام ظرافتها و پیچیدگیهایش به تصویر کشیده است. پترسون، فراتر از یک فیلم است و به زیبایی به ما نشان میدهد که چگونه حتی سادهترین لحظات زندگی نیز میتوانند الهامبخش باشند. تماشای این فیلم شما را به تفکر و تأمل درباره هنر، زندگی و ارتباط انسان با دنیای اطراف دعوت میکند.
زیگفرید ساسون، شاعر ضدجنگ و منتقد اجتماعی در دوران جنگ جهانی اول است و زندگی وی در فیلم نیایش (Benediction) روایت میشود. این فیلم، داستانی غیرخطی دارد و ابعاد مختلف زندگی ساسون از جوانی پرشور تا پیری اندیشمندانه او را به تصویر کشیده شده است. کارگردان فیلم نیایش، به پیچیدگیهای روحی او از جمله مبارزات درونیاش با جنگ، عشق، ایمان و مرگ اشاره دارد. داستان فیلم، با زبانی سینمایی و تصاویری تاثیرگذار، مخاطب را به سفری عمیق در دل تاریخ و ادبیات میبرد. جک لودن و پیتر کاپالدی دو بازیگر اصلی فیلم نیایش هستند.
من کاکاسیاه تو نیستم (I Am Not Your Negro) یک فیلم مستند است و زندگی و اندیشههای جیمز بالدوین، نویسنده و فعال اجتماعی سیاهپوست آمریکایی را روایت میکند. این فیلم با تکیه بر نوشتههای بالدوین و تصاویر آرشیوی، به بررسی عمیق مساله نژادپرستی و مبارزات مدنی در آمریکا میپردازد. صدای گرم ساموئل ال جکسون نیز جذابیت این فیلم مستند را برای مخاطبان دوچندان میکند. من کاکاسیاه تو نیستم، اثری است که هم به لحاظ هنری و هم به لحاظ محتوایی، شما را تحت تاثیر قرار میدهد و درک شما را از مبارزات برای برابری و عدالت افزایش میدهد.
فیلم ستاره فروزان (Bright Star) زندگی جان کیتس، شاعر بزرگ انگلیسی را برای شما روایت میکند. این فیلم با زیبایی بصری و بازیهای درخشان، داستان رابطه عمیق و پرشور کیتس با فانی براون، منبع الهام اشعارش را به تصویر میکشد. همچنین، ضمن اشاره به زندگی شخصی کیتس، به بررسی جهان درونی شاعرانه او و تاثیر عشق بر آثارش میپردازد. در فیلم ستاره فروزان، طبیعت به مثابه یک شخصیت زنده در نظر گرفته شده است تا احساسات پیچیده عشق، مرگ و زیبایی، بهروشنی به تصویر کشیده شود.
اورفه (Orphée) سفری شاعرانه و سورئال به دنیای اساطیر یونان و ناخودآگاه انسان است. این فیلم، با بازی درخشان ژان ماره، شاعری را به تصویر میکشد که در جستوجوی معنای زندگی و مرگ است. اورفه در این فیلم، با استفاده از نمادها و تصاویر تأثیرگذار، موضوعاتی چون خلاقیت، عشق، فناپذیری و ماهیت هنر را بررسی کرده است. تماشای این فیلم کلاسیک، با ترکیب عناصر فانتزی، سوررئال و فلسفی، تجربهای منحصربهفرد و ماندگار برای شما خلق میکند.
فیلم کمدی رمانتیک رکسان (Roxanne) به کارگردانی استیو مارتین، روایتگر داستان کلاسیک سیرانو دو برژراک است. در این فیلم، مارتین در نقش یک آتشنشان با بینی بزرگ ظاهر میشود که عاشق زنی باهوش و زیبا به نام رکسان میشود. او با وجود هوش و ذکاوت فراوان، بهدلیل کمرویی، نمیتواند احساسات خود را ابراز کند. فیلم رکسان، با حفظ روح اصلی داستان سیرانو، با دیالوگهای هوشمندانه و چاشنی کمدی، مخاطب را به خنده و تأمل وا میدارد و علاوه بر روایت یک داستان عاشقانه جذاب، موضوعات مهمی مانند اعتمادبهنفس و اهمیت ارتباط کلامی را نیز بررسی میکند.
اگر دوست دارید از طریق فیلمهای داخلی، با بزرگترین شاعران کشورمان آشنا شوید، توصیه میکنیم در صورت امکان، فیلمهای زیرا را تماشا کنید:
فیلم «فردوسی» یکی از اولین فیلمهای بلند سینمای ایران، گامی مهم در جهت معرفی چهرههای ماندگار تاریخ و ادبیات ایران به شمار میرود. این فیلم ساخته عبدالحسین سپنتا است و با روایتی خطی و ساده، زندگی پر فراز و نشیب حکیم ابوالقاسم فردوسی را روایت میکند. سپنتا در این اثر، تلاش کرده تا با استفاده از امکانات محدود آن زمان، تصویری از شاعر بزرگ ایرانی و شاهکار بینظیرش، شاهنامه، به نمایش بگذارد. اگرچه فیلم فردوسی با معیارهای امروزی، فیلمی کوتاه و ساده به نظر میرسد، اما اولین تجربه در ژانر بیوگرافی در سینمای ایران است و از این منظر اهمیت ویژهای دارد.
سریال شهریار، سریالی تاریخی به کارگردانی کمال تبریزی است که در آن زندگی محمدحسین بهجت تبریزی ملقب به شهریار روایت میشود. این سریال، با بازی درخشان بازیگرانی همچون سیروس گرجستانی و اردشیر رستمی، مخاطب را به سفری در زندگی و دوران پرفراز و نشیب این شاعر بزرگ میبرد. در سریال تماشایی شهریار، تصویری جامع از دورههای مختلف زندگی این شاعر بزرگ از جمله جوانی، میانسالی و پیری تا مرگ او ارائه شده و در خلال آن، اوضاع سیاسی جامعه نیز روایت میشود.