چرا آلمان صادرات سلاح به ترکیه را از سر گرفته است؟

آلمان در سال‌های اخیر فروش تسلیحات به ترکیه را به شدت کاهش داد. اما اکنون فروش تجهیزات نظامی به ارزش بیش از ۲۵۰ میلیون یورو به ترکیه را تایید کرده است. علت این تغییر سیاست، وابستگی آلمان به ترکیه بر سر مسئله مهاجران است.

به گزارش جماران، آلمان پس از سال‌ها مجددا صادرات تسلیحات در مقیاسی بزرگ به ترکیه را از سر می‌گیرد. در این گزارش آمده است که آلمان اخیرا در نشست محرمانه شورای امنیت فدرال، به فروش تسلیحات به ارزش چند صد میلیون یورو به ترکیه چراغ سبز نشان داده است.

این تسلیحات شامل ۱۰۰ موشک ضد هوایی و اژدر برای نیروی دریایی ترکیه و همچنین کالا‌های لازم برای نوسازی زیردریایی‌ها و ناوچه‌های ترکیه است.

اشپیگل این اطلاعات را از فهرستی از مصوبات وزارت اقتصاد آلمان برای پارلمان این کشور دریافت کرده است. بر اساس این اطلاعات، شرکت آلمانی سازنده تسلیحات MBDA مجاز است ۱۰۰ موشک هدایت شونده را برای دفاع هوایی کشتی‌ها به ترکیه عرضه کند. محدوده مالی این معامله به طور مشخص در لیست ذکر نشده است، اما قیمت موشک‌های RAM احتمالاً حدود ۱۰۰ میلیون یورو خواهد بود. شورای امنیت فدرال آلمان همچنین تحویل ۲۸ اژدر SeaHake از شرکت توسان‌کروپ (Thyssenkrupp) را به مبلغ ۱۵۶ میلیون یورو تایید کرده است.

تغییر سیاست در قبال ترکیه

فهرست یاد شده همچنین شامل دو قرارداد تسلیحاتی دیگر نیز می‌شود؛ کنسرسیوم‌های مختلف از شرکت‌های تولید تسلیحات آلمانی مجاز به تامین کالا‌های لازم برای نوسازی زیردریایی‌های ترکیه از نوع U۲۰۹ هستند. تحویل قطعات موتور کشتی‌های جنگی و ناوچه‌های ترکیه نیز به مبلغ یک میلیون و ۹۰۰ هزار یورو تصویب شده است. مجوز‌های اعطا شده احتمالاً حدود ۳۳۶ میلیون یورو است.

این ارقام نشان دهنده تغییر چشمگیر سیاست دولت ائتلافی آلمان در قبال ترکیه است. برلین در سال‌های اخیر صادرات تسلیحات به ترکیه را به شدت کاهش داده، زیرا این کشور از یک شریک به یک "مشکل" تبدیل شده است. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به معیار‌های دموکراتیک پای‌بند نیست و علیه کرد‌ها نیز با مشت آهنین عمل کرده است.

تحت رهبری اردوغان، ترکیه از نظر سیاست خارجی نیز در حال دور شدن از متحدین اروپایی خود است. این کشور اخیراً حتی برای عضویت در گروه کشور‌های نوظهور بریکس که تحت سلطه چین و روسیه است، درخواست داده و به این ترتیب ناتو را نادیده می‌گیرد. وقتی صحبت از مناقشه خاورمیانه به میان می‌آید، اردوغان همیشه با نشان دادن پیوند‌های محکم خود با حماس، سایر اعضای ناتو را شوکه می‌کند.

وابستگی آلمان به ترکیه بر سر مسئله مهاجران

نتیجه سیاست‌های دولت اردوغان این بوده است که دولت آلمان در سال‌های اخیر صادرات تسلیحات خود به این کشور را کمتر و کمتر کرده است. آلمان در کل سال گذشته میلادی، تنها ۱۷ پروژه کوچک به ارزش ۱.۲۲ میلیون یورو را تصویب کرد. این روند در ابتدای سال جاری نیز ادامه یافت. بر اساس فهرستی از وزارت اقتصاد آلمان، دولت تنها صادراتی ۲۳ میلیون یورویی را در سه ماهه اول تایید کرده است. در آن زمان روبرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان گفته بود که تنها در صورتی برای صادرات نظامی به ترکیه چراغ سبز نشان می‌دهد که شامل پروژه‌های مشترک با شرکای اتحادیه اروپا یا ناتو باشد.

بنابر اطلاعاتی که اشپیگل به آن دست یافته، این محدودیت‌ها با مصوبات فعلی منتفی شده است. اگرچه ترکیه هنوز هم به عنوان یک شریک دشوار در نظر گرفته می‌شود، اما اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، در مورد مهاجران غیرقانونی به شدت به ترکیه وابسته است. اردوغان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کشور‌های ترانزیت در مسیر اتحادیه اروپا، بار‌ها از این امتیاز استفاده کرده است تا اهداف سیاسی خود را به کرسی بنشاند.

شولتس با این مانور‌ها به خوبی آشناست. از زمان آخرین دیدار او با اردوغان در برلین در پایان سال ۲۰۲۳، دولت آلمان در حال مذاکره با ترکیه برای پس فرستادن تعداد بیشتری از مهاجرانی است که در این کشور حکم اخراج گرفته‌اند.

چند روز پیش نانسی فزر، وزیر کشور آلمان اعلام کرد که توافقی با ترکیه حاصل شده است که با آن "بازگشت دادن مهاجران به ترکیه می‌تواند سریع‌تر و موثرتر انجام شود. " بنا به گزارش رسانه‌ها، آلمان قصد دارد چند صد نفر را در ماه اخراج کند.

با این حال روشن نیست این توافق تا چه اندازه عملی شود یا دوام بیاورد. اردوغان مدت کوتاهی پس از اعلام آن گفت که گزارش‌ها در این رابطه "بی‌اساس" هستند و صحت ندارند.