با نزدیک شدن به ماه مهر و بازگشایی مدارس، یکی از دغدغههای والدین، بر هم خوردن احتمالی تنظیم خواب کودکان است. دانشآموزان احتمالا نظم خواب خود را در تابستان از دست دادهاند، دچار پرخوابی یا کم خوابی شدهاند و بیداری صبحگاه برای آنها مقداری سخت است. چطور میتوانیم تنظیم خواب کودکان را به حالت مناسب با فصل تحصیل برگردانیم.
میزان خواب مورد نیاز کودک به سن او بستگی دارد. کودکان کوچکتر معمولاً نسبت به کودکانی که به دوران دبیرستان نزدیک میشوند به خواب بیشتری نیاز دارند.
به گزارش ایرنا، آکادمی پزشکی خواب آمریکا (AASM) مدت زمان خواب لازم را برای گروههای سنی مختلف اینگونه توصیه میکند:
نوزادان (۴ تا ۱۲ ماه): ۱۲ تا ۱۶ ساعت (شامل چرت زدن)، کودکان نوپا (۱ تا ۲ سال): ۱۱ تا ۱۴ ساعت (شامل چرت زدن)، پیش دبستانی (۳ تا ۵ سالگی): ۱۰ تا ۱۳ ساعت (شامل چرت زدن)، دبستان / دبیرستان اولیه (۶ تا ۱۲ سال): ۹ تا ۱۲ ساعت، نوجوانان (۱۳-۱۸ سال): ۸-۱۰ ساعت
همه انسانها برای بهبود عملکرد روزانه خود به خواب خوب شب نیاز دارند، اما این امر به ویژه برای کودکان اهمیت بیشتری دارد. خواب یک جنبه اساسی از رشد و سلامت کلی کودک است و به کودکان کمک میکند تا رشد کامل داشته باشند. زمانیکه میخوابیم، ترشح هورمونهای رشد به رشد، ترمیم و بازسازی بافتها کمک میکند.
در طول خواب، مغز اطلاعاتی را که در طول روز آموختهایم، تثبیت و سازماندهی میکند. خواب زیاد و با کیفیت به مغز کمک میکند تا کودک اطلاعات را حفظ کند و به کودکان امکان میدهد دانش بلندمدت کسب کنند. همچنین احساسات کودکان را تنظیم میکند. نداشتن خواب کافی میتواند منجر به نوسانات خلقی، تحریک پذیری و طغیانهای عاطفی شود. کودکانی که به خوبی استراحت کردهاند نیز بهتر میتوانند رفتار و توجه خود را مدیریت کنند.
با خواب مناسب، مهارتهای حرکتی هم توسعه مییابد. خواب کافی هماهنگی فیزیکی را افزایش میدهد که میتواند تأثیر مثبتی بر عملکرد ورزشی و فعالیتهای بدنی داشته باشد. با خواب کافی توانایی شناختی بهبود مییابد. خواب ارتباط نزدیکی با عملکردهای شناختی مانند حافظه، توجه، حل مسئله و خلاقیت دارد.
نکاتی برای بازگشت به روال عادی خواب:
تغییر ناگهانی در زمان خواب میتواند برای کودکان استرس زا باشد و ممکن است شما را با مقاومت آنها روبهرو کند. این روند را با تنظیم تدریجی زمان خواب و بیدار شدن زودتر (مثلاً ۱۵ دقیقه زودتر) هر چند شب یکبار شروع کنید.
ایده خوبی است که این روند را حدود دو هفته قبل از شروع مدرسه شروع کنید. این روند به بدن کودک شما اجازه میدهد تا به طور طبیعیتری تنظیم و در آخرین روز تعطیلات استرس کمتری به فرزندانتان وارد شود.
تنظیم یک برنامه خوب قبل از خواب برای خواب بهتر ضروری است. یک برنامه آرامبخش قبل از خواب به بدن ما یادآوری میکند که زمان آرام شدن و آماده شدن برای خواب است.
برخی از نمونههایی از فعالیتهای آرامشبخش برای گنجاندن در روال زندگی کودک عبارتند از:
- کم کردن نور
- مدیتیشن و یا یادداشت برداری روزانه
- حمام یا دوش آب گرم
- در آغوش گرفتن پدر و مادر
- خواندن یا شنیدن داستان قبل از خواب
- با فرزندتان تمرین کنید و روتین خوابی بسازید که او مشتاقانه منتظر آن باشد تا از آن لذت ببرد.
دستگاههای الکترونیکی نور آبی ساطع میکنند و در تولید هورمون ملاتونین اختلال ایجاد میکنند. برای کمک به فرزندتان در خواب با کیفیت، قانونی را برای محدود کردن استفاده از صفحه نمایش حداقل یک ساعت قبل از خواب ایجاد کنید. با ارائه فعالیتهای سرگرمکننده مانند خواندن کتاب، نقاشی، پازل و اسباببازی، به آنها کمک کنید.
اطمینان حاصل کنید که اتاق خواب کودک شما راحت و بدون حواس پرتی است.
پردههای تیره برای جلوگیری از ورود بیش از حد نور (به ویژه در فصل تابستان).
- یک تشک و بالش راحت.
- دور نگه داشتن اسباب بازیها از دید.
- خنک نگه داشتن اتاق.
ورزش منظم برای سلامت جسمانی ضروری است و به عنوان یک راه مفید برای خسته کردن کودکان قبل از خواب مفید است. فرزندتان را تشویق کنید تا بیرون از خانه بازی کند یا در فعالیتهای خانوادگی که شامل حرکات فیزیکی است شرکت کند. اطمینان حاصل کنید که کودک شما از ورزش شدید نزدیک به زمان خواب اجتناب میکند، زیرا ممکن است اثر معکوس داشته باشد و به او انرژی بدهد. بدن حدود ۹۰ دقیقه بعد از ورزش نیاز دارد تا سطح اندورفین و دمای مرکزی بدن به سطح قبل از فعالیت بازگردد.
بهتر است از خوردن یک وعده غذایی کامل یا سنگین در نزدیکی زمان خواب خودداری کنید. بدن برای هضم صحیح غذا به زمان نیاز دارد تا از علایمی مانند سوء هاضمه، سوزش سر دل و رفلاکس اسید جلوگیری کند. در حالت ایده آل، کودک شما نباید تا ۲ ساعت قبل از رفتن به رختخواب یک وعده غذایی سنگین مصرف کند. اگر کودک شما هنوز گرسنه است، یک میان وعده سبک مانند یک ماست یا یک تکه میوه توصیه میشود.
کودکان اغلب رفتار والدین خود را تقلید میکنند و عادات خواب نیز از این قاعده مستثنی نیست. با تنظیم برنامه خواب خود، الگوی مثبتی برای فرزندتان بگذارید. در حالی که بدون شک زمان خواب شما کاملاً با زمان خواب کودکتان متفاوت است، مطمئن شوید که بر اهمیت داشتن یک خواب خوب شبانه تأکید میکنید. نظرات مثبت روز بعد به فرزندتان ("امروز صبح احساس خوبی دارم، چون دیشب زودتر به رختخواب رفتم") به تقویت کیفیت خواب کمک میکند.
به یاد داشته باشید که تطبیق با یک برنامه خواب جدید میتواند زمان بر باشد. صبور باشید و زمانی که فرزندتان با تغییرات سازگار میشود درک خود را نشان دهید. مهم است که در طول این فرآیند او را تشویق و حمایت کنید و اگر فرزندتان در تلاش است که بخوابد، از سرزنش او خودداری کنید.