پشت‌پرده گسترش شهرک‌های غیرقانونی در کرانه باختری

اسناد افشا شده نشان می‌دهند رژیم اشغالگر با حمایت مالی از سازمان‌های صهیونیستی و پشتیبانی «قانونی»، گسترش شهرک‌های غیرقانونی را تسهیل می‌کند.

به گزارش ایسنا، رسانه انگلیسی در گزارشی با افشای اسناد نهاد‌های وابسته به تل‌آویو، نقش مستقیم رژیم صهیونیستی در گسترش شهرک‌سازی‌های غیرقانونی را اثبات کرد.

تنها در سال میلادی گذشته ۲۹ شهرک غیرقانونی جدید در کرانه باختری ساخته شده که رقمی بی‌سابقه است. شهرک‌های غیرقانونی اغلب فاقد مرز‌های رسمی بوده و نه‌تن‌ها در قوانین بین‌المللی، بلکه حتی بر اساس قوانین رژیم صهیونیستی هم غیرقانونی محسوب می‌شوند.

رژیم صهیونیستی پس از پیروزی بر اعراب در جنگ ۶روزه در سال ۱۹۶۷، حقوق بین‌المللی را زیر پا گذاشته و مشغول ساخت شهرک‌هایی در کرانه باختری رود اردن شده است. با وجود فشار از سوی جامعه بین‌المللی، رژیم اشغالگر همچنان به توسعه شهرک‌های خود ادامه داده و در مناطق جدید نیز دست به شهرک‌سازی می‌زند.

کابینه‌های مختلف تل‌آویو در ادوار گذشته هر یک با سیاستی یهودیان را به کوچ به این شهرک‌ها و اشغال سرزمین فلسطینیان سوق داده‌اند؛ از یارانه و تخفیف مالیاتی گرفته تا خدمات شهری ارزان. تل‌آویو تا امروز بیش از ۱۴۰ شهرک در کرانه باختری ساخته و دست‌کم ۱۹۶ شهرک دیگر نیز به دست یهودیان و بدون دریافت مجوز از مقامات صهیونیست ایجاد شده‌اند؛ ازاین‌رو، حتی رسانه‌های این رژیم نیز دسته دوم از شهرک‌ها را غیرقانونی می‌نامند.

۲ بازیگر کلیدی در گسترش شهرک‌های غیرقانونی

گسترش این شهرک‌های غیرقانونی موضوعی است که بسیاری از فلسطینیان را درگیر نگرانی‌های عمیقی کرده است. تحقیقات رسانه انگلیسی نشان می‌دهد سازمان‌هایی وابسته به دولت رژیم صهیونیستی در تأمین مالی و حمایت از تأسیس این شهرک‌های غیرقانونی دخیل بوده‌اند. مدارک به دست آمده توسط بی‌بی‌سی نشان می‌دهد که «سازمان جهانی صهیونیسم» و شرکت شهرک‌سازی «امانا» نقش پررنگی در گسترش این شهرک‌های غیرقانونی ایفا کرده‌اند.

سازمان جهانی صهیونیسم که بیش از یک قرن پیش تأسیس شده و در ایجاد رژیم صهیونیستی نقش اساسی داشته است، زیرمجموعه‌ای تحت عنوان «بخش شهرک‌سازی» دارد که از سال ۱۹۶۷ مسئول مدیریت سرزمین‌های اشغال‌شده توسط رژیم صهیونیستی است. بودجه این بخش توسط رژیم صهیونیستی تأمین شده و آن را «بازوی دولت اسرائیل» می‌دانند.

قرارداد‌هایی که بی‌بی‌سی بررسی کرده، نشان می‌دهد این سازمان اراضی اشغالی را به ساخت شهرک‌های غیرقانونی تخصیص داده است، درحالی‌که ساخت‌وساز در این مناطق ممنوع است. تصاویر ماهواره‌ای نیز تأیید می‌کند که در این اراضی شهرک‌سازی غیرقانونی صورت گرفته است.

امانا که یکی دیگر از بازیگران کلیدی در این زمینه است، از چند دهه قبل در ساخت‌وساز شهرک‌ها دخیل بوده و اخیراً اسنادی به دست آمده که نشان می‌دهد این سازمان بودجه ساخت شهرک‌های غیرقانونی را تأمین کرده است. مدارک افشاشده نشان می‌دهد امانا مبالغ هنگفتی را به شهرک‌نشینان داده تا در اراضی اختصاص‌یافته به شهرک‌های غیرقانونی، ساخت‌وساز انجام دهند. گرچه این سازمان از سال‌ها پیش در زمینه شهرک‌سازی‌هایی که رژیم صهیونیستی آن‌ها را قانونی می‌داند فعالیت داشته، اما ارتباط آن با شهرک‌های غیرقانونی مسئله‌ای جدید است.

خشونت و آزار علیه جوامع فلسطینی

علاوه بر این حمایت‌های مستقیم و مخفیانه، رژیم صهیونیستی همچنین با قانونی خواندن شهرک‌های غیرقانونی، به روند گسترش شهرک‌ها کمک می‌کند. تنها در سال گذشته، رژیم اشغالگر فرایند قانونی کردن دست‌کم ۱۰ شهرک غیرقانونی را آغاز کرده و به دست‌کم ۶ شهرک دیگر، وضعیتِ «کاملاً قانونی» اعطا کرده است.

رواج شهرک‌های غیرقانونی به‌شدت با افزایش خشونت و آزار علیه جوامع فلسطینی مرتبط است. در اوایل سال میلادی جاری، دولت بریتانیا هشت شهرک‌نشین افراطی را به دلیل اعمال رفتار‌های خشونت‌آمیز علیه فلسطینیان، تحریم کرد. حتی حامی اصلی رژیم صهیونیستی، یعنی ایالات متحده نیز دراین‌رابطه تحریم‌هایی را علیه شهرک‌نشینان وضع کرده است.

«آوی مزراحی» فرمانده سابق ارتش رژیم صهیونیستی در گفتگو با بی‌بی‌سی با اذعان به اینکه شهرک‌های غیرقانونی موجب افزایش خشونت خواهد شد، گفت: «هرگاه شهرک‌های غیرقانونی در منطقه‌ای قرار می‌گیرند، با فلسطینی‌های ساکن آن منطقه درگیر می‌شوند.»

قوانین بین‌المللی هم شهرک‌های غیرقانونی را محکوم می‌کند و هم سازه‌های موسوم به شهرک‌های قانونی را. بر اساس این قوانین، انتقال افراد غیرنظامی به مناطق تحت اشغال، یک عمل غیرقانونی است، اما شهرک‌نشینان افراطی مدعی هستند که این سرزمین از نظر تاریخی و مذهبی به آنان تعلق دارد.

هدف اصلی گسترش شهرک‌های غیرقانونی

بیرون راندن فلسطینیان هدف اصلی گسترش شهرک‌های غیرقانونی است. یک عضو سازمان «صلح اکنون» که علیه شهرک‌سازی‌ها فعالیت می‌کند، به بی‌بی‌سی گفت شهرک‌نشینان خود را «محافظ» این اراضی دانسته و اقداماتی انجام می‌دهند که هدف از آن‌ها بیرون راندن فلسطینیان است.

شهرک‌نشینان افراطی خود را نماینده دولت، دستگاه قضایی و دستگاه انتظامی می‌دانند. این در حالی است که «دیوان بین‌المللی دادگستری» در ژوئیه ۲۰۲۴ در یک بیانیه تاریخی از رژیم صهیونیستی خواست شهرک‌سازی‌های جدید را متوقف کرده و شهرک‌نشینان را از کرانه باختری اشغالی تخلیه کند.

با وجود رشد سریع شهرک‌های غیرقانونی و خشونت‌های شهرک‌نشینان علیه فلسطینیان، رژیم صهیونیستی اقدامات قابل‌توجهی برای مهار گسترش این شهرک‌ها انجام نمی‌دهد و از طریق سازمان‌هایی مانند سازمان جهانی صهیونیسم و سازمان امانا، توسعه آن‌ها را تسهیل می‌کند.