فرارو- ماجرای ممیزی در سال‌های اخیر با نوعی آزمون و خطا و اعمال سلایق همراه بوده و موسم نمایشگاه کتاب تهران که می‌رسد این جریان در جمع آوری کتاب متبلور شده و شکلی از عینیت به خود می‌گیرد، اما از پیچیدگی این جریان که بگذریم بحث اعمال سلیقه نقطه ضعف اساسی جریان ممیزی است که سال به سال و مدیر به مدیر رنگ و بوی تازه‌ای به خود می‌گیرد.
به گزارش سرویس فرهنگی هنری فرارو، در نمایشگاه بین المللی سال گذشته برخی از کتابهای که قبل از سال 84 منتشر شده بودند مجوز دریافت نکردند و در نمایشگاه امسال نیز کتابهای که قبل از سال 87 منتشر شده بودن مشمول این قاعده شدند و همین وضعیت متغیر گویا قاعده‌ای تازه‌ای برای مدیران فرهنگی به وجود آورده است.
از روزی که نمایشگاه کتاب امسال راه افتاده است، اخبار و گزارش‌های در برخی خبرگزاری‌ها منتشر می‌شود که گویا چیزی شبیه به گزارش روزانه از عملکرد مدیریت کمیته نظارت و ارزشیابی بیست و چهارمین نمایشگاه کتاب تهران است. عنواینی شبیه به این: «کتابهای که از نمایشگاه کتاب جمع آوری شد!»
در دو روز ابتدایی بیست و سومین نمایشگاه کتاب، تعداد قابل توجهی کتاب از ناشران داخلی و خارجی جمع آوری شد که بسیاری از این کتب مربوط به فرقه‌های ضاله بهائیت و بابیت بوده است.
این کتابهای منحرف به کشورهای خود بازگردانده شد ولی گویا این برخورد جدی مسئولان جوابگو نبود به طوری که تا روز هفدهم یعنی روز چهارم نمایشگاه حدود 340 عنوان کتاب عربی و 600 عنوان کتاب لاتین از سطح نمایشگاه جمع آوری شد که به گفته کارشناسان بخش کمیته نظارت و ارزشیابی نمایشگاه بیست و چهارم خیلی بیشتر از حد معمول بوده است.
و اما روز پنجم، در این روز مجموعه آثار علی اشرف درویشیان و همچنین رمان های "نگران نباش" نوشته مهسا محب علی، "بطالت" نوشته احسان نوروزی و "شمایل تاریک کاخ ها" نوشته حسین سناپور نیز توسط مسئولان کمیته نظارت و ارزشیابی از نمایشگاه جمع آوری شد.
فلسفه هم بی نصیب نماند، کتاب‌هاي «درآمدي بر فلسفه‌ي وجود هايدگر» و همچنين «رساله‌ي فضيلت افلاطون» ترجمه‌ي منوچهر اسدي که از سوي نشر پرسش در نمايشگاه عرضه شده بودند، به گفته‌ي غرفه‌دار اين نشر، علي‌رغم اين‌که چاپ سال 90 بودند، از نمايشگاه جمع شده‌اند.
پیش از این حرف‌ها، بهمن دری، معاون فرهنگی وزیر ارشاد و رئیس نمایشگاه در نشست خبری بیست و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب، تعیین ضوابط جدید برای عرضه کتاب در نمایشگاه امسال را رد کرده و گفته بود: «تمام کتابهای سه سال گذشته امکان عرضه در نمایشگاه را دارند و ناشران هم از این مسئله مطلع‌اند و آیین‌نامه انضباطی مربوطه را امضا کرده‌اند.»
حتی به نظر می‌رسد برخی از ناشران پیش از برگزاری نمایشگاه به توصیه‌های کمیته نظارت و ارزشیابی عمل کرده‌اند و گرنه شمار کتابهای جمع آوری شده بالاتر می‌رفت در همین زمینه يکي از فروشندگان نشر مرکز در نمايشگاه كتاب به ایسنا گفته بود: «به ما توصيه شده بود کتاب‌هايي را در نمايشگاه عرضه نکنيم؛ از جمله کتاب‌هاي شهريار مندني‌پور را، و ما هم نياورديم و براي همين تا کنون کتابي را از غرفه‌ي ما جمع نکرده‌اند».
سال گذشته نیز برگزاركنندگان نمايشگاه بيست و سوم كتاب تهران، از عرضه كتاب‌هاي شازده احتجاب، باغ در باغ، در ستايش شعر و سكوت، نيمه تاريك ماه از آثار هوشنگ گلشيري توسط نشر نيلوفر، ممانعت به عمل آوردند و همچنين عرضه مجموعه اشعار فروغ فرخزاد نيز در نمايشگاه كتاب ممنوع شده بود.
در حقیقت كتاب‌هايي كه ممنوع شده بودند همگی قبل از سال 84 منتشر شده و برگزارکنندگان به نوعي قصد داشتند كه تنها كتاب‌هايي را در نمايشگاه عرضه كنند كه در دولت نهم و دهم منتشر شده‌اند. با اين وجود در شرايطي كه كتاب‌هاي هوشنگ گلشيري پس از سال 84 و توسط نشر نيلوفر منتشر شده است؛ بازهم به اين انتشاراتي اجازه داده نشده است تا كتاب‌هاي هوشنگ گلشيري را عرضه كنند.
از طرفی یکی دو روز گذشته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره علت جمع آوری برخی کتاب های دارای مجوز از نمایشگاه کتاب تهران به مهر گفته بود: «اگر کتابی مجوز داشته و از نمایشگاه جمع شده باشد، باید ببینیم مشکلش چیست، ولی بعید می دانم این اتفاق افتاده باشد.»، حسینی درادامه نیز گفت: «من شخصاً در جریان این موضوع نیستم و شما برای کسب اطلاعات دقیق تر باید با آقای درّی (رئیس نمایشگاه) صحبت کنید».
بیشتر کتابهای جمع آوری شده- به استثنای انتشارات خارجی- در دسته ادبیات داستانی قرار می گیرند که بیشتر از تمامی کتابهای منتشر شده مشمول ممیزی و سانسور شده‌اند، هرچند گویا برخی از مدیران فرهنگی باور دارند که این موج ممیزی اگر به سود ادبیات تمام شود به ضررش تمام نخواهد شد.
مثلا بهمن دري هفته‌ی گذشته پیش از آنکه نمایشگاه آغاز شود در مورد جریان ممیزی به ایسنا گفته بود: «ما اصلا اجازه نمي‌دهيم كه فضاي مميزي به خلاقيت‌ها لطمه بزند. اين يك نكته است. بنده از شما سؤال مي‌كنم ويكتورهوگو رمان «بينوانان» را در چه شرايطي نوشت؟ يا او. هنري كتاب‌هايي را كه نوشت، داستان كوتاه‌هايي را كه خلق كرد، در چه شرايطي نوشت؟ او. هنري در زندان نوشت؛ يعني حق‌التحرير‌اش را بهش سيگار مي‌دادند؛ اما او آمد نخست كتاب‌هايش را به يك‌سري از افراد داد خواندند، بعد به صورت پاورقي منتشر شدند و بعد ظهور و بروز پيدا كرد. ما اين امكان را بايد فراهم كنيم.
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
شباهتهای قائد بغداد و پیشوای برلین؛ از میل به ویرانگری تا قهرمان پرستی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
