اثر نقاشی موسوم به «موعظۀ دجّال» که با عنوان «اَعمال دجّال» نیز شناخته میشود، شاهکاری ماندگار از نقاش ایتالیایی عصر رنسانس «لوکا سینیورلی» (۱۵۲۳-۱۴۴۵) است. این اثر در اصل دیوارنگارهای عظیم در کلیسای سن بریتزیو در شهر ارویهتو ایتالیا است.
سینیورلی در این نقاشی مضامینی آخرالزمانی از کتاب مقدس را به تصویر کشیده است و بهویژه به بازنمایی ظهور دجال و کارهای شریرانۀ او پرداخته است. گفته میشود که وقتی میکلآنژ این نقاشی گیرا و تاثیرگذار را در سفر به شهر ارویهتو (Orvieto) مشاهده کرد، از آن برای خلق دیوارنگارۀ مشهور خود موسوم به «داوری نهایی» در کلیسای سیستین الهام گرفت.
به گزارش فرادید، در این نقاشی سینیورلی دجال یا همان «مسیح دروغین» را با چهرهای شبیه به مسیح به تصویر کشیده است که در حال موعظه کردن برای مردم است. اما در حقیقت شیطان در کنار او ایستاده و آنچه باید بگوید را در گوش او زمزمه میکند.
یکی از نکات ظریف و هنرمندانۀ این اثر نحوۀ به تصویر کشیدن «دست» دجال است. اگر با دقت به این بخش از نقاشی نگاه کنیم درمییابیم که دست دجال را هم میتوان به عنوان دست خود او دید و هم به عنوان امتداد دست شیطان که از آستین او بیرون آمده است.
دجال گوش به دهان شیطان دارد
سایر بخشهای این نقاشی نیز تصویری گیرا از فضای تیره و مرموزی به نمایش میگذارند که در پیشگوییهای انجیلی دربارۀ آخرالزمان به آنها اشاره شده است.
مردمی که در اطراف دجال ایستادهاند و هدایایی را پای سکوی موعظۀ او انباشتهاند، به وضوح دچار گناهان گوناگونی هستند. مثلا در سمت چپ نقاشی شاهد تصویری از یک قتلعام وحشیانه هستیم و یا در میان جمعیت زنی جوان را میبینیم که دارد پنهانی از مردی تاجر پول میگیرد (نشانهای از تنفروشی و فحشا). در بخشهای دیگر نیز مردانی را با چهرههای تهاجمی و شرور ملاحظه میکنیم.
فحشا در میان پیروان دجال
تصویر خود دجال در صحنههای دیگری از این نقاشی نیز به چشم میخورد؛ در یک جا او دارد فرمان گردن زدن یک فرد را صادر میکند و در جای دیگر نظر میرسد که او مردهای را زنده کرده است (نمونهای از معجزات دروغینی که باعث فریب مردمان میشود و در کتاب مقدس به آنها اشاره شده است).
زنده کردن مرده توسط دجال
در همین حال گروهی از روحانیون را میبینیم که مانند یک قلعه مستحکم در کنار هم جمع شدهاند و با دعا و نیایش در برابر وسوسههای شیطان مقاومت میکنند.
شکست دجال
سرانجام، در سمت چپ نقاشی، سینیورلی به ما نشان میدهد که چگونه عصر دجال به سرعت به پایان ناگزیر خود میرسد؛ جایی که پیامبر دروغین توسط فرشتهای از آسمان به پایین پرتاب میشود و همه پیروان او توسط خشم خداوند شکست خورده و نابود میشوند.
تصویری از خود نقاش (با کلاه پَردار) در گوشهای از آن
سینیورلی در گوشهای از نقاشی تصویری از خودش را به همراه یک راهب به تصویر کشیده است که گویی ناظر این صحنهها هستند.