«جان فورد»، كارگردان خوش‌نام هاليوود عنوان بهترين كارگردان تاريخ سينما را به‌دست آورد.
نشريه سينمايي "اسكرين" در گزارش جديد خود فهرستي از بهترين كارگردانان تاريخ سينماي دنيا را منتشر كرد كه در رتبه اول «جان فورد»، برنده چهار جايزه اسكار بهترين كارگرداني ديده مي‌شود.
در اين فهرست رتبه دوم در اختيار «آلفرد هيچكاك»، خالق آثار ماندگار سينما چون «پنجره عقبي»، «مرد عوضي»، «سرگيجه»، «شمال از شمال‌غربي»، «رواني»، «ربكا»، «طلسم‌شده» و «ام را نشانه قتل بگير» است.
«لوئيس بونوئل»، از مطرح‌ترين چهره‌هاي سينماي اسپانيا كه از وي به‌عنوان "پدر سينماي سورئاليسم" ياد مي‌شود، در مكان سوم قرار گرفته است. وي خالق فيلم تحسين‌برانگيز «فراموش‌شدگان»، «نازارين»، «رابينسون كروزوئه»، «جذابيت پنهان بورژوازي»، «خاطرات يك مستخدمه»، «ميل مبهم هوس» و «زيباي روز» است.
در رتبه چهارم فهرست بهترين كارگردانان تاريخ سينما نام «استنلي كوبريك»، كارگردان بزرگ آمريكايي ديده مي‌شود كه فيلم‌هاي مطرحي چون «دكتر استرنج لاو»، «يك اديسه فضايي؛2001»، «پرتقال كوكي»، «غلاف تمام فلزي» و «چشمان كاملا بسته» در كارنامه او هستند.
«ياسوجيرو اوزو»، «مارتين اسكورسيزي»، «هاوارد هاوكس»، «ورنر هرتزوگ» و «اورسن ولز» در مكان‌هاي بعدي اين فهرست قرار دارند.
«جان فورد» كه در اين فهرست در رتبه اول قرار گرفته است، كارگردان افسانه‌اي سينماي آمريكا و برنده چهار جايزه اسكار بهترين كارگرداني است كه از بزرگ‌ترين وسترن‌سازان تاريخ هاليوود محسوب مي‌شود.
جان فورد روز اول فوريه 1894 در «ماين» آمريكا و از خانواده‌اي ايرلندي مهاجر چشم به جهان گشود. او شهرت فراوان خود را به‌واسطه ساخت فيلم‌هاي وسترن مانند «جويندگان» و «دليجان» و هم‌چنين ساخت نسخه‌هاي سينمايي از آثار كلاسيك برجسته قرن بيستم مانند «خوشه‌هاي خشم» به‌دست آورد.
ركورد او در كسب چهار جايزه اسكار بهترين كارگرداني هم‌چنان دست‌نيافتني است. سبك خاص او در فيلم‌سازي بسيار تاثير‌گذار بود؛ به‌گونه‌اي كه «اينگمار برگمن» و «ارسن ولز» از او به‌عنوان يكي از بزرگ‌ترين كارگردانان تاريخ سينما نام مي‌بردند.
جان فورد پيشگام فيلم‌برداري فضاي خارج از استوديو و نماهاي بسيار باز بود كه در آن شخصيت‌هاي فيلم در يك محيط طبيعي بسيار بزرگ قرار مي‌گرفتند. او الهام‌بخش كارگردانان بزرگ سينما چون «جورج لوكاس»،«مارتين اسكورسيزي»، «آكيرا كوروساوا»، «استيون اسپيلبرگ»، «كلينت ايست‌وود»، «ويم وندرس»، «ديويد لين»، «پيتر بوگدايوويچ» و «كوئنتين تارانتينو» بوده است.
وي در بيشتر فيلم‌هايش اشاره مستقيم و غيرمستقيم به اصالت ايرلندي خود داشت. وي بازيگري را در سن 20 سالگي با حضور در فيلم «تولد يك ملت» آغاز كرد، اما دوران بازيگري‌اش چندان طول نكشيد و در سال 1917 بود كه اولين فيلم خود را در مقام كارگردان با نام «گردباد» ساخت.
جان فورد در دهه 20 به سمت رييس انجمن كارگردانان آمريكا منصوب شد. از ميان بازيگران هاليوود، «جان وين» ركوردار بازي در فيلم‌هاي «فورد» است. او در 24 فيلم به كارگرداني «فورد» نقش‌آفريني داشت كه از معروف‌ترين آنها مي‌توان به «دليجان» (1939)، «دختري با روبان زرد» (1949)، «جويندگان» (1956) و «بال‌هاي عقاب‌ها» (1957) اشاره كرد.
محبوب‌ترين لوكيشن فورد براي ساخت فيلم‌هايش، دره «مانيومنت» در جنوب ايالت يوتا بود. او به سخت‌گيري شديد با بازيگران فيلم‌هايش و تمسخر و فرياد برسر آنان شهرت داشت. تا جاييكه «جان وين» را «احمق بزرگ» صدا مي‌زد و به گفته «هنري فوندا»، تنها كسي بود كه مي‌توانست «جان وين» را به گريه بيندازد.
با اين حال بسياري از بازيگراني كه سابقه كار با «فورد» را داشته‌اند، اذعان كرده‌اند كه شخصيت محكم و جدي او، بهترين بازي را از آنها گرفته است. او در طول جنگ دوم جهاني به‌عنوان فرمانده در نيروي دريايي ايالات متحده خدمت كرد. در اين زمان، «جان فورد» دو فيلم مستند براي نيروي دريايي آمريكا ساخت و توانست براي فيلم مستند «جنگ ميانه‌راه» (1942) و فيلم تبليغاتي «هفتم دسامبر» (1943) دو جايزه اسكار به‌دست آورد.
جان فورد روز 31 اوت 1973 بر اثر سرطان معده در سن 79 سالگي در كاليفرنيا درگذشت. وي در طول چند دهه فعاليت سينمايي، كارگرداني 145 فيلم را برعهده داشت كه كسب چهار جايزه اسكار بهترين كارگرداني، بزرگ‌ترين افتخار كارنامه سينمايي او محسوب مي‌شود.
وي در سال 1935 براي «خبرچين»، درسال 1940 براي «خوشه‌هاي خشم»، در سال 1941 براي «دره من چه سرسبز بود» و در سال 1952 براي «مرد آرام» موفق به كسب اسكار شد، هرچند در اين ميان تنها براي فيلم «دره من چه سرسبز بود» جايزه اسكار بهترين فيلم را كسب كرد.
جان فورد در سال 1939 براي فيلم «دليجان» نامزد اسكار بهترين كارگرداني شده بود. او تنها كارگردان تاريخ سينما است كه چهار اسكار بهترين كارگرداني را برده است. «فرانك كاپرا» و «ويليام ويلر» هركدام سه‌بار اين جايزه معتبر را كسب كرده‌اند.
اين كارگردان نام‌دار براي دو فيلم «مرد آرام» و «خانه دوردست» نامزد بهترين فيلم اسكار شد. در سال 1973، «ريچارد نيكسون»، رييس‌جمهور وقت آمريكا مدال آزادي رياست‌جمهوري را به «فورد» اعطا كرد و در همان سال، انجمن فيلم آمريكا اولين جايزه دستاورد سينمايي خود را به او اختصاص داد.
او در سال 1953 براي فيلم «خورشيد به روشني مي‌درخشد» نامزد جايزه اول جشنواره كن بود. «فورد» چهار بار نامزد جايزه بهترين فيلم از نگاه انجمن كارگردانان آمريكا بود كه يك‌بار در سال 1953 براي فيلم «مرد آرام» موفق به كسب آن شد.
فورد در سال 1955 جايزه ويژه دستاورد سينمايي را از جوايز گلدن كلوب به‌دست آورد. در سال 1948 براي فيلم «كلمنتاين عزيزم» جايزه ربان نقره‌اي انجمن ملي روزنامه‌نگاران فيلم ايتاليا را كسب كرد. او دو بار سابقه كسب جايزه از جشنواره لوكارنو جمهوري چك را دارد؛ اول در سال 1950 براي فيلم «وقتي ويلي به خانه برمي‌گردد» و دوم جايزه بهترين كارگرداني در سال 1948 براي «چهل آپاچي».
وي در سال 1971 جايزه افتخاري شير طلايي جشنواره ونيز را كسب كرد و در سال 1952 براي فيلم «مرد آرام» جايزه بين‌المللي اين جشنواره را به‌دست آورد.
از معروف‌ترين ساخته‌هاي فورد مي‌توان از «مردي كه ليبرتي والانس را كشت»، «ريو گرانده»، «اسب آهنين»، «آقاي لينكلن جوان»، «آنها بي‌ارزش بودند»، «فراري»، «كاروان‌سالار»، «دو سوار» و «پاييز قبيله شاين» نام برد.
