سوال سراسری درباره «جمعه و شنبه»؛ همه تعطیل می‌شوند؟

تعطیلی آخر هفته در ایران سرانجام با تصویب لایحه‌ای که سال ۱۴۰۱ دولت ارایه کرده بود، «ظاهری شبیه ویکند ۲ روزه در حداقل ۱۰۲ کشور جهان» پیدا کرد، اما باطن این مصوبه یک «تفاوت بزرگ با تقویم تعطیلات کشورها» دارد که ممکن است «شاغلان، خانوارها، کسب‌وکار‌ها و در نهایت اقتصاد» را از منافع اقتصادی و اجتماعی «آخر هفته ۲ روزه» محروم کند.

به گزارش دنیای‌اقتصاد، براساس تصویب لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری، روز‌های جمعه و شنبه تعطیل اعلام شده است. این مصوبه، اما فقط برای «کارکنان دستگاه‌ها» است، چون که دولت و مجلس به جای آنکه از روز اول، لایحه یا طرح اصلاح تقویم رسمی کشور را در دستورکار قرار دهند، سراغ اصلاح قانونی رفتند که صرفاً به «کارکنان دستگاه‌های دولتی» و «نظام اداری کشور» مربوط می‌شود.

اگر شورای نگهبان این مصوبه را تایید کند، یک قطعیت درباره مشمولان تعطیلی جمعه و شنبه وجود دارد و یک احتمال. به طور قطع همه کارکنان دستگاه‌های دولتی و عمومی و اداری کشور در هر جای ایران، جمعه و شنبه تعطیل می‌شوند و منبعد، کارمندان دولتی تهران باید پنج‌شنبه‌ها در دستگاه حاضر شوند.

اما چون که تعطیلی آخر هفته در تقویم رسمی، همان جمعه است، احتمال دارد سایر شاغلان (غیردولتی‌ها) با، اما و اگر کارفرما مواجه شوند که در این صورت هر دو بازنده این ابهام خواهند بود. این احتمال از آنجا مطرح است که نیروی کار در کشورمان «تجربه تلخ تعطیلی پنج‌شنبه‌ها» را دارد.

اواسط دهه ۹۰، دستگاه‌های اداری و اجرایی در تهران، روز‌های پنج‌شنبه تعطیل شدند. حدود دو سال بعد از آن، قرار بود دستگاه‌های دیگر استان‌ها نیز همچون تهران در پنج‌شنبه تعطیل شوند که طرح، مسکوت ماند.

ماحصل آن مصوبه، سال‌هاست روز‌های پنج‌شنبه را برای خانوار‌ها به «روز سرگردان» تبدیل کرده است. عده‌ای (دولتی‌ها) در تهران تعطیل هستند و مابقی نیروی‌کار و کسب‌وکار‌ها باز هستند.

این دو گانگی، مانع اثرگذاری کامل «تعطیلی واقعی پنج‌شنبه» بر اقتصاد و شرایط اجتماعی کشور شد. اکنون نیز به دلیل «عدم ثبت تعطیلی شنبه در تقویم رسمی»، ممکن است «آنچه سال‌ها همه انتظار تحقق آن را داشتند»، به شکل نافرم اجرا شود.

دهه‌ها است خیلی از کشورها، ۲ روز آخر هفته تعطیل هستند. در ۲۰۱۹، اما برخی کشور‌های موفق و توسعه‌یافته، «آخر هفته ۳ روزه» را اکران کردند تا اثبات کنند، «تعادل بین کار و زندگی» می‌تواند از طریق تقویت روحیه نیروی کار به رشد اقتصادی بیشتر منجر شود.

تعطیلی مناسب و پایدار باعث سلامتی روحی افراد می‌شود و این به افزایش رضایت از شغل، تقویت ایده و خلاقیت در محیط‌کار و در نهایت، برد مشترک کارکنان و کارفرما در شرکت‌ها و کسب‌وکار‌ها منجر می‌شود.

از روز چهارشنبه تاکنون، سوال مشترک همه این است: «چه کسانی در روز شنبه تعطیل می‌شوند؟» واقعیت این است که جواب‌ها عمدتاً «تحلیل شخصی افراد و تصمیم‌گیران» است. چرا که مطابق آنچه در جریان قانونگذاری در مجلس برای اصلاح ماده ۸۷ صورت گرفته، آن چیزی نیست که همگان انتظار آن را داشتند.