۲ عامل تاثیرگذار در مسیر اختلافات جدید ایران و آمریکا

استقلال گروه‌های شبه‌نظامی در خاورمیانه و حضور گسترده نیروهای آمریکایی در این منطقه به عنوان دو عامل ناخواسته و تاثیرگذار در بروز اختلافات جدید میان تهران و واشنگتن است.

به گزارش ایرنا به نقل از پولیتیکو، آیا دو کشوری که واقعاً خواهان یک جنگ تمام عیار نبوده و معتقدند که این جنگ می‌تواند فاجعه بار باشد، با وجود حوادث اخیر قادر به جلوگیری از لغزش به سمت آن هستند؟

بایدن به تلافی حمله پهپادی ۲۸ ژانویه یکی از گروه‌های شبه‌نظامی به نظامیان آمریکایی در اردن که منجر به کشته‌شدن سه سرباز آمریکایی و زخمی شدن بیش از ۴۰ نفر دیگر شد، فرمان انجام یک دور از حملات نظامی گسترده علیه آن‌ها را صادر کرد. اما رئیس‌جمهوری آمریکا به‌صراحت گفت که تلاش می‌کند جلوی هر اقدامی که منجر به یک جنگ تمام عیار شود را بگیرد. جالب آنکه حملات تلافی‌جویانه به تأسیسات گروه‌های شبه نظامی در عراق و سوریه انجام شد.

بسیاری معتقدند که ایران نیز به‌دنبال جنگ تمام‌عیار با آمریکا نیست. بسیاری از کارشناسان مسائل ایران بر این باورند که رهبری ایران می‌خواهد از یک جنگ همه‌جانبه اجتناب کرده و به جای حمله به آمریکا بیشتر بر کنترل اوضاع داخل کشور تمرکز کند.

آمریکا در حال حاضر حدود ۲ هزار و ۵۰۰ سرباز در عراق مستقر کرده تا نیرو‌های آن کشور را آموزش دهند. ظاهراً ۹۰۰ آمریکایی در سوریه و چند صد نفر دیگر در اردن نیز به بهانه جلوگیری از بازگشت تروریست‌های داعش حضور دارند. هر یک از این نیرو‌های آمریکایی یک قربانی بالقوه است که می‌تواند به درگیری در آینده در این منطقه منجر شود.

این فقط تعداد نیرو‌ها یا محل استقرار آن‌ها نیست که بر تنش‌ها افزوده است. پس از جنگ عراق، حضور آمریکا در منطقه در ابعاد عظیمی افزایش یافت. حمله به عراق آسیب‌پذیری آمریکا را در برابر بمب‌های دست‌ساز آن زمان و اکنون پهپاد‌ها آشکار کرد و به شبه نظامیان منطقه آموخت که چگونه می‌توان بر این ابرقدرت غلبه کرد.

یک سوال بزرگ در مورد تقابل احتمالی ایران و آمریکا این است که تهران چقدر بر این گروه‌های شبه‌نظامی تسلط دارد.

برخی از جمله تندرو‌های واشنگتن که گمان می‌کنند بایدن باید رویکردی تهاجمی‌تر در قبال ایران در پیش گیرد ادعا می‌کنند که ایران از شبه‌نظامیان منطقه به‌عنوان نیرو‌های نیابتی خود حمایت می‌کند. با این حال، برخی دیگر هم این تندرو‌ها را متهم می‌کنند به اینکه دائماً به‌صورت اغراق‌آمیز از کنترل ایران بر این گروه‌های مختلف شبه‌نظامی سخن می‌گویند.

در واقع، همانطور که حمله ۲۸ ژانویه نشان داد، این خطر وجود دارد که نیرو‌های شبه نظامی منطقه از حد فراتر رفته و با اقدام‌های خود حتی منافع بسیاری از کشور‌ها از جمله ایران را نیز با خطر انتقام‌جویی مستقیم مواجه کنند.