تونلی که بورل از آن سخن می‌گوید، کجاست؟

«جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اخیرا با اشاره به ناکامی تحریم‌های غرب علیه روسیه، اذعان کرد که کمک‌های گسترده غرب به اوکراین راه به جایی نبرده است. به گفته وی، شدت جنگ افزایش یافته و در انتهای این تونل، «روشنایی» دیده نمی‌شود.

به گزارش ایسنا، سخنان اخیر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مجمع سرمایه‌گذاران گلوبال گیت‌وِی درباره جنگ اوکراین و حمایت‌های امریکا و اروپا از کی‌یف، اعترافی دیرهنگام به واقعیت‌هایی است که زیر پوست نبرد روسیه و اوکراین جریان دارد. هرچند «جوزپ بورل» در واپسین سخنان خود کوشید شرکای اروپایی کی‌یف را به افزایش فشار بر کرملین ترغیب کند، اما تجربه ماه‌های اخیر گواه این است که این راهکار‌ها نیز به نتیجه‌ای که مطلوب امریکا و قاره سبز است، منجر نخواهد شد.

به اعتقاد تحلیلگران و ناظران آنچه در میدان جنگ اوکراین و صحنه جهانی جریان دارد، از چند منظر قابل توجه است.

۱. غربی‌ها در حالی با ایجاد سلطه رسانه‌ای تلاش می‌کنند تا جنگ اوکراین و مقابله با روسیه و به‌تبع آن چین و ایران را به محور تحولات جهان مبدل و افکار عمومی را با خود همراه سازند که در چهار ماه اخیر جنگ غزه به‌رغم سانسور‌های شدید خبری، به محور نگاه جهانی مبدل شده و افکار عمومی بدون توجه به رویه انتظاری غرب مبنی بر به حاشیه‌رفتن مساله فلسطین، نگاهی ویژه به غزه و محکوم‌سازی رژیم صهیونیستی دارد؛ چنانکه امروز در سراسر جهان در حمایت از فلسطین، تظاهرات مردمی گسترده و مستمر برگزار می‌شود و شهروندان این کشور‌ها خواستار اختصاص بودجه برای کمک به غزه و لغو حمایت از اوکراین هستند. بر این اساس بخشی از دالان تاریک مورد اشاره بورل را می‌توان همان شکست غرب در مدیریت افکار عمومی جهان در جنگ اوکراین و معادلات جهانی دانست. امروز در تظاهرات‌های جهانی نامی از اوکراین برده نمی‌شود و همگان چشم به فلسطین دارند.

۲. اروپا و آمریکا در دو سال گذشته مدعی بوده‌اند که اوکراین نمودی از مولفه‌های کشوری دموکراتیک با ظرفیت همترازی با ارزش‌های غربی و در نهایت تامین‌کننده امنیت و جایگاه جهانی لیبرال دموکراسی غربی است که ظرفیت پیوستن به اتحادیه اروپا و ناتو را دارد. این در حالی است که افشای فساد گسترده سیستماتیک در ساختار حاکم بر اوکراین که نمونه اخیر آن فساد ۴۰ میلیون دلاری در خرید‌های تسلیحاتی این کشور است، در کنار شکست‌های سنگین اوکراین در میدان نبرد این فرضیه را از اساس ابطال نموده است. اوکراین نه تنها نتوانسته اراضی تحت تسلط روسیه را پس بگیرد، بلکه هر روز بر وسعت اراضی که از دست می‌دهد افزوده شده و ناتوانی اوکراین در تحقق اهداف و شاخصه‌های اتحادیه اروپا را بر همگان آشکار کرده است. در چنین شرایطی است که پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا و ناتو دیگر حتی از سوی متحدان اصلی کی‌یف همچون آمریکا، آلمان و انگلیس نیز مطرح نمی‌شود.

۳. غربی‌ها در طول جنگ اوکراین مدعی بودند که قدرت برتر نظامی جهانی هستند و توان شکست‌دادن روسیه را در کوتاه‌مدت خواهند داشت. ادعایی که محقق نشده و حتی صحبت از استمرار جنگ تا یک دهه آینده نیز مطرح است. آن هم در شرایطی که غرب در حوزه تامین تسلیحات نبرد نیز به شدت با بحران مواجه شده است. در همین راستا نهاد‌های نظامی وامنیتی آمریکا رسما از ناتوانی برای ادامه تامین تسلیحات برای تداوم جنگ اوکراین به دلیل توان بالای نظامی روسیه خبر داده‌اند. «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا در نشست مطبوعاتی مشترک با «ینس استولتنبرگ»، دبیرکل ناتو با اشاره ضمنی به شکست اوکراین در جنگ با روسیه، اذعان کرد: «کمک نظامی که سابق بر این برای اوکراین فراهم می‌شد، اکنون دیگر وجود ندارد و ما شواهد آن را در میدان نبرد می‌بینیم.» روزنامه «فایننشال تایمز» نیز به نقل از مدیرعامل یک شرکت تولید کننده تسلیحات نظامی نوشت؛ تولیدکنندگان سلاح غربی ۲ سال زمان نیاز خواهند داشت تا به سربازان اوکراینی، تسلیحات و مهماتی در حد روسیه بدهند. فایننشال تایمز به نقل از «دیوید چور»، مدیرعامل گروه صنعت دفاعی «چک‌اسلواک» موسوم به CSG تاکید کرد که شرکت‌های دفاعی غربی مهارت کافی برای تحقق نیاز‌های مربوطه را ندارند. غربی‌ها در حالی ارسال تسلیحات جدید را زمینه‌ساز موفقیت اوکراین بر روسیه عنوان می‌کنند که نشریه «فارن‌افرز» اعلام کرد برخلاف ادعای رسانه‌های غربی که تأکید می‌کردند تانک‌های لئوپارد۲ وضعیت جنگ را به نفع اوکراین تغییر می‌دهند، این تانک‌ها هم‌اکنون یا نابود شدند یا نیاز به تعمیر دارند.

«ژنرال کریستین فرودینگ»، مسئول کارگروه هماهنگی کمک‌های نظامی به اوکراین در وزارت دفاع آلمان می‌گوید؛ کمبود حمایت هوایی و نبود سامانه‌های دفاع هوایی موثر از دلایل اصلی شکست ارتش اوکراین در ضد حملات ارتش این کشور علیه ارتش روسیه در طول یک سال گذشته بوده است. ناکامی کاخ سفید برای تامین و واگداری ۶۰ میلیارد دلار کمک بیشتر به اوکراین و نیز اختلافات شدید در اتحادیه اروپا جهت رسیدن به توافقی برای انتقال ۵۴ میلیارد دلار از بودجه این اتحادیه به اوکراین بر شدت این بحران‌ها افزوده است. این وضعیت بحرانی ناتو را بر آن داشته تا به دورزدن قوانین در لوای شنگن نظامی روی آورد؛ چنانکه «تایمز» گزارش داده ناتو در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد شبکه‌ای از «کریدور‌های نظامی» در سراسر اروپا با هدف دورزدن قوانین پیچیده‌ای است که در حال حاضر تبادل تجهیزات و پرسنل میان کشور‌های ناتو را محدود می‌کنند.

طبق گزارش نورنیوز، با این حال «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهور اوکراین همچنان خواستار حمایت نظامی قوی‌تر از سوی کشور‌های غربی است و هشدار داده که اگر اوکراین نتواند روسیه را شکست دهد، احتمال وقوع جنگ جهانی سوم وجود دارد.

۴. بسیاری از سران اروپا همچون آلمان‌ها، فرانسوی‌ها، انگلیسی‌ها، ایتالیایی‌ها و... در کنار سران کاخ سفید بر آن بودند تا اوکراین را به دالانی سپید و روشن برای رسیدن به اهداف شخصی و جهانی همچون ماندن در قدرت مبدل سازند، اما امروز نتایج جنگ، دالانی تاریک را پیش روی بسیاری از آن‌ها قرار داده است. در حال حاضر هزینه‌های جنگ و پیامد‌های آن در اقتصاد این کشور‌ها اعتصاب‌های گسترده در کشور‌هایی همچون فرانسه، آلمان و انگلیس را به همراه داشته و آینده سیاسی دولتمردان این کشور‌ها را تحت الشعاع قرار داده است. در آمریکا نیز شکست اوکراین در جنگ با روسیه و البته حمایت آمریکا از رژیم صهیونیستی در کشتار غزه، وضعیتی بحرانی و پیچیده برای جو بایدن در آستانه انتخابات سال ۲۰۲۴ ایجاد کرده است. نکته مهم آنکه جنگ‌افروزی سران غرب در اوکراین زمینه‌ساز رشد افراط گرایی در اروپا و آمریکا شده که نتیجه آن در روی کارآمدن افراط گرایان در هلند و اقبال آمریکایی‌ها به دونالد ترامپ قابل مشاهده است. تداوم این روند به طور قطع اثرات مخرب قرار گرفتن تونل تنگ و تاریک در برابر آینده غرب را چنانکه جوزف بورل به آن اشاره کرده بیش از پیش هویدا خواهد کرد.