جشنواره فجر؛ جواد عزتی حاضر، مهران مدیری غایب!

فرارو- مصطفی قاسمیان؛ صبح امروز ۱۹ دی‌ماه در نشست خبری مجتبی امینی دبیر چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، فهرست آثار حاضر در این رویداد اعلام شد.

بر این اساس، ۲۲ فیلم در بخش اصلی حاضرند، ۱۲ فیلم در بخش نگاه نو رونمایی می‌شوند، ۴ فیلم در بخش پویانمایی قرار گرفته‌اند و ۲ فیلم نیز در فهرست رزرو حضور دارند که با احتساب نمایش بعضی فیلم‌های اول در بخش سودای سیمرغ، جمعا ۳۶ فیلم این دوره از جشنواره را تشکیل می‌دهند.

این گزارش به بررسی اجمالی فیلم‌های جشنواره فجر می‌پردازد که از ۱۲ تا ۲۲ بهمن ماه در تهران و مراکز استان برگزار خواهد شد.

بازگشت کهنه‌کار‌ها و گزیده‌کار‌ها

فهرست فیلم‌های فجر امسال نشان از بازگشت ۳+۱ فیلمسازی دارد که برای سال‌ها فیلم نساخته بودند یا در این رویداد، فیلمی نمایش ندادند.

«صبح اعدام» ساخته جدید بهروز افخمی با گذشت ۹ سال از نمایش آخرین اثرش در جشنواره فیلم فجر، به این جشنواره آمده و محمود کلاری ۲۳ سال بعد از آخرین تجربه کارگردانی، فیلم تازه «تابستان همان سال» را ساخته است.

«بهشت تبهکاران» نهمین فیلم بلند سینمایی مسعود جعفری جوزانی نیز در حالی به جشنواره فیلم فجر رسیده که او آخرین بار ۷ سال پیش در این جشنواره فیلم داشت.

نام سروش صحت نیز با فیلم کنجکاوی‌برانگیز «صبحانه با زرافه‌ها»، در فهرست کارگردانان این جشنواره دیده می‌شود، در حالی که این فیلمساز و سریال‌ساز محبوب، با وجود حضور طولانی به عنوان بازیگر، تا به حال فیلمی در جشنواره فیلم فجر نمایش نداده بود. او تنها یک بار «جهان با من برقص» نخست ساخته سینمایی‌اش را به جشنواره جهانی فیلم فجر فرستاد و در رویداد بهمن ماه جشنواره فجر، هیچ‌گاه اثری نداشت.

سهم تاریخی انیمیشن‌ها

شمار فیلم‌های بلند پویانمایی در این دوره، به نسبت حجم تولیدات سینمای ایران در قالب، آن‌قدر زیاد است که رکورد‌هایی را شکسته. امسال برای نخستین بار در تاریخ ۴۲ ساله جشنواره فیلم فجر، فیلم‌های بلند پویانمایی یک بخش جداگانه دارند. تا پیش از این هیچ‌گاه ۴ فیلم پویانمایی در برنامه رونمایی یک دوره جشنواره فیلم فجر حضور نداشت.

با حساب حضور این ۴ اثر، سیمرغ بلورین بهترین فیلم پویانمایی نیز بعد از چندین سال که مطابق فراخوان ادوار مختلف، اهدا شدنش منوط به حضور حداقل چند فیلم در هر دوره این رویداد بود، در چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر اهدا خواهد شد.

حضور قدرتمند فیلم‌های استراتژیک

در حالی که هنوز از خلاصه قصه یا حتی سوژه برخی فیلم‌های حاضر در این رویداد اخباری منتشر نشده است، اما نگاهی سریع به فهرست آثار، نشان از نمایش تعداد قابل توجهی از محصولات سینمایی با موضوعات استراتژیک دارد. «آسمان غرب» درباره شهید علی‌اکبر شیرودی خلبان شاخص دفاع مقدس، «احمد» با سوژه‌ای مرتبط با شهید احمد کاظمی از فرماندهان سپاه، «دست ناپیدا» با سوژه‌ای دفاع مقدسی، «صبح اعدام» با قصه‌ای در ارتباط با مبارزات پیش از انقلاب اسلامی، «قلب رقه» در حوزه مقاومت اسلامی و «مجنون» درباره شهید مهدی زین‌الدین ۶ فیلم بخش مسابقه اصلی‌اند که به شکل مستقیم به سوژه‌های دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و مقاومت اسلامی می‌پردازند.

در بخش نگاه نو نیز اثر دفاع مقدسی «باغ کیانوش» حضور دارد و حتی فیلم «شوماه» در ژانر دفاع مقدس نیز در فهرست رزرو قرار گرفته است. «شور عاشقی» با موضوعی عاشورایی هم از جمله فیلم‌های بخش سودای سیمرغ دیده می‌شود.

غایبان شاخص فجر چهل‌ودوم

در حالی که انتظار می‌رفت فیلم «زودپز» به کارگردانی رامبد جوان و با بازی نوید محمدزاده و محسن تنابنده، یکی از شرکت‌کنندگان در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر باشد، اما نام این اثر در فهرست نهایی آثار دیده نمی‌شود. گفته می‌شود فیلمبرداری این اثر هنوز به پایان نرسیده است.

غایب دیگر این فهرست، فیلم «ساعت ۶ صبح» دومین ساخته سینمایی مهران مدیری است که به نظر می‌رسید یکی از آثار فهرست فجر امسال باشد.

«کوکتل مولوتف» ساخته حسین امیری دوماری دیگر فیلمی است که فرم حضور در جشنواره فیلم فجر را نیز پر کرده بود، اما در نهایت توسط هیئت انتخاب پذیرش نشد. نام «نفس‌خور» ساخته جدید محمد کارت نیز که گفته می‌شد برای حضور در این رویداد آماده خواهد شد، در این فهرست دیده نمی‌شود.

ارگانی‌های پرتعداد

سینمای موسوم به ارگانی که شامل فیلم‌هایی از نهاد‌های مختلف دولتی و حاکمیتی است و در سال‌های اخیر، بخش قابل توجهی از محصولات قابل اعتنای جریان اصلی سینمای ایران را تشکیل می‌دهد، در چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، شمار چشمگیری از آثار را به خود اختصاص داده است.

«آبی روشن» محصول مشترک اوج و فارابی، «آسمان غرب» محصول حوزه هنری، «احمد» محصول مشترک حوزه هنری و شهرداری تهران، «بهشت تبهکاران» محصول بنیاد فارابی، «پرویز خان» محصول سازمان اوج، «دست ناپیدا» محصول بنیاد شهید، «دو روز دیرتر» محصول مشترک بنیاد روایت فتح و بنیاد فارابی، «شه‌سوار» با مشارکت فارابی، «شور عاشقی» محصول بنیاد فارابی و بنیاد شهید، «صبح اعدام» محصول مشترک بنیاد فارابی و حوزه هنری، «قلب رقه» محصول مشترک بنیاد رسانه‌ای بیان و بنیاد سینمایی فارابی، «مجنون» محصول سازمان هنری-رسانه‌ای اوج و «میرو» محصول مشترک بنیاد فارابی و بنیاد شهید، ۱۳ فیلمی‌اند که اغلب به طور کامل و بعضی به شکل مشترک، توسط بخش‌های دولتی و حاکمیتی سرمایه‌گذاری شده‌اند و بیش از نیمی از آثار را تشکیل می‌دهند.

یکی دو اثر دیگر مثل «معجزه پروین» ساخته محمدرضا ورزی و «نپتون» اثر محمدابراهیم غفاریان نیز که در سکوت خبری تولید شده‌اند، از جمله محصولاتی‌اند که خبری از سرمایه‌گذار آن‌ها منتشر نشده است و این احتمال وجود دارد که به این فهرست اضافه شوند.