تهدیدی برای حیات‌وحش؛ حرکت بزرگ‌ترین کوه یخ جهان بعد از ۳۰ سال

کوه یخ غول‌پیکر A۲۳a نزدیک سه دهه در بستر اقیانوس گیر کرده بود، اما حالا به‌نظر می‌رسد که کم‌کم حرکت خود را از سر گرفته است. A۲۳a در سال ۱۹۸۶ از ساحل جنوبگان جدا و کمی بعد در دریای وِدِل گرفتار شد. حرکت این کوه بزرگ که اندازه آن حدود سه‌برابر شهر نیویورک است، می‌تواند گونه‌های زیستی مختلفی را تهدید کند.

به گزارش دیجیاتو، سال گذشته، این کوه یخ جابه‌جایی‌های کوچکی را از خود نشان داده بود و حالا در آستانه خروج از آب‌های جنوبگان قرار دارد. مساحت این کوه یخ تقریباً ۴۰۰۰ کیلومترمربع است؛ یعنی ۲ برابر لندن. ضخامت آن نیز به ۴۰۰ متر می‌رسد.

مقایسه ابعاد کوه یخ A۲۳a با شهرستان لندن بزرگ، جزیره هاوایی و قبرس.

این کوه یخ در گذشته محل یکی از ایستگاه‌های تحقیقاتی شوروی بود. روس‌ها می‌خواستند تجهیزات خود را از روی آن نجات دهند، بااین‌حال این کوه خیلی سریع در بستر گل‌آلود دریای ودل لنگر انداخت و از آن زمان همان‌جا ثابت مانده است.

پیش‌تر دانشمندان پیش‌بینی کرده بودند که اندازه این کوه یخ کوچک‌تر و درنهایت از بستر خود آزاد می‌شود. «اندرو فلمینگ» (Andrew Fleming)، نقشه‌بردار بریتانیایی جنوبگان، اولین حرکات A۲۳a را در سال ۲۰۲۰ مشاهده کرد.

اولین حرکات A۲۳a در سال ۲۰۲۰

در ماه‌های اخیر، کوه یخ A۲۳a تحت تأثیر امواج و باد‌ها جابه‌جا شده و حالا در آستانه خروج از نوک شمالی شبه‌جزیره جنوبگان است. احتمالاً A۲۳a نیز مسیر اکثر کوه‌های یخ دریای ودل را دنبال کند و از طریق جریان پیراقطبی جنوبگان به جنوب اقیانوس اطلس برسد.

این احتمال وجود دارد که A۲۳a دوباره در اطراف جزیره جورجیای جنوبی به دام بیفتد. اما در این صورت مشکل بزرگی ایجاد خواهد کرد. بسیاری از فک‌ها، پنگوئن‌ها و پرندگان دریایی دیگر برای تولیدمثل و یافتن غذا به این مسیر متکی هستند. اندازه بزرگ این کوه یخ می‌تواند یک مانع در مسیر و تهدیدی برای بقای آن‌ها باشد.

پیش‌بینی می‌شود کوه A۲۳a نیز مسیری مشابه اکثر کوه‌های یخ دریای ودل طی کند و به جزیره جورجیای جنوبی برسد.

علت آزادشدن کوه یخ A۲۳a

جنوبگان خانه کوه‌های یخ زیادی است. این کوه‌ها نقش مهمی در پویایی اکوسیستم‌های منطقه ایفا می‌کنند و یکی از نشانگر‌های مهم تغییر اقلیم هستند. شکل‌گیری و حرکت این کوه‌های یخ تحت تأثیر تغییرات دما است.

شکل‌گیری کوه یخ A۲۳a در سال ۱۹۸۶

این تغییرات فرایندی طبیعی هستند، اما افزایش دمای هوا و آب بر اثر عامل انسانی تغییر اقلیم می‌تواند این فرایند را سرعت دهد. از قرن نوزدهم، دمای میانگین زمین یک درجه سلسیوس بالا رفته است. جنوبگان یکی از آسیب‌پذیرترین نقاط زمین در برابر گرمایش جهانی است و همین یک درجه کافی است تا شاهد افزایش نرخ زایش و ذوب کوه‌های یخ باشیم.

البته به‌نظر می‌رسد که کوه یخ A۲۳a درواقع تا سال ۲۰۲۱ بزرگ‌ترین کوه یخ زمین بوده است. در آن سال، کوه یخی بسیار بزرگی از لبه جنوبی جنوبگان جدا شد. این کوه یخ که A-۷۶ نام دارد، اکنون به‌عنوان بزرگ‌ترین کوه یخ زمین شناخته می‌شود.