علي اصغر سلطانيه تأكيد كرد كه قصد نداشت در مسكو با شخصيت‌هاي رسمي روسيه ملاقات كند و اين كه هدف سفر وي اين بود كه مواضع ايران را به آگاهي محافل اجتماعي روسيه برساند.
نماينده دائم كشورمان در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در گفت‌وگو با روزنامه كامرسانت ـ چاپ مسكو ـ اظهار كرد: «هيچ ابزار الزام‌آور حقوقي بين‌المللي وجود ندارد كه به ما ضمانت دريافت اورانيوم غني شده را بدهد. ما حتي در زمينه نيروگاه اتمي بوشهر فقط محموله اول سوخت را دريافت كرده‌ايم ولي بعد از گذشت مدت يك سال هيچ قراردادي براي ادامه صادرات سوخت نداريم.»
متن كامل اين مصاحبه بدين شرح است:
سفارت ايران مبتكر سفر شما به مسكو در آستانه دور جديد مذاكرات بين تهران و گروه شش در استانبول شده است. چرا روسيه را براي سفر خود در آستانه مذاكرات انتخاب كرديد؟
ما روسيه را كشوري محسوب مي‌كنيم كه در صحنه بين المللي نقش مهمي بازي مي‌كند. ما با روسيه روابط بسيار دوستانه‌اي داريم و افزون بر آن اعتقاد داريم كه ضرورت مبرم وجود دارد كه اوضاع حقيقي برنامه‌هاي هسته‌يي ايران براي محافل اجتماعي و افكار عمومي توضيح داده شود. به اين نتيجه رسيديم كه بايد اطلاعات دست اول را در اختيار نويسندگان، روشنفكران، كارشناسان و نمايندگان رسانه‌هاي گروهي بگذاريم تا آن‌ها بتوانند مواضع ما را براي مراجع تصميم گيرنده توضيح دهند. من با سفير شما در وين رابطه خوبي داريم ولي ما تصميم گرفتيم اين دفعه از ملاقات‌هاي رسمي صرف نظر كنيم. شما قبل از آن فقط يك روي سكه را مي‌ديديد و حالا من اين‌جا هستم تا روي ديگر سكه را به محافل اجتماعي نشان دهم. ولي نتيجه‌گيري و قضاوت با شماست.
همه برنامه‌هاي هسته‌يي ما زير نظر كامل آژانس اجرا مي‌شود
مساله غني‌سازي اورانيم، موضوع كليدي مورد اختلاف نظر بين ايران و جامعه جهاني است. ايران تا همين اواخر به ديگران مي‌فهماند كه صرف نظر از تحريم‌هايي كه عليه آن اعمال شود، از غني‌سازي اورانيوم تا 20 درصد امتناع نخواهد كرد. آيا در اين شرايط مي‌توان انتظار داشت كه تهران به تعليق غني‌سازي اورانيم رضايت بدهد؟
اجازه بدهيد موضوع را ساده بگويم. ما به دفعات اعلام كرده‌ايم كه همه برنامه‌هاي هسته‌يي ما در حدود مقرر شده توسط آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و زير نظر كامل آژانس اجرا مي‌شود. در سال 2003 ما داوطلبانه غني‌سازي اورانيم را براي مدت دو سال و نيم به حال تعليق درآورديم. ولي سه كشور بريتانيا، فرانسه و آلمان كه در مذاكرات شركت كردند، رفتار ناشايستي از خود نشان دادند. هدف واقعي آن‌ها اين بود كه ما به طور كامل از برنامه‌هاي هسته‌يي خود دست بكشيم. بدين وسيله درخواست امتناع كامل از غني‌سازي اورانيم مطرح شد. ما در همان حال گفتيم كه براي ما بس است! مجلس ما تصميم گرفت كه ما بيش از اين غني‌سازي اورانيم را به حال تعليق در نياوريم و به اين كار (غني‌سازي) زير نظر آژانس ادامه دهيم.
در مورد غني‌سازي اورانيم تا 20 درصد بايد گفت كه اين قضيه خاصي است. ما ابتدا قصد نداشتيم غني‌سازي اورانيم تا 20 درصد را به طور مستقل انجام دهيم. ما مي‌خواستيم از صادر‌كنندگان خارجي براي رآكتور تهران سوخت دريافت كنيم كه من طي نامه رسمي براي محمد البرادعي ـ مديركل وقت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ـ، خواهان حل اين مسأله شدم. معمولاً در تاريخ آژانس اين مسأله هميشه سريع حل مي‌شد: پول پرداخت شده و سوخت دريافت مي‌شد.
در اكتبر سال 2009 روسيه، ايالات متحده و فرانسه در اين مورد مذاكرات انجام دادند ولي متأسفانه شرط مطرح كردند كه ما پول بپردازيم و سوخت هسته‌يي مصرف شده مركز نطنز را به طور كامل به صادر كننده باز گردانيم. اين درخواست بي‌سابقه بود ولي ما پيشنهاد كرديم كه سازش به اين صورت حاصل شود كه مواد مذكور در نطنز زير نظر آژانس بماند. پيشنهاد كرديم كه هر موقعي كه سوخت آماده شد، روسيه اين مواد را به فرانسه منتقل كند و ما بتوانيم مبادله به عمل آوريم. ولي مذاكرات به بن‌بست رسيده و اين مسأله به حال تعليق درآمد ولو اين كه ما منتظر بوديم كه روسيه بررسي اين پيشنهاد را از سر گيرد.
در غني‌سازي 20 درصد موفقيت‌هاي قابل توجهي كسب كرده‌ايم
بعد از آن ابتكار خصوصي برزيل و تركيه مطرح شد كه توجه و علاقه وافر ما را به خود جلب كرد. ما در راستاي يك سازش بزرگ حاضر شديم 1200 كيلوگرم اورانيوم با غناي پايين ساخت ايران را به تركيه بفرستيم. ولي اين پيشنهاد هنوز عملي نشده است. در اين شرايط مجبور شديم غني‌سازي اورانيم تا 20 درصد را به عمل آوريم تا سوخت ساخت داخلي داشته باشيم. در اين زمينه موفقيت‌هاي قابل توجهي كسب كرده‌ايم. به ما مي‌گفتند كه ما موفق نخواهيم شد ولي ما موفق شديم.
پيشنهادهاي بيانيه تهران به قوت خود باقي است
ولي هدف از آمدن من (به مسكو) اين است كه اعلام كنم كه پيشنهادهاي بيانيه تهران به قوت خود باقي است و ما هنوز آماده‌ايم 1200 كيلوگرم اورانيوم با غناي پايين را به خارج بفرستيم. هر موقعي كه ما اين پيشنهاد را اجرا كنيم، اوضاع تغيير خواهد كرد.
روسيه، آمريكا و فرانسه به مذاكرات وين برگردند
ولي نكته آخر اين است كه اگر آن‌ها وقت را از دست بدهند و از اين فرصت بهره نگيرند، ما به لحاظ فني مجبور نخواهيم شد صبر كنيم كه همه 1200 كيلوگرم يک‌جا غني‌سازي شود. مي‌توانيم اورانيوم را بسته بسته غني‌سازي كرده و ميله‌هاي سوختي رآكتور را توليد كنيم. تا كنون حدود 40 كيلوگرم اورانيوم 20 درصدي را توليد كرده‌ايم. هر موقعي كه ميله اول ساخته شده و در رآكتور بارگذاري شود، ادامه مذاكرات در وين با روسيه، ايالات متحده و فرانسه بي معني خواهد شد. بدين وسيله فرصت براي همكاري هسته‌يي و ديپلماسي جديد از دست خواهد رفت. به همين علت به روسيه، آمريكا و فرانسه توصيه مي‌كنم به مذاكرات وين برگردند.
با اين حال، اگر به ايران ضمانت‌هاي بين‌المللي صادرات با ثبات سوخت هسته‌يي داده شود، آيا اين امر مي‌تواند موضع‌گيري شما را در قبال مسأله غني‌سازي اورانيم تغيير دهد؟
خير، ما با اتكا به سابقه گذشته به اين امر اعتقاد نداريم. آمريكايي‌ها قبل از انقلاب بابت سوخت براي رآكتور تهران 2 ميليون دلار دريافت كرده بودند كه اين سوخت براي ارسال آماده بود ولي ما نه سوخت دريافت كرديم و نه پول. ما صاحب 10 درصد سهام شركت فرانسوي غني‌سازي اورانيم Eurodif هستيم. قبل از انقلاب به اين شركت يك ميليارد دلار داده بوديم. ما به عنوان سهامداران اين شركت هر سال به پاريس مي‌رويم ولي تا كنون يك گرم اورانيوم طبيعي را هم از آن دريافت نكرده‌ايم.
ولي به روسيه اعتماد مي‌كنيد...
متأسفانه، در پروژه اخير كه بدان اشاره كردم، روسيه (به پيشنهاد مبني بر غني‌سازي اورانيوم ايراني بدون مشاركت كشورهاي ديگر ـ مترجم) پاسخ منفي داده و خواست كه فرانسه هم در اين طرح شركت كند و اين در حالي است كه فرانسه هرگز به ما اورانيوم طبيعي نداده است. ما چطور مي‌توانيم باور كنيم كه فرانسه اورانيوم 20 درصدي را به ما بدهد؟
هيچ قراردادي براي ادامه صادرات سوخت براي نيروگاه بوشهر نداريم
ولي مايلم به خوانندگان روزنامه شما و به سراسر جهان بگويم: در وين كه آن‌جا سفير بودم، طي مدت 7 سال مذاكرات درباره تدوين سند بين المللي جريان داشت كه بايستي ارسال سوخت هسته‌يي به ايران را تضمين كند. همه اين مذاكرات با شكست روبه‌رو شد. بنابراين امروزه هيچ ابزار الزام‌آور حقوقي بين‌المللي وجود ندارد كه به ما ضمانت دريافت اورانيوم غني شده را بدهد. ما حتي در زمينه نيروگاه اتمي بوشهر فقط محموله اول سوخت را دريافت كرده‌ايم ولي بعد از گذشت مدت يك سال هيچ قراردادي براي ادامه صادرات سوخت نداريم (مي‌خندد). در حالي كه هيچ ضمانتي وجود ندارد، ما بايد چكار كنيم؟ اصل مطلب همين است.
حالا كه ايران مايل نيست برنامه‌هاي غني‌سازي اورانيم را متوقف كند در حالي كه شوراي امنيت سازمان ملل متحد بر همين امر تأكيد مي‌كند، شما با چه هدفي به مذاكرات استانبول تن داديد؟ فقط براي اين كه روند مذاكرات ادامه يابد؟
ما هميشه از مذاكرات بدون پيش‌شرط استقبال مي‌كنيم. در جريان مذاكرات اعتماد متقابل و احترام متقابل بايد وجود داشته باشد. دو طرف نگراني‌هاي خود و انتظارات خود از آينده را ابراز مي‌كنند.
به عبارت ديگر، اين (مذاكرات) در حد زيادي فقط يك تلاش براي احياي اعتماد متقابل است؟
بله. مهم اين است كه آن‌ها پيشنهاد كردند كه دنبال وجوه تماس و اشتراك بگرديم.
سرگئي لاوروف ـ وزير امور خارجه روسيه ـ در پي ملاقات اخير با احمد داووداوغلو همتاي تركيه‌اي خود اظهار كرد كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي يك سري پيشنهادهاي مشخص درباره تحرك بخشيدن به حل و فصل اين مسأله را تسليم ايران كرده است. پاسخ تهران چه زماني مي‌تواند دريافت شود؟
ما به هر پرسشي كه متوجه ما بوده و در راستاي تعهدات ما در چارچوب رژيم منع اشاعه قرار داشته باشد، احترام مي‌گذاريم. تنها موضوعي كه در آن همكاري نمي‌كنيم، اتهامات آمريكايي درباره «لپ‌تاپ» است (منظور، گزارش‌هاي طرف آمريكايي درباره كشف يك رايانه است كه حاوي مواد درباره برنامه‌هاي موشكي و هسته‌يي ايران است ـ «كامرسانت»). ما تا كنون اعلام كرده‌ايم كه اين اسناد جعل شده و اين كه ما در اين زمينه همكاري نخواهيم كرد. هم‌چنين در زمينه درخواست شوراي امنيت سازمان ملل متحد درباره غني‌سازي اورانيم همكاري نخواهيم كرد. در هيچ يك از اسناد بين‌المللي اصل متوقف كردن غني‌سازي اورانيم وجود ندارد. اين اصل تنها در قطعنامه‌هاي شوراي امنيت گنجانده شده است. ولي ما اين قطعنامه‌ها را اجرا نخواهيم كرد چرا كه ما الآن شاهد بحران مشروعيت شوراي امنيت هستيم كه در بن بست تاريخي قرار دارد. قطعنامه‌هاي آن هيچ اعتبار حقوقي ندارند. اين وضعيتي است كه آمريكايي‌ها براي همه به وجود آورده‌اند. ولي در زمينه‌هاي ديگر مربوط به رژيم منع اشاعه همكاري مي‌كنيم.
آقاي سلطانيه، شما ديپلمات حرفه‌يي هستيد و بنابراين اظهارات شما مبني بر اين كه تصميمات شوراي امنيت سازمان ملل اعتبار حقوقي ندارد، عجيب و غريب به نظر مي‌رسد. صرف نظر از اين كه اين تصميمات مورد پسند واقع شود يا نشود كه اين مسأله جداگانه‌اي است، هيچ ابزار ديگري توسط «ملل متحد» اختراع نشده است. شما كه با اصرار اين تصميمات را ناديده مي‌گيريد، بر چه اعتقادي هستيد؟
آن‌هايي كه اين قطعنامه‌ها را تدوين كردند و قبل از همه كشورهاي غرب (ايالات متحده و تروييكاي اروپايي ـ بريتانيا، فرانسه و آلمان)، اشتباه كردند. آن‌ها سندي تأليف كردند كه با اساسنامه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مغايرت دارد. آن‌ها بايد شجاعت و مردانگي از خود بروز دهند و به جهانيان بگويند: «آري، ما اشتباه كرديم. زبان (ادبيات) آن قطعنامه‌ها درست نبود».
آقاي سلطانيه، طرف ايراني در آستانه مذاكرات استانبول ديپلمات‌هاي بعضي كشورها را به صورت گزينشي دعوت كرد از تأسيسات هسته‌يي ايران بازديد كنند. ايالات متحده و بعضي اعضاي ديگر گروه شش را ناديده گرفتند. آيا شما واقعاً فكر مي‌كنيد كه مي‌توان با اين شيوه عمل سطح اعتماد به برنامه‌هاي هسته‌يي ايران را بالا برد؟
ولي شما مي‌توانيد قدر آن را بدانيد كه ما اين دفعه نه تنها نمايندگان جنبش غيرمتعهدها، گروه 77، كشورهاي ديگر، روسيه و چين بلكه اتحاديه اروپا يعني نماينده مجارستان، رييس دوره‌يي اتحاديه اروپا را هم دعوت كرديم. هم‌چنين ـ دقت كنيد ـ دعوتنامه‌اي براي نماينده خانم اشتون (كاترين اشتون ـ رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا ـ «كمرسانت») ارسال كردم. اين به چه معناست؟ خانم اشتون نه تنها نماينده عالي اتحاديه اروپا بلكه هماهنگ كننده تعامل با گروه شش است. بدين وسيله گروه شش را هم دعوت كردم.
ولي چرا ايالات متحده، فرانسه، بريتانيا و آلمان در آن فهرست نبودند در حالي كه چين و روسيه در آن حضور داشتند؟
متوجه نمي‌شويد من چه مي‌گويم؟ فرانسه، بريتانيا و آلمان عضو اتحاديه اروپا هستند...
ولي ايالات متحده عضو اتحاديه اروپا نيست...
يك لحظه صبر كنيد. نماينده خانم اشتون، نماينده گروه شش هم است كه ايالات متحده عضو آن گروه است. اين‌طور نيست؟ تصميم بسيار معقولانه‌اي بود. ما نمايندگان سراسر جهان را دعوت كرديم و شفافيت كامل برنامه‌هاي خود را به آن‌ها نشان داديم.
آقاي سلطانيه، حكومت ايران بعد از به بهره‌برداري رسيدن نيروگاه اتمي بوشهر، هدف افزايش سهم نيروگاه‌هاي اتمي در جمع توليد نيروي برق كشور تا 20 هزار مگاوات را اعلام كرده است. شركت‌هاي اتمي روسي چه فرصتي دارند كه برنده مناقصه‌هاي آينده شوند؟
مي‌خواهيم «بيست تا بوشهر» داشته باشيم
سوال بسيار خوبي است. مطابق تصميم مجلس ايران، ما واقعاً مي‌خواهيم ظرفيت جمعي نيروگاه‌هاي اتمي كشور را تا 20 هزار مگاوات افزايش دهيم. به عبارت ديگر، مي‌خواهيم «بيست تا بوشهر» داشته باشيم. از همه كشورهاي علاقه به همكاري دعوت مي‌كنيم. اگر روسيه هم به اين كار ملحق شود، با توجه به سابقه بوشهر، در اين مناقصه امتيازات خاصي خواهد داشت.
كماكان روابط خوب و برادرانه‌اي با روسيه داريم
حمايت روسيه از قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل متحد بر چهره روسيه در ايران چه اثري گذاشت؟
اين تصميم روسيه براي ما بسيار نواميد كننده بود. ولي ما كماكان روابط خوب و برادرانه‌اي داريم و اميدواريم كه اين روابط توسعه يابد.
همه سانتريفيوژهاي ما به صورت ايده‌آل كار مي‌كنند
موفق شديم از تأسيسات خود در برابر ويروس استاكس‌نت دفاع كنيم
اجازه بفرماييد آخرين سوال را بپرسم. در هفته جاري يك مطلب رسانه‌هاي گروهي آمريكا مبني بر اين كه ويروس «استاكس نت» كه در مركز هسته‌يي «ديموناي» اسراييل طراحي شد، به سانتريفيوژهاي ايراني در مركز نطنز لطمه شديدي زده و توسعه برنامه‌هاي ايراني را كند كرده است، بازتاب گسترده جهاني داشت. آيا ظرفيت‌هاي هسته‌يي شما واقعاً آسيب مهمي ديده است؟
پاسخ من چنين است: خير، خير و يك بار ديگر خير. براي هر ويروسي «ويروس‌كش» توسط انسان‌هاي عاقل طراحي مي‌شود. ما موفق شديم از تأسيسات خود در برابر اين ويروس دفاع كنيم. همه سانتريفيوژهاي ما به صورت ايده‌آل كار مي‌كنند. ما با موفقيت به ساخت نسل جديد سانتريفيوژهاي كامل‌تر ادامه مي‌دهيم. فكر مي‌كنم دوستان روس من در بوشهر براي دفاع از اين نيروگاه همه اقدامات لازم را اتخاذ خواهند كرد.
آقاي سلطانيه، از اين مصاحبه متشكرم.
از شما هم تشكر مي‌كنم. مصاحبه جدي بود ولي از آن خوشم آمد.
شمارش معکوس برای ملاقات با شاسیبلند جنجالی ایرانخودرو 
عکس | عجیبترین کامنتی که در اینستاگرام برای سردار آزمون ثبت شده 
حقوق دلاری چوپان افغانستانی در ایران 
(تصاویر) تولد باورنکردنی «دوقلوهایی» با پاهای عنکبوتی 
عکس | کامنت جنجالی «احمد خمینی» علیه پرسپولیسیها 
ویدیو | صحبت های ناصر محمدخانی در مورد قتل همسرش 
