متون درسی علوم انسانی تغییر می‌کند

متون علوم انسانی با توجه به پرسشهای مخاطب بازخوانی می‌شوند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد قم بااشاره به بازخوانی متون علوم انسانی گفت: «بازخوانی این متون با توجه به نیازها و دغدغه‏های موجود جامعه ملی هر پژوهشگر و اندیشمندی است که به مطالعه آنها می‎پردازد.»

دکتر مهدی مطهرنیا در گفتگو با خبرنگارمهر درمورد قواعد خوانش متون علوم انسانی و روش وی در مطالعه این متون گفت: «متون علوم انسانی همانظوری که از عنوان آن هویدا است به سلسله‏ای از متنهای مکتوب گفته می‏شود که از استناد علمی برخوردارند و از سوی دیگر متعلق به ساحت بسیار گسترده و عمیق نیازهای بشری هستند .»

وی افزود: «وقتی ما به علوم انسانی اشاره می‏کنیم به مجموعه دانشها و معارفی اشاره داریم که اساساً حاصل تلاشهای اندیشمندان و علمای حوزه‎های گوناگون این عرصه‎اند. لذا تعلق به جغرافیای خاصی ندارند اما با عنایت به اینکه اندیشمندان گوناگون ساحت گسترده از جغرافیاهای متعدد برخاسته‌اند و در فضاهای گفتمانی متکثر پرورش پیدا کرده‌‍اند متون حاصل از آنها تحت تأثیر آن اصل عنصر گفتمانی، جغرافیای حیات و تاریخ زندگی آنها دغدغه خاطر آنها را بیان می‏کند. لذا علوم انسانی و ترکیب این علوم را باید با دوچهره یا دو نیمرخ از یکدیگر مورد مطالعه قرارداد.»

این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد قم درادامه تصریح کرد: «یک نیمرخ، نیمرخ کسب اطلاع و آگاهی از گذشتگان از یک سو و از بیگانگان از سویی دیگراست ونیمرخ دیگر بازخوانی آنها با توجه به نیازها و دغدغه‏های موجود جامعه ملی هر پژوهشگر و اندیشمندی است که در حال حاضر به مطالعه آنها می‎پردازیم. به عقیده من این دو دیدگاه درواقع یک جلوه واحد رادربازخوانی متون علوم انسانی تشکیل می‎دهند که نمی‏توان بدون توجه به تاریخ بزرگان گذشته این مرزو بوم از یکسو و زانو زدن درمحضر اندیشمندان بزرگ جوامع دیگر مدعی پیشرفت علم و عالمانه رفتار کردن بود اما باید هفت گام روشنفکری اصیل رادربازخوانی آنها برداریم.»

این کارشناس مسائل سیاسی خاطرنشان کرد: «اگر فلاسفه می‎گویند بنشین و بخوان و دانشمندان علوم تجربی می‎گویند برو و بنویس. دانشمندان علوم انسانی باید بنشینند و پرسش کنند. پرسش کنند و بخوانند، بخوانند و فهم کنند،فهم کنند تا نقد کنند،نقدکنند که به ارزیابی بگذارند و بعد از ارزیابی تعریف دقیقی بدست آورند تا اینها همه مبنایی برای گام هفتم یعنی عمل کردن باشد. عمل کردن با استفاده از چارچوبهای موجود در متون موجود علوم انسانی هم بتوانند آنها را فربه سازی کنند و بر قدر و مرتبه آنها در مرتبه تولید علمی بیفزایند هم بتوانند تئوریهای جدید را بازآفرینی کنند که در پرتو آنها بتوانند مسائل امروزی جوامع خود را بومی شده و مستقل با نیازهای آنها حل کنند.»

این استاد دانشگاه یادآورشد: «لذا بازخوانی علوم انسانی بایددارای تمام این جوانب باشد و جنبه‏های متفاوت را از خود دور نسازد. علوم انسانی متعلق به بشریت است. متعلق به جغرافیای خاصی نیست ولی در عین حال تأثیر پذیرفته از اندیشه اندیشمندانی است که در جغرافیای گوناگون به بیان نظریه‎های خود متناسب و مناسب با مناطق خود و نوع نگرش خود و روحیات و تاریخ و فرهنگ مرز و بوم خود به آن دست پیدا کنند.»

مطهرنیا درباره اینکه متون رشته خود را چند بار مطالعه می‎کند همچنین اظهارداشت: «بی تردید باید متون را از زوایای گوناگون دید هر متنی آن هم متون تخصصی ارزش چندبار مطالعه کردن را داراست. استادی که به متون گوناگون رجوع می‎کند باید آنقدر اکتیو و فعال متون جدید را مورد مطالعه قرار بدهد به‌ویژه دررشته‎هایی مثل علوم سیاسی،علوم اجتماعی و روانشناسی که هر روزه نظریات متفاوت و حتی متعارفی بروز می‏کند نیازمند است استادان و پژوهشگران علوم سیاسی یا روابط بین الملل ،علوم اجتماعی و روانشناسی،مطالعات استراتژیک،آینده پژوهی و غیره و ذالک فعالانه دربازخوانی متون عمل بکنند تا بتوانند در صحنه‏های بیان با تخصص بالا به بیان صحبت و سخن خاصه موضوعات مورد توجه عموم مردم و خواص مردم در جغرافیاهای متعدد بپردازند که نیاز به بیان تخصصی مطالب وجود دارد.»