هرجومرج شکلگرفته در زنجیره تامین، افزایش هزینهها و نگرانی در مورد شرایط کاری در چین، باعث شدهاست تا برخی از برندهای غربی پوشاک در وابستگی چند دههای خود بهکارخانههای تولیدی چینی بازنگری کنند.
به گزارش دنیای اقتصاد، براساس گزارشی از فایننشالتایمز، دیتر هولزر، مدیر اجرایی سابق و یکی از اعضای هیاتمدیره برند مارکوپولو، میگوید که این برند مد سوئدی-آلمانی در ۲۰۲۱، شروع به عوضکردن برخی از تامینکنندگان این کشور به نفع کارخانههایی در ترکیه و پرتغال کرد. به گفته او، این تصمیم بهمنظور ایجاد توازن و ازبین بردن ریسک در زنجیره تامین و پایدارترکردن این زنجیره بودهاست. بسیاری از کشورها در حال بررسی وابستگی خود به چین هستند.
دورشدن از تولید انبوه منسوجات در این کشور، اگرچه هنوز در مراحل اولیه خود است، اما نشاندهنده معکوسشدن روند سالها برونسپاری به منطقهای است که بر زنجیره تامین نساجی مسلط شدهاست. نامهای بزرگی مانند منگو و دکترمارتینز، اخیرا تصمیم خود برای انتقال تولید به خارج از چین یا جنوبشرق آسیا را اعلام کردهاند. به گفته کنی ویلسون، مدیر اجرایی دکتر مارتینز، کاهش اتکا به چین یک پیام واضح دارد و آن این است که نباید همه تخممرغهای خود را در یک سبد قرار داد.
از زمانیکه ویلسون در سال۲۰۱۸ مسوولیت اجرایی این برند مطرح را برعهده گرفت، ۵۵درصد از کل تولید دکترمارتینز به خارج از چین منتقل شده و تنها ۱۲درصد از تولید این مجموعه در پاییز و زمستان ۲۰۲۲ در چین صورتگرفتهاست، این درحالیاست که ۲۷درصد تولید این برند در ۲۰۲۰ در چین تولیدشده بود؛ همچنین پیشبینی میشود که تولید برند دکترماتینز در چین امسال به ۵درصد کاهش یابد.
به گفته رزی هرست، مدیر شرکت نساجی ایمپکت، صدای خروج تولیدکنندگان لباس از آسیا کرکننده است. او در ادامه در مورد خروج برندهای مطرح پوشاک از چین میگوید، این جابهجایی همچنین به دلیل قوانین سختگیرانهتری بوده که در ایالاتمتحده و اروپا علیه سوءاستفاده از نیروی کار وضع شدهاست. تونی رویز، مدیر اجرایی مانگو نیز گفته است، این برند درحال بررسی خرید کمتر از چین است اما با هوشیاری تحولات را بررسی میکند.
این تغییر شکلگرفته و خروج برندهای مطرح از چین با اختلال ادامهدار زنجیره تامین از زمان شروع همهگیری کووید-۱۹تسریع شدهاست که منجر به بالارفتن هزینههای حملونقل و تاخیر قابلتوجه در بخش حملونقل شد؛ چراکه در دوران کووید، کارگران کارخانههای تولید در آسیا بیمار و به دلیل بیماری مجبور به سپریکردن روزها در قرنطینه شدند. شتاد سیمز، معاون شرکت فناوری فورکایتز مستقر در شیکاگو، میگوید، دوران تولید در چین و انتقال به همهجای دنیا گذشته است.
بر اساس این گزارش، با افزایش دستمزدها، پس از سالها کار ارزان انگیزههای مالی کارخانههای تولیدکننده برای ماندن در این منطقه درحال کاهش است، این امر، یکی از انگیزههای اصلی نامهای معروف برای برونسپاری تولید به مکانهای دوردست بودهاست. براساس آمار اداره ملی آمار چین، متوسط دستمزد کارخانهای در چین، بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ دوبرابر شده و از ۴۶هزار رنمینبی (۶هزار و ۶۸۹ دلار) در سالبه ۹۲هزار رنمینبی رسیده است. به گفته خوزه کالامونته، مدیر اجرایی آنلاینشاپ آسوس، با درنظر گرفتن هزینههای حملونقل، محصولات تولیدشده در چین آنقدرها که بهنظر میرسیدنسبت به اروپا مقرونبهصرفه نبودند. وی در ادامه تاکید میکند که سعی میکنیم به سود فروش خود فکر کنیم.
تلاشهای خردهفروشان لباس اروپایی برای کاهش زمان تحویل، با تغییر سریع روند مد و نیازهای مصرفکنندگان نیز دلیل دیگری در پشت تصمیم آنها برای انتخاب تامینکنندگان نزدیک به خانه است. سخنگوی یکی از برندهای لوکس بریتانیایی گفته که این شرکت کنترل تولید خود را دست گرفته و علت آن سرعت و کارآیی بودهاست. با اینحال برنامههای تغییر تولید از مراکز پوشاک آسیایی به دلیل پیچیدگیهای آن چندان پیشروی نکردهاست. براساس دادههای موسسه تحقیقاتی CEPII، در ۲۰۲۰ کشورهایی همچون چین و هند بیشترین سهم را در صادرات نساجی داشتهاند. برای نمونه، بیش از نیمی از تامینکنندگان شرکت خردهفروشی انگلیسی ایندیتکس، بزرگترین خردهفروش مد در جهان، در ۲۰۲۱ در آسیا مستقر بودهاند، بهطوری که نسبت به ۲۰۱۸ تنها کاهش جزئی داشته است.
ترکیه بهعنوان یک برند از برندهای غربی که تولید خود را انتقال دادهاند خود را تثبیت کردهاست، بهویژه به این دلیل که بخشی از اتحادیه گمرکی اروپاست و اجازه تجارت بدون اصطکاک بین کشورهای عضو را میدهد. سیمون گلیل، معاون اجرایی تدارکات در مشاوره زنجیره تامین پروکسیما میگوید ترکیه مقصدی محبوب است و شرکتهایی مانند هوگوباس، آدیداس، نایک و زارا در آنجا مستقرند.
یکی از نکات مهم برای خردهفروشان قابلیت ردیابی در زنجیره تامین پس از سالها سوءاستفاده گسترده از نیروی کار است. به گفته هرست، به دلیل برخی قوانین جدید آمریکا، برندها باید قابلیت ردیابی بسیاری بهتری داشتهباشند؛ قوانین اروپایی درباره کار اجباری نیز صنعت را تحتفشار قرار میدهد تا بر آن مسلط باشد. با این حال او هشدار داد که در زنجیرههای تامین جهانی پول کافی برای اجرای کارها به روشی که باید انجام شود وجود ندارد.
به گفته ماکسیمیلیان آلبرشت، تحلیلگر شرکت مشاور مدیریت الیکس پارتنرز، بسیاری از برندهای مد سریع نیز درحال خروج از چین هستند تا خود را از برند شین، غول مد سریع چینی که بهسرعت درحال رشد است، متمایز کنند. به گفته آلبرشت، شرکتهای اروپایی نمیتوانند از نظر هزینههای تولید، شبکه تولید و روابط، با شین برابری کنند؛ با این وجود هنوز هم این داستان به قوت خود باقی است که برندهای اروپایی کیفیت بهتری دارند، اما اینکه واقعا درست است یا خیر، چیز دیگری است.