خشکی چشم چگونه اتفاق می‌افتد؟

حامد قاسمی در پاسخ به این سوال که خشکی چشم چیست، گفت: خشکی چشم یک اصطلاح است، که شامل موارد زیادی می‌شود، اشک توسط غدد اشکی تولید می‌شود و از یک مجرا خارج می‌گردد، اشک مانند یک چشمه سطح چشم‌ها را می‌شوید و مواد زائد و اضافه را وارد بینی می‌کند، اگر تولید اشک کم شود و یا تبخیر آن زیاد گردد، هر دو عامل می‌تواند باعث خشک چشم شود.

وی تاکید کرد: خشکی چشم به علت کاهش تولید اشک نیست و به افزایش تبخیر اشک نیز بستگی دارد، خشکی چشم بیماری نیست، بلکه بیماری‌های مختلفی باعث بروز آن می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: خشکی چشم، نسبت به گذشته بیشتر دیده می‌شود که یکی از دلایل مهم آن، آلاینده‌های هوا است به طوری که در روزهای آلودگی هوا، مراجعین خشکی چشم به شکل چشمگیری افزایش می‌یابند.

وی افزود: علائم خشکی چشم، شامل: احساس سوزش در چشم‌ها، حساسیت به نور، قرمزی چشم‌ها، زود خسته شدن هنگام کار با کامپیوتر و صفحات دیجیتال و همچنین همراه با چسبندگی پلک‌ها، هنگام بیدار شدن صبح‌ها، از خواب است.

این جراح چشم در پاسخ به این سوال که آیا خشکی چشم خطرناک است، گفت: خشکی چشم در بسیاری موارد بی خطر است و تنها آزار دائمی دارد، علیرغم ساده بنظر رسیدن آن، گاهی اوقات، بار روانی زیادی برای فرد ایجاد می‌کند.

وی یادآور شد: انواعی از خشکی چشم که به دنبال بیماری‌های روماتیسمی ایجاد می‌شوند، حتی می‌توانند، باعث سوراخ شدگی قرنیه شوند. همچنین خشکی‌هایی که با خارش و مالش زیاد چشم توأم باشند، می‌توانند باعث ایجاد قوز قرنیه شوند، اینگونه خشکی‌ها حتماً نیازمند درمان‌های طبی هستند.

قاسمی افزود: تاری دید لحظه‌ای، از عوارض خشکی چشم است که در مواقع حساس، مانند رانندگی، خطرساز خواهد بود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا خشکی چشم طیف سنی خاصی دارد، گفت: خشکی چشم در خانم‌ها و به خصوص در سنین بالا بیشتر دیده می‌شود. این بیماری بسیار شایع است، به طوری که سه چهارم بیماران مراجعه کننده به کلینیک‌های چشم پزشکی، از خشکی چشم رنج می‌برند.

قاسمی افزود: درمان، در افرادی که خشکی چشم ناشی از تبخیر زیاد چشم دارند، به راحتی امکان پذیر است.

فلوشیپ جراحی قرنیه گفت: زیر پلک بالا و پایین همه افراد، غددی وجود دارد که مانند سرچشمه جوشان چربی مایع است و روی اشک را می‌پوشاند و مانع تبخیر اشک می‌شود. این غدد به آرامی ترشح می‌شوند، اما با افزایش سن، ترشحات این غدد، غلیظ می‌شود و باعث التهاب، گل مژه، ریزش مژه و احساس شن ریزه و سنگ ریزه در چشم می‌شود.

وی افزود: این علائم، راه درمان بسیار ساده ای دارد، در یک جفت کیسه پارچه‌ای ضخیم، مقداری برنج خشک خام می‌ریزیم سپس بر روی شوفاژ، بخاری و یا داخل مایکروفر قرار می‌دهیم تا داغ شود، این دو کیسه برنج را به سطح چشم‌ها بچسبانید گرمای آن به غدد زیر پلک‌ها می‌رسد و باعث ذوب شدن چربی این غدد می‌شود که به آرامی از پلک‌ها خارج می‌شوند، سپس با کف شامپو بچه پلک‌ها را بشویید، این کار را روزی دو بار انجام دهید، پس از دو ماه تا ۷۵ درصد خشکی چشم افراد از بین می‌رود این کار به افزایش رشد مژه‌ها نیز کمک می‌کند.

قاسمی ادامه داد: ۱۰ روز اول، پس از شستشوی چشم‌ها، علائم تشدید می‌شود اما پس از گذشت این مدت، علائم بهبود می‌یابد. این کار را تا دو ماه ادامه دهید و پس از آن، هر دو هفته یکبار توصیه به انجام این نوع شستشو می‌شود. مهم این است که این کار به ترتیب انجام شود: ۱- حرارت ۲- ماساژ ۳- شستشو، ماساژ باید عمودی و به سمت پلک‌ها انجام شود، زیرا این غدد به صورت عمودی در پلک‌ها قرار گرفته‌اند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا تغذیه بر خشکی چشم اثر گذار است، گفت: تغذیه بر خشکی چشم بسیار تأثیر گذار است، ورودی آب بدن، به هر علت کم شود اشک چشم کمتر می‌شود و به دنبال آن خشکی چشم نیز افزایش میابد. تغذیه بر میزان التهاب لبه پلک نیز، اثرگذار است. مصرف غذاهای تند و فلفل دار، شکلات، کافئین و…، التهاب لبه پلک‌ها را افزایش می‌دهد، به صورت اختصاصی، مصرف کنجد، ارده و ماهی به شدت در بهبود خشکی چشم، مؤثر است.

قاسمی در پاسخ به این سوال که آیا استفاده از قطره اشک مصنوعی برای همه افراد لازم است، افزود: اشک مصنوعی برای همه انواع خشکی‌ها مفید نیست، بیشترین علت خشکی چشم کاهش میزان اشک نیست، بلکه افزایش میزان تبخیر اشک است. بنابراین برای افرادی که التهاب لبه پلک دارند، استفاده از اشک مصنوعی کاربردی ندارد، بلکه باید التهاب لبه پلک را درمان کرد.(گرمادهی به چشم‌ها به روش کیسه برنج خشک)

وی در پاسخ به این سوال که کدام نوع اشک مصنوعی خوب است، گفت: کیفیت اشک مصنوعی، به قیمت آن مربوط نمی‌شود بلکه باید ابتدا از ارزان‌ترین نوع آن مصرف کرد و اگر مناسب بود تا آخر آن را ادامه داد.

این فوق تخصص قرنیه توصیه کرد: افرادی که با تناوب بیشتری از قطره اشک مصنوعی استفاده می‌کنند، حتماً از نوع بدون نگهدارنده و یا اشک‌های مصنوعی یکبار مصرف استفاده کنند.

وی یادآور شد: به اشک مصنوعی به عنوان دارو نگاه کنید و بدون تجویز پزشک مصرف نکنید.

قاسمی گفت: وقتی مواد آرایشی به لبه پلک‌ها مالیده می‌شوند، ورودی غدد پلک را مسدود می‌کنند. بنابراین مواد آرایشی داخل چشم، می‌توانند آسیب رسان چشم‌ها باشند.

وی، شستشوی با دقت بیشتر چشم‌ها بعد از مصرف مواد آرایشی را توصیه کرد.