کدام گروه‌ خونی بیشتر در معرض سکته مغزی است!

فرارو- در یک دستاورد علمی جالب توجه، دانشمندان علوم پزشکی توانستند به رابطه میان برخی گروه‌های خونی و سکته مغزی زودهنگام در افراد دست یابند. بر این اساس، محققان دریافتند افرادی که یکی از گروه‌های خونی A دارند در مقایسه با سایر گروه‌های خونی بیشتر در معرض سکته مغزی قبل از سن ۶۰ سالگی هستند.

به گزارش فرارو به نقل از راهنماتو، گروه‌های خونی، در واقع تنوع غنی از مواد شیمیایی را که روی سطح گلبول‌های قرمز خون ما نمایش داده می‌شوند، توصیف می‌کنند. در این گروه‌های خونی، حتی تغییرات ظریف ناشی از جهش در ژن‌های مسئول نیز وجود دارد؛ و حالا دانشمندان با استفاده از همین جزئیات و داده‌های ژنومیک، رابطه واضحی را بین زیر گروه A۱ و شروع زودهنگام سکته مغزی شناسایی کنند.

در این پژوهش، محققان داده‌های ۴۸ مطالعه ژنتیکی را جمع‌آوری کردند که شامل تقریباً ۱۷۰۰۰ فرد مبتلا به سکته مغزی و نزدیک به ۶۰۰۰۰۰ گروه کنترل غیرسکته مغزی بود. همه شرکت کنندگان بین ۱۸ تا ۵۹ سال سن داشتند.

بررسی‌های جامع ژنومی به دو فاکتور مهم در افزایش خطر ابتلا به سکته زودرس مغزی اشاره داشت که یکی از آن‌ها به گروه‌های خونی مرتبط بود.

در ادامه بررسی‌های دوم به سمت تجزیه و تحلیل گروه‌های خونی هدایت شد که آن هم نشان داد افرادی که ژنوم آن‌ها از گروه خونی A کدگذاری شده، در مقایسه با جمعیت سایر گروه‌های خونی، ۱۶ درصد بیشتر احتمال سکته مغزی در قبل از سن ۶۰ سالگی داشتند. همچنین برای افرادی که دارای ژن گروه O۱ بودند، این خطر ۱۲ درصد کمتر بود.

استیون کیتنر، نویسنده ارشد و متخصص مغز و اعصاب عروقی از دانشگاه مریلند می‌گوید: «ما هنوز نمی‌دانیم که چرا گروه خونی A خطر بیشتری در زمینه سکته زودهنگام مغزی دارد. اما احتمالاً با عوامل انعقاد خون مانند پلاکت‌ها و سلول‌هایی که رگ‌های خونی را می‌پوشانند و همچنین سایر پروتئین‌های در حال گردش که همگی در ایجاد لخته‌های خون نقش دارند، ارتباط دارد.»

یکی دیگر از یافته‌های کلیدی این مطالعه از مقایسه افرادی که قبل از ۶۰ سالگی سکته کرده بودند با افرادی که بعد از ۶۰ سالگی سکته کرده بودند بدست آمد. برای این کار، محققان از مجموعه داده‌ای از حدود ۹۳۰۰ نفر بالای ۶۰ سال که سکته کرده بودند و حدود ۲۵۰۰۰ کنترل بالای ۶۰ سال که سکته مغزی نکرده بودند استفاده کردند.

آن‌ها دریافتند که افزایش خطر سکته مغزی در گروه خونی A در گروه سکته مغزی دیررس ناچیز است، و این نشان می‌دهد که سکته‌هایی که در اوایل زندگی اتفاق می‌افتند ممکن است مکانیسم متفاوتی نسبت به سکته‌هایی که بعدا رخ می‌دهند داشته باشند. به گفته نویسندگان، سکته مغزی در افراد جوان کمتر به دلیل تجمع رسوبات چربی در شریان‌ها (فرآیندی به نام تصلب شرایین) و بیشتر به دلیل عوامل مرتبط با تشکیل لخته ایجاد می‌شود.

این مطالعه همچنین نشان داد که افراد دارای گروه خونی B بدون در نظر گرفتن سن، حدود ۱۱ درصد بیشتر در معرض سکته مغزی در مقایسه با افراد غیر سکته مغزی هستند.

مطالعات قبلی نیز نشان داده بود که بخشی از ژنوم که گروه خونی را کد می‌کند، به نام "منبع ABO" با کلسیفیکاسیون عروق کرونر، که جریان خون را محدود می‌کند و حمله قلبی، مرتبط است. توالی ژنتیکی برای گروه‌های خونی A و B نیز با خطر کمی بالاتر لخته شدن خون در سیاهرگ‌ها به نام ترومبوز وریدی مرتبط است. نتایج این مقاله در نشریه معتبر Neurology منتشر شده است.