مجید انصاری درباره برخورد با آنچه بدحجابی خوانده میشود، گفت: موضوع برخورد با بدحجابی یا بی حجابی این روزها به خبر اصلی گروهی از رسانهها تبدیل شده است و واکنشهای متفاوتی هم در فضای مجازی به دنبال داشته است و حتی تبلیغات بین المللی منفی علیه کشور به راه انداخته است.
به گزارش جماران، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: به نظرم باید چند نکته را در این خصوص مدنظر قرار دهیم. نخست، ضرورت توجه به حجاب به عنوان یک امر شرعی برای زنان مسلمان که مسألهای غیر قابل انکار است و شبههای در آن وجود ندارد. زنان مسلمان به اصل حجاب پایبند هستند.
البته وقتی صحبت از حجاب میکنیم، کیفیت و نوع حجاب در اینجا مطرح نیست. بلکه پوشش در شرع با حدود معینی برای مردان و زنان مطرح است. هرچند بر اساس فرهنگها و سلیقه ها، نوع حجاب در کشورهای مختلف اسلامی همواره متفاوت بوده و هست.
در کشور ما نیز حجاب از تنوع گستردهای برخوردار بوده و در نقاط گوناگون کشور، فرم حجاب خانمها متفاوت از هم بوده است. نکته مهم این است که برخورد با پدیده بدحجابی در ایران باید چگونه باشد و آیا این برخوردهایی که تحت عنوان گشت ارشاد با بانوان ایرانی صورت میگیرد، شرعی و قانونی است؟ و مهمتر اینکه آیا موثر است؟ اینها مسائلی هستند که باید به آنها پرداخته شود.
به عقیده من، شیوه کنونی مبارزه با بی حجابی و بدحجابی که در پیش گرفته شده است و بعضاً فیلمهایی از آن در فضای مجازی منتشر میشود، هیچ نسبتی با آموزههای دینی و احکام شرعی به خصوص احکام مربوط به امر به معروف و نهی از منکر ندارد. این شیوهها نتیجهای جز ایجاد نفرت نسبت به دین، انقلاب و اصل مسأله حجاب در بر ندارد و باید متوقف شوند.
انصاری گفت: فیلمهایی که از رفتار ماموران در برخورد با خانمها پخش شده است، تکان دهنده بوده و بعضاً دیده میشود که خود ماموران تحت عنوان نهی از منکر و مبارزه با بدحجابی، گناهان و منکراتی بسیار بالاتر از اصل مسأله بدحجابی مرتکب میشوند. اینکه مامور مرد، خانم بدحجابی را بغل کند و کشان کشان او را به سمت ماشین پلیس ببرد یا مورد ضرب و شتم قرار دهد و بانوان را به داخل ماشین هل دهد، قابل قبول نیست. در برخی موارد نیز دیده شده، روسری خانمی در این مسیر به طور کامل از سرش افتاده است یا لباسش بالا رفته است؛ لذا این نوع برخوردها، مصداق منکر بالاتر از بی حجابی یا بدحجابی هستند و طبعا قابلیت پیگرد قانونی هم دارند.
وی بیان کرد: شهروندان دارای حقوقی هستند و منشور حقوق شهروندی که هم در قوه قضاییه مورد پذیرش قرار گرفته هم در دولت سابق تدوین و اجرایی شده است، ماموران را از این گونه برخوردها بازمی دارد. در هر حال، برخورد با ناهنجاریهای فردی یا اجتماعی یک مقوله پذیرفته شده است، ولی اگر نوع برخورد با این معضلات، موجب گسترش یا وقوع ناهنجاریهای دیگر شود، با فلسفه وضع قانون و حکم شریعت در تضاد است.
او گفت: ما در بحث امر به معروف و نهی از منکر احکام زیادی داریم که یکی از آنها این است که ماموران متصدی این کار باید دقیقا نهی از منکر و امر به معروف را بشناسند و از زوایای آن اطلاع کامل داشته باشند. فرد بی اطلاع نمیتواند مردم و جامعه را به امری مبهم و یا متکی به سلیقه و برداشت خود از دین دعوت کند.
مامورین مربوطه باید آموزش دیده باشند و حدود مواجه با این مسأله را هم از نظر قانونی و هم از لحاظ شرعی و همین طور از حیث تاثیرات اجتماعی، روانی و تبلیغاتی اش بشناسند. تنها در این صورت است که میتوانند موثر باشند و ممکن است بتوانند کار فرهنگی کنند و تاثیرات اقناعی داشته باشند. اما رفتارهایی که تاکنون صورت گرفته، تبدیل به دستاویزی برای معاندینی شده که تمام قد علیه انقلاب و نظام و دین و حجاب تبلیغ میکنند.
ما وقتی در قوانین موضوعه کشور داریم که تبلیغ علیه نظام جرم است، اگر رفتار ماموران نظام به گونهای باشد که خودش بالاترین تبلیغ علیه نظام تلقی شود و یا بستر تبلیغات مسموم را فراهم کند، آیا مصداق جرم یا عمل مجرمانه نیست؟
مجید انصاری با تاکید بر اینکه باید مراقب باشیم جامعه را چندپارچه یا دوقطبی نکنیم، گفت: به نظرم با این گونه رفتارها، جامعه به سمت دوقطبی طرفداران حجاب و هواداران بی حجابی میرود. در حالی که میدانیم بسیاری از کسانی که ممکن است پوشش حجاب برتر را قبول نداشته باشند و حجاب حداقلی دارند، اصل دین را قبول دارند و به حکم شرعی حجاب احترام میگذارند. اگر رفتارها به گونهای باشند که یک رودررویی با دوقطبی شکل بگیرد، نه تنها کمکی به توسعه فرهنگ حجاب نمیکند بلکه تاثیر ضد و منفی خود را خواهد گذاشت و عدهای را به لجبازی با اصل مسأله حجاب میکشاند.
وی گفت: خروج از اعتدال و عقلانیت در برخورد با مسائل اجتماعی، نکته مهمی است که باید به آن توجه کنیم. تجربه نشان داده که هرگاه در برخورد با ناهنجاریهای اجتماعی و مسائلی از این دست، از مرز اعتدال و عقلانیت خارج شده ایم، نتیجهای کاملا معکوس داشته است. در چهل سال گذشته ما در موضوعات مختلف شاهد این وضعیت بوده ایم که مسأله حجاب نیز یکی از آنهاست. از این رو، به حساب تجربه تاریخی عرض میکنم که حجاب اجباری و کشف حجاب اجباری هردو محکوم به شکست است.
مجید انصاری همچنین درباره برخوردهای دوگانه دستگاههای حاکمیتی با مسأله حجاب گفت: اگر حجاب دارای استانداردی از دید آقایان است، چرا مدام پررنگ و کمرنگ میشود؟ به نحوی که در بعضی جاها نادیده گرفته میشود و یا در برخی مواقع برخورد با آن پررنگ میشود؟ تقریبا همه مردم شاهدند که در ایام انتخابات، مقابله با بدحجابی تعلیق میشود و حتی حضور زنان با حجاب متفاوت در ستادهای کاندیداها، پررنگتر از همیشه مشاهده میشود. به ویژه کاندیداهای اصولگرا برای اینکه به تعبیر خودشان آرای اقشار خاکستری و یا مردمی که گرایش کمتری به آنها دارند را جمع کنند، برای جذب کم حجابان در ستادهای خود مسابقه میگذارند.
فیلمهای تبلیغاتی و پوسترهایی که آنها در ستادهای خود منتشر میکنند گویای همین مسأله است. در همین انتخابات اخیر، پوسترها و تبلیغاتی که من در ستادهای جناب آقای رئیسی و دیگر کاندیداهای اصولگرا دیدم، به مراتب پیشروتر از کاندیداهای غیر اصولگرا بود. همچنین در مراسمهای دیگر نظیر روز قدس، آیینهای دینی یا تشییع پیکر شهدا، دوربینهای صداوسیما به دنبال نشان دادن زنان کم حجاب یا افرادی هستند که از نظر پوشش، متفاوتتر از سایرین ظاهر شده اند.
هرچند هیچ اشکالی ندارد که تفاوتها به نمایش گذاشته شوند و حضور اقشار مختلف خود نمادی برای همبستگی است، به سهم خود نیز تشکر میکنم از همه کسانی که در مراسمهای ملی یا انتخابات شرکت میکنند، اما سخن این است که اگر بدحجابی مسأله خلاف قانون است، چرا در راهپیماییها یا ایام انتخابات روی این نوع پوششها مانور تبلیغاتی داده میشود؟
انصاری گفت: مردم ایران با هر نوع سلیقهای یکپارچه هستند و در چهل سال گذشته همزیستی مسالمت آمیزی در کنار هم داشته اند. به کمک هم جنگ تحمیلی ۸ ساله را تحمل کردند و فرزندان خود را به جبهه فرستادند و شهید دادند. حتی اقلیتهای دینی هزینه داده اند.
اما در زمان جنگ هیچ گاه بحث بدحجابی مطرح نبود. امروز نیز باید افتخار کنیم اگر در مراسمهای ملی، دینی و بدرقه شهدا همه مردم با هر نوع پوشش و سلیقهای یکپارچه حضور پیدا میکنند. این باعث افتخار است و به تعبیر رهبر انقلاب، حتی کسانی که اصل نظام را قبول ندارند، اما به کشورشان علاقه مندند باید در انتخابات شرکت کنند. ما که در انتخابات و سایر مراسمها این طور با سعه صدر برخورد میکنیم و همه را ایرانی و محترم میدانیم، چطور در برهههای دیگر درباره مسأله حجاب تنگ نظرانه وارد میشویم؟
وی ادامه داد: رفتار تنفربرانگیز ماموران انتظامی با زنان قابل توجیه نیست و رفتاری دوگانه است که مردم با آن مواجه اند. حتی سریالهای تلویزیونی باید انعکاس دهنده واقعیات اجتماعی باشند و سازندگان باید این اختیار را داشته باشند تا جامعه را مشابه آنگونه که هست، نشان دهند. چه اشکالی دارد؟ اگر با شاخص گشت ارشادی بخواهند در ساخت فیلمها و سریالها عمل کنند و صرفا سراغ خانمهای چادری روند، آیا میتوانند به تولیدات درخور دست پیدا کنند؟
انصاری گفت: این نوع برخوردها هیچ نسبتی با سیره عملی رهبران و اولیای دینی ما نداشته است. نه در زمان پیامبر اکرم (ص) و نه در دوره حکومت حضرت علی (ع) که قلمروی حکومت گسترده بود ما چنین رفتارهایی را سراغ نداریم. آنچه در تاریخ آمده، حضرت امیر (ع) در گرمای کوفه وارد بازار میشدند و با تازیانهای در دست با مرتکبان گران فروشی و کم فروشی برخورد میکردند، ولی اصلا سراغ نداریم که حضرت با یک بدحجاب برخورد کرده باشد.
حتی در تاریخ عکس این قضیه آمده است که وقتی زنانی بدپوشش از قبایل و روستاهای اطراف برای خرید و فروش به بازار میآمدند، امیرالمومنین (ع) در برخورد با آنها بسیار نرمش داشتند. در خصوص حضرت امام و رهبری نیز، همه میدانیم که زنان تا قبل از انقلاب چه با حجاب و چه بی حجاب دوشادوش هم در راهپیماییها شرکت میکردند و بعد از انقلاب هم بدون اینکه اجبار و اکراهی باشد، به تدریج بر جمعیت باحجابان به نحوی آگاهانه افزوده شد. در واقع جامعه خودش به نقطه اعتدال و تعادل رسید.
حضرت امام در برخورد ماموران با مردم نه تنها در بحث حجاب که در مسائل بزرگ و خاص هم معتقد به مدارا بودند و پیام هشت مادهای ایشان به شدت روی این موضوع تاکید دارد که ماموران حق ندارند خارج از عرف و کرامت اسلامی و انسانی حتی با متهمین و مجرمین برخورد کنند، چه رسد به شهروندانی که نوع حجاب خاصی را انتخاب کردند.
رهبری به شدت نسبت به قضاوتهای سطحی و متعصبانه در خصوص خانمهایی که حجاب کامل را رعایت نمیکنند، هشدار میدهند
وی افزود: سخنانی هم که از رهبری در جمع روحانیون منتشر شده حاکی از این است که ایشان به شدت نسبت به قضاوتهای سطحی و متعصبانه در خصوص خانمهایی که حجاب کامل را رعایت نمیکنند، هشدار میدهند. سخنانی هم که از شهید سلیمانی در جمع روحانیون قم منتشر شده، همین را بازگو میکند و ایشان میگوید اینها دختران من و شما هستند.
راز و رمز محبوبیت ایشان هم همین بود و دیدیم که در تشییع پیکرشان چه بسیار از زنان کم حجاب و یا بی حجاب مانند کسانی که برادر خود را از دست داده اند، گریه میکردند؛ بنابراین وقتی میتوانیم با رفتار شهید سلیمانی، امام گونه مردم را به حجاب دعوت کنیم چرا باید با رفتارهای تند، حتی برخی باحجابان را از حجاب متنفر کنیم؟ یا با حجابها را در جامعه انگشت نما کنیم؟ چرا باید دوگانهای خطرناک میان مردم کشور ایجاد کنیم؟ این نوع رفتار نه تنها تاثیری در توسعه حجاب ندارد بلکه کاملا تاثیری معکوس خواهد داشت و عدهای از معتقدان به حجاب را هم به مقابله با این گونه رفتارها وامی دارد.
معتقدم مسئولین باید تجدیدنظری اساسی در این نوع برخوردها داشته باشند و اگر قانون در این زمینه نقص دارد، نقص آن را برطرف کنند. ما احتیاج به یک برنامه ریزی دقیق در این رابطه داریم. به نظرم در مسائلی که نیاز به تبیین بیشتر دارند، به تعبیر رهبری باید جهاد تبیین شکل بگیرد.