نقش رویا‌های عجیب در ساماندهی تجربیات زندگی

فرارو- هر دو مرحله خواب REM (خواب عمیق که مغز کاملا فعال است) و غیر REM (خواب عمیق که علاوه بر بدن، مغز نیز به میزان زیادی غیرفعال است) برای یادگیری و ذخیره خاطرات طولانی مدت مهم هستند.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که دیدن رویا‌های عجیب یا غیرعادی ممکن است یکی از راه‌های مغز برای ساماندهی تجربیات زندگی و یادگیری بهتر ساختار جهان باشد. خواب ناکافی در فاز REM می‌تواند منجر به مشکلاتی در به خاطر آوردن اشیا یا مفاهیمی شود که اخیراً یاد گرفته اید.

به گزارش فرارو، ممکن است پس از بیدار شدن به دنبال توضیح یا معنی یک رویای عجیب، اما واقعی بوده باشید. یک مطالعه جدید نشان می‌دهد هرچند آنچه در رویای خود دیده اید ممکن است معنایی نداشته باشد، اما می‌تواند به ساماندهی مغز شما کمک کند.

به گفته محققان، رویا‌هایی که شامل تکه‌هایی از خاطرات هستند می‌توانند راهکار مغز برای پردازش تجربیات در طول بیداری باشند.

رویاپردازی در شب ممکن است به اندازه جمع آوری تجربیات جدید در روز برای مغز مهم باشد. نیکلاس دپروا، دانشجوی دکترا در گروه علوم اعصاب محاسباتی در دانشگاه برن سوئیس و نویسنده اصلی این مقاله می‌گوید باید به خاطر داشت که به ازای هر دو ساعتی که بیدار هستید و اطلاعات جدید دریافت می‌کنید، یک ساعت می‌خوابید، بدون اینکه هیچ اطلاعاتی وارد مغز شود.

محققان همچنین بر اهمیت خواب REM، مرحله‌ای که رویا در آن رخ می‌دهد، برای هشیار نگه داشتن ذهن تأکید دارند.

خواب REM چیست؟

حرکت سریع چشم (REM) آخرین مرحله در چرخه خواب است که با رویا‌های واضح، فلج عضلانی و حرکت چشم مشخص می‌شود. خواب REM حدود ۶۰ تا ۹۰ دقیقه پس از به خواب رفتن رخ می‌دهد و این مرحله در نیمه دوم شب طولانی‌تر می‌شود.

نقش خواب REM در یادگیری و حافظه

اگر تا به حال یک روز را بدون خواب گذرانده اید، ممکن است متوجه شده باشید که به خاطر آوردن برخی رویداد‌ها یا حفظ اطلاعات جدید سخت بوده است. تحقیقات نشان می‌دهد که خواب REM برای تثبیت خاطرات ضروری است.

توماس ام. کیلکنی، متخصص خواب و مدیر انستیتوی پزشکی خواب، می‌گوید که مغز خواب REM را به صورت ویژه‌ای دوست دارد بطوریکه اگر فردی دچار کمبود خواب باشد و سپس فرصتی برای خواب بیابد، نسبت به معمول زمان بیشتری را در خواب REM می‌گذراند.

در حالی که نقش دقیق رویاپردازی نامشخص است، یک دلیل بالقوه برای خواب دیدن، ایجاد و تقویت ارتباطات در مغز است. کیلکنی می‌گوید شواهد چنین اتفاقی در نوزادانی است که بیش از ۱۸ تا ۲۰ ساعت در روز را به خواب می‌گذرانند تا رشد اولیه مغز تسهیل گردد و به نسب زمان خواب، نوزادان در ۵۰ درصد مواقع در خواب REM هستند. به گفته وی تصور بر این است که تصویرسازی رویا به ایجاد ارتباطات عصبی جدید در مغز در هنگام خواب نوزاد کمک می‌کند.

ممکن است هدفی علمی برای انسان‌ها وجود داشته باشد که به رؤیاپردازی فراتر از دوران نوزادی ادامه می‌دهند.

محققان می‌گویند طی دوران رشد در کودکی، ما نه تنها قسمت‌های خاصی را در حافظه نگه می‌داریم بلکه مفاهیم کلی درباره جهان را یاد می‌گیریم که ساختار اصلی مغز ما را می‌سازد مانند یادگیری نحوه تشخیص اشیاء، راه رفتن یا صحبت کردن.

مضمون رویای شما ممکن است مهم نباشد
در این تحقیقات، متخصصان به دنبال پاسخی بودند برای چرایی رویا‌هایی که شبیه یک فیلم عجیب هستند. آن‌ها این فرضیه را مطرح کردند که رویا‌ها تجربیات مجازی ایجاد می‌کنند تا به مغز کمک کنند در مورد جهان بیاموزد. یک رویا می‌تواند از یک خاطره یا مجموعه‌ای از خاطرات متعدد و نامرتبط باشد.

این متخصصان از هوش مصنوعی برای شبیه سازی تجربیات مجازی افراد هنگام خواب استفاده کردند. در حالی که این شیوه به طور مستقیم بر روی انسان آزمایش نشده است، آن‌ها بر این باورند که این مدل هوش مصنوعی در پیش بینی‌های خاص در سطح رفتاری و عصبی موثر است.

در حالی که نمونه آزمایش در حالت بیداری بود، تصاویر مختلفی از قایق گرفته تا سگ به او نشان داده شد. در طول خواب غیر REM، این نمونه نشان داد که فعالیت مغز کاهش می‌یابد و مغز محرک‌هایی که قبلا به آن نشان داده شده بود را تکرار می‌کند. در خواب REM، زمانی که فرد در حال خواب دیدن است سیگنال‌هایی مبنی بر فعالیت مغزی نامنظم و پویا نشان می‌دهد. در طول خواب REM، اجسام در هم ادغام شده و پیچیدگی‌های بیشتری داشتند.

خواب غیر REM و REM هر دو برای حفظ اشیاء در حافظه ضروری هستند. با این حال حذف خواب REM یا ایجاد خلاقیت کمتر در رویا‌های هوش مصنوعی نمونه، بعد‌ها دقت در شناسایی اشیاء را در او کاهش داد.

یافته‌ها نشان می‌دهد که رویا‌ها برای حفظ خاطرات خاص استفاده نمی‌شوند، بلکه ادغام خاطرات در رویا‌های واضح به مغز کمک می‌کند تا افکار خود را نظم ببخشد.
این مساله اشاره دارد که چرا رویا‌های ما اغلب عناصری از قسمت‌های مختلف زندگی ما را به طور خلاقانه ترکیب می‌کنند. تولید تجربیات مجازی جدید، اما واقعی مستلزم آن است که مغز چیز‌های زیادی در مورد ساختار دنیای ما بیاموزد، دانشی که برای پیش رفتن در محیط زندگی و هنگام بیداری ارزشمند است.

خواب فواید بسیاری برای سلامتی دارد، از پاکسازی مواد زائد از مغز و کاهش استرس گرفته تا بازیابی عضلانی. همچنین شواهد قوی وجود دارد که خواب برای یادگیری و حفظ حافظه مهم است.

دپروا و همکارانش از یافته‌های جدید برای طراحی آزمایشی تازه با شرکت کنندگان انسانی استفاده می‌کنند. هدف آن‌ها این است که ببینند چگونه رویا‌ها بر انواع دیگر عملکرد مغز به عنوان مثال بازنمایی بصری اشیاءتأثیر می‌گذارد. مثلا آن‌ها می‌سنجند که افراد پس از قرار گرفتن در معرض اشیائی که روز قبل دیده اند، چقدر در تشخیص اشیاء ناآشنا خوب عمل می‌کنند.

از آنجا که این تحقیقات یک مطالعه بالینی نبوده، خیلی زود است که نتیجه بگیریم خواب دیدن برای یادگیری ضروری است. اما محققان می‌گویند وقتی مفاهیم و مهارت‌های جدید یاد می‌گیریم، رویاپردازی در بازسازی مغز ما نقش دارد.

منبع: verywellhealth