سربازی فارغ التحصیلان دوره دکتری حذف می‌شود؟

فرارو- وزارت علوم در تلاش است که خدمت سربازی برای فارغ التحصیلان دوره دکتری را حذف و طرح پسادکتری را جایگزین آن کند. البته وزیر علوم گفته که ستاد نیرو‌های مسلح هنوز موافقت خود را در این باره اعلام نکرده و اگر موافقتی صورت بگیرد، از سال آینده اجرایی می‌شود.

به گزارش فرارو، در این طرح قرار است که فارغ التحصیلان طرحی در راستای نیاز‌های جامعه را ارائه دهند. اگر این طرح به تایید ستاد نیرو‌های مسلح برسد، هم به عنوان دوره پسادکتری در نظر گرفته می‌شود و هم به عنوان جایگزین دوره سربازی محسوب خواهد شد.

به زبان ساده‌تر فارغ التحصیلان دوره دکتری، پس از طی کردن دوره پسادکتری، دیگر نیازی به گذراندن دوره سربازی نخواهد داشت. بدین ترتیب سربازی به معنای دقیق کلمه برای آن‌ها حذف خواهد شد.

چنانچه این طرح به تصویب برسد ۵ تا ۶ هزار فارغ التحصیل دوره دکتری در کشور، این امکان را خواهند یافت که به جای سربازی، طرح تحقیقاتی و گذراندن دوره پسادکتری را انتخاب کنند.

نکته قابل توجه اینجاست که حقوق و مزایای این گروه، همچون دیگر فارغ التحصیلان مشمول خدمت سربازی نخواهد بود. طبق اعلام وزارت علوم قرار است که حقوق این افراد حدود یک سوم تا یک دوم پژوهشگران پسادکترای معمولی باشد.

ابهام همزمانی دوره پسادکتری و خدمت سربازی

وزارت علوم در حالی طرح حذف خدمت سربازی و جایگزینی دوره پسادکتری را تدارک می‌بیند، که تا پبش از این، دوره پسادکتری مشمول قوانین و روال مشخصی بوده است. در حال حاضر دانشگاه ها، مراکز آموزش عالی، پژوهشگاه ها، پارک‌های علم و فناوری و موسسات وابسته به وزارت علوم نیروی انسانی پژوهشگر خود را به شکل محدود و از میان فارغ التحصیلان نخبه انتخاب می‌کنند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که اولویت پذیرش پژوهشگران دوره پسادکتری با اعضای بنیاد ملی نخبگان، برندگان جایزه خوارزمی، فارابی و رازی بوده است. اما حالا با این طرح محدودیت برداشته می‌شود و مشخص نیست که شرایط گذراندن دوره سربازی و پسادکتری در مراکز تراز اول با چه اولویت‌هایی انجام خواهد شد.

از طرفی با ورود این حجم از پژوهشگران دوره پسادکتری در طول سال، به نظر می‌رسد که موسسه ها دیگر علاقه ای به جذب پژوهشگران دوره پسادکتری پس از اتمام خدمت سربازی نداشته باشند.

علاوه بر این، سوابق گذشته نشان می‌دهد که در مواردی موسسه‌ها از پژوهشگران دوره پسادکتری به صورت غیر قانونی در پیشبرد امور اجرایی اداری بهره برده اند. چنین اتفاقی عملاً کارکرد طرح را زیر سوال خواهد برد.

همچنین هنوز مشخص نیست که وزارت علوم و ستاد نیرو‌های مسلح با چه ابزاری نظارت بر حجم ۵ تا ۶ هزار نفری پژوهشگران دوره پسادکتری را در موسسه‌های مدنظر مدیریت خواهند کرد.