نظام بهداشتی افغانستان در آستانه فروپاشی بر اثر شیوع امیکرون

فرارو- سوخت مورد نیاز برای تولید اکسیژن بیماران به اتمام رسیده است. فهرستی از صد‌ها داروی ضروری وجود دارند که در افغانستان موجود نیستند. کارکنانی که ماه‌ها حقوق نگرفته‌اند، اما هنوز سرکار حاضر می‌شوند با مشکلات معیشتی در زندگی روزمره مواجه هستند.

به گزارش فرارو به نقل از الجزیره، این وضعیت اسفبار بیمارستان بیماری‌های واگیردار افغانستان – ژاپن است که تنها مرکز درمان و رسیدگی به بیماری کرونا برای بیش از چهار میلیون نفر جمعیتی است که در کابل پایتخت افغانستان زندگی می‌کنند.

در حالی که به نظر می‌رسد وضعیت شیوع کرونا در افغانستان نسبت به چند ماه پیش که موارد ابتلا به اوج رسید بهبود یافته اکنون این خود بیمارستان است که نیاز به حمایت دارد. این مخمصه ایجاد شده نشان دهنده بحران در نظام مراقبتی، درمانی و بهداشتی در افغانستان است که در آستانه فروپاشی قرار گرفته و تنها با کمک سازمان‌های امدادرسان قادر به ادامه حیات است.

دکتر «احمد فتاح حبیب یار» مدیر بخش لجستیک بیمارستان می‌گوید: «ما در اینجا با مشکلات زیادی مواجه هستیم. برخی از کارکنان به قدری در تنگای مالی قرار دارند که برای گذران زندگی اثاثیه خانه های‌شان را می‌فروشند. اکسیژن برای ما مشکل بزرگی است، زیرا نمی‌توانیم ژنراتور‌ها را راه اندازی کنیم چرا که دسترسی به سوخت نداریم. در عوض سیلندر‌های اکسیژن برای بیماران مبتلا به کرونا از یک تامین کننده محلی خریداری می‌شوند. پزشکان در حال آماده ساختن خود به منظور مقابله با عفونت‌های بیش‌تر هستند چرا که می‌دانند مقابله با امیکرون سویه تازه کرونا اجتناب ناپذیر است. این در حالی است که ما برای رویارویی با امیکرون آماده نیستیم».

دکتر شیرین ۳۸ساله از روسای یکی از بخش‌های آن بیمارستان می‌گوید: «بدون کمک خارجی و با شیوع امیکرون اینجا یک فاجعه واقعی رخ خواهد داد».

این فعال کادر درمانی افغانستان در ادامه به «الجزیره» می‌گوید: «بیمارستان حتی از نظر تجیزات اولیه مانند دستکش معاینه نیز کمبود داشته و دو آمبولانس آن به دلیل کمبود سوخت بدون حرکت مانده و کار نمی‌کنند».

دولت پیشین افغانستان برای اداره بیمارستان با یک گروه امدادی مستقر در هلند با نام HealthNet TPO قرارداد بسته بود با این وجود، این قرارداد در ماه نوامبر منقضی شد و از طریق صندوقی که توسط بانک جهانی اداره می‌شد مورد حمایت مالی قرار می‌گرفت بانکی که مانند اکثر نهاد‌های دیگر جامعه بین الملل پرداخت‌ها به دولت تازه افغانستان یعنی حکومت طالبان را متوقف کرده است.

مدیر برنامه HealthNet TPO می‌گوید این سازمان در حال مذاکره برای تامین بودجه است و می‌افزاید: «با این وجود، جامعه اهدا کنندگان چندان تمایلی به ادامه حمایت ندارند و شرایط سختی را متحمل می‌شوند».

او اشاره کرد که یونیسف و سازمان بهداشت جهانی تنها توانسته‌اند حداقل خدمات را حفظ کنند و پاسخ به ویروس کرونا را پوشش نداده اند. او می‌افزاید: «نظام مراقبت‌های بهداشتی واقعا در آستانه فروپاشی قرار دارد. بیمارستان افغانستان - ژاپن یک نمونه وحشتناک است جایی که ما تقریبا از اهدا کنندگان التماس می‌کنیم وارد عمل شده و جان بیماران را نجات دهند».

زمانی که طالبان در ماه آگوست در بحبوحه خروج آشفته امریکا و ناتو قدرت را در افغانستان در دست گرفت جامعه بین المللی تمام کمک مالی خود را به افغانستان متوقف کرد و میلیارد‌ها دلار از دارایی خارجی افغانستان را در خارج از کشور مسدود کرد. عواقب این موضوع برای کشوری، چون افغانستان که به کمک‌های خارجی وابسته بود ویرانگر بوده است.

اقتصاد افغانستان در دولت قبلی نیز با مشکل مواجه بود و کارمندان دولتی اغلب چندین ماه بدون دستمزد بودند. سال گذشته، تقریبا نیمی از جمعیت افغانستان در فقر زندگی می‌کردند.

در هیچ کجا به اندازه بخش سوء تغذیه بیمارستان کودکان «ایندیرا گاندی» جایی که مادران مضطرب در کنار کودکان لاغر شده نشسته‌اند وضعیت آشکار نیست. محمد دوساله با گونه‌های فرو رفته و موهایش کم پشت در حالی که مادرش پروانه در کنارش بود قدری شیر نوشید. او از ولایت وردک است. پروانه ۲۰ساله می‌گوید: «من حتی پولی برای تعویض او ندارم». شوهرش که یک خیاط است چندین سال پیش بر اثر انفجار بمب کنار جاده‌ای هر دو پای خود را از دست داد و در نشستن مشکل دارد. وضعیت دشواری است و پروانه می‌گوید پدر و برادران‌اش به زنده ماندن این خانواده سه نفره کمک می‌کنند.

در تخت کناری «تلواسا» یک نیم ساله دراز کشیده است. مادرش «نور بی‌بی» که شش فرزند دیگر نیز دارد می‌گوید: «ما در وضعیت بسیار بدی قرار داریم. شوهرم کار پیدا نمی‌کند و ما فقط نان خشک می‌خوریم و هفته هاست که غذا پیدا نمی‌کنیم». «محمد لطیف باهر» معاون بیمارستان اطفال می‌گوید در چهار ماه گذشته، مراجعه بیش از سه هزار مورد سوء تغذیه را ثبت کرده است.

باهر می‌گوید: «ما به وطن و حرفه‌مان وفادار هستیم به همین خاطر است که به کار خود ادامه می‌دهیم. این در حالی است که دارو‌های بیمارستان از جمله دارو‌های بیهوشی، مسکن ها، مکمل‌های غذایی به خصوص برای افراد دچار دچار سوء تغذیه و آنتی بیوتیک‌ها رو به اتمام هستند». یکی از عوامل اورژانس می‌گوید پزشکان بیمارستان گاهی اوقات مجبور می‌شوند دوز‌های کم‌تری از دارو را تجویز کنند، زیرا دارو به اندازه کافی وجود ندارد.