غلامحسین لطفی ـ هنرمند پیشکسوت کشورمان که سال هاست در قاب تلویزیون دیده نمیشود ـ دلیل این غیبت طولانی را اینگونه تعبیر میکند، عدهای از ما قدیمیها دیگر تمایلی به کار کردن نداریم چراکه نه دستمزد خوب میدهند و نه نقشهای خوبی برای ما وجود دارد. او در عین حال در بخشی از صحبت هایش چنین میگوید: لابد دیگر نیازی به ما ندارند که نیستیم، وگرنه ما مخلص مردمیم و عاشق مردم کشورمان هستیم. او با اینکه از به کار بردن واژه «کنار گذاشته شدن» در قبال برخی هنرمندان دلخور است، در عین حال با لحنی مهربان ادامه میدهد، «ما هنور هم میتوانیم کار کنیم، فقط کمی پا به سن گذاشته ایم.»
آنچه در ادامه میخوانید مشروح گفت و گوی ایسنا با غلامحسین لطفی، هنرمند باسابقه کشورمان است:
آقای لطفی خیلی وقت است در تلویزیون نیستید؛ چرا؟ هنوز در شهر قزوین سکونت دارید؟
بله، هنوز در قزوین زندگی میکنم. اینکه آدمها پیدایشان نیست لابد یک عده نمیخواهند که آدم پیدایش باشد، وگرنه هنرپیشه یا کارگردان همیشه باید فعالیت داشته باشد. من زمانی روزی سه فیلم سینمایی بازی میکردم و همه منتظرم بودند، اینکه الان نیستم خواسته من نیست.
مدتی است برخی از هنرمندان تلویزیون به حاشیه کشیده شده اند و دیگر حضور ندارند؛ شما نظرتان در این زمینه چیست؟
لازم میدانم اول این توضیح را بدهم که من شبها که صفحه شخصی ام را چک میکنم، صفحهای به نام هنرپیشههایی که کنار گذاشته شده اند، تشکیل شده که در آن اسم من هم هست، من میخواهم بگویم آقا، خانم یا موسسهای که عکسهای ما را میگذارید، شما کاملاً اشتباه میکنید، ما را کنار نگذاشته اند، ما خودمان کار نمیکنیم.
هنرمندی مثل آقای کاویانی بنده خدا بیمار است و نمیتواند کار کند یا شاید هم اصلا به ایشان مراجعه نمیکنید که کار کند، چرا میگویید به ما توجه نمیشود؟!
خیر، آدمهایی که قرار است به ما توجه کنند، به صراحت میگویم که انگشت کوچک دست من هم نمیشوند، چه به لحاظ شخصیتی، کاری، فکری و بقیه مسائل؛ بنابراین آنها بلد نیستند مرا کنار بگذارند نه اینکه نمیخواهند، اصلا کنار بگذارند، برایم اهمیتی ندارد. من خودم نمیخواهم کار کنم، چون شرایط، شرایط خوبی نیست.
چرا مانند گذشته تمایل چندانی به کار کردن ندارید؟ به شرایط تلویزیون برمی گردد یا یک نگاه شخصی است؟
نه دستمزد خوب میدهند و نه نقشهای خوبی برای ما وجود دارد. من جزو هنرپیشههایی هستم که تا نقشم را دوست نداشته باشم، به هر قیمتی قبول نمیکنم و اقدام به بازی نمیکنم.
حتی اگر بگویند دقیقهای ۱۰۰ میلیارد میدهیم، اما نقشی که تکست (متن) نداری را بازی کن، اگر از گرسنگی بمیرم هم این کار را نمیکنم و هرگز قبول نمیکنم.
آنجا که عکسهای ما را میگذارند و از ما به عنوان هنرمندان کنار گذاشته شده یاد میکنند، از ما اجازه نگرفته اند و من میتوانم از آنها شکایت کنم. افرادی مثل آقای الماسی و آقای کاویانی هم اسمشان مثل من در آن صفحه هست.
مردم هم آگاهی ندارند، نگاه میکنند و دلشان به حال ما میسوزد و فکر میکنند ما بدبختیم و یک عده ما را کنار گذاشته اند و ما طرد شده ایم. خیر، ما نه بدبخت هستیم و نه کسی میتواند ما را کنار بگذارد.
هیچکس حق ندارد ما را کنار بگذارد، اینکه میگویند ما کنار گذاشته شده ایم به روحیه آدمها برمیخورد. این کارها درست نیست.
مثلا شبکهای مثل آی فیلم چطور پربینندهترین شبکه ایرانی میشود؟ چون سریالهای قدیمی امثال ما هنرمندان را پخش میکند و به خاطر همین است که بهترین شبکه شناخته میشود.
شما دقیقا چند سال است که برای تلویزیون کار نکرده اید، آیا هنوز پیشنهادهایی به شما میشود؟
پنج، شش سال است که برای تلویزیون کار نکرده ام. بله هنوز به من پیشنهاد میشود، حتی در همین یک سال گذشته شاید بگویم حداقل ۲۰ پیشنهاد از سوی تهیه کننده و کارگردانهای مختلف داشتم، اما یا از داستان خوشم نمیآید یا نقش و اینکه اکثرا از من نقش کوتاه میخواهند!
من دیگر نقش کوتاه بازی نمیکنم. دیگر از من گذشت. من ۷۰ سالم را رد کرده ام، برای چه باید نقش ۱۰ دقیقهای در یک سریال ۲۰ قسمتی بازی کنم؟! آن زمان که نقشهای کوتاه را بازی میکردم میخواستم بگویم برای من هنرمند نقش کوتاه و بلند فرقی ندارد، اما دیگر بس است.
قرار نیست همان طور در نقشهای کوتاه بمانیم. من در سریالی مثل «خانه به دوش» یکی از نقشهای اصلی داستان بودم، الان بیایم نقش ۵ دقیقهای بازی کنم که چه اتفاقی بیفتد؟ دوم اینکه هنوز دستمزدهای ۳۰ سال پیش را به من پیشنهاد میدهند! چرا؟
اگر شرایط آن طور که میخواهید بشود، باز هم به تلویزیون برمی گردید؟
بله، حتما میآیم. مردم به من لطف دارند، نقش و کار خوب باشد، چرا نیایم. متاسفانه دیگر پشت صحنهها هم خوب نیست و منِ هنرمند آزار میبینم.
من مدت هاست از پشت صحنه کارها لذت نمیبرم. یکسری افراد غریبه بی ادب و بلا نسبت بعضی از دوستان، لات و لوت آمدهاند که مال این کار نیستند و من هنرمند اصلا از کارم لذت نمیبرم.
آن زمانی که من روزی دو فیلم بازی میکردم شب قبل از فیلمبرداری از شدت خوشحالی خواب نداشتم، اما الان معذرت میخواهم حالم بهم میخورد که فردا میخواهم سر فیلمبرداری بروم، چرا باید اینطور باشد؟
یکسری اتفاقات پشت صحنه افتاده که من هنرمند زده شده ام. تماشاچی از من هنرمند توقع دارد زمانی که ظاهر میشوم کاری بهتر از کار قبلی ام ارائه بدهم، من همیشه در کارهایم سعی کردم بهتر از قبلم باشم؛ البته شاید موفق نبودم، اما سعی خودم را کرده ام.
آقای لطفی به عنوان یک هنرمند پیشکسوت، آیا برای بهتر شدن شرایط پیشنهادی به پیمان جبلی، رئیس فعلی صداوسیما دارید؟
من اصلا ایشان را نمیشناسم و تا به حال ندیده ام. حتما ایشان از دید خودش کارهایی میکند، اما باید با هنرمندان به اشتراک بگذارد و از هنرمند بخواهد حرف بزند که متاسفانه مدیران ما اهل این کارها نیستند.
به نظرم مهمترین معضل این روزها این است که افرادی که سر کار هستند، مالِ آن کار نیستند. کسی که در عمرش حتی یک فیلم و سریال ندیده است، چطور میتواند قضاوت کند؟
من مخلص آدمهای خوب و باتجربه هم هستم و به همه احترام میگذارم، ولی یکسری افرادی وارد کار شدهاند که سر جایشان نیستند. بی تعارف بگوییم، دیگر مثل گذشته مردم پای سریالهای تلویزیون نمینشینند و بیشتر ماهواره تماشا میکنند یا همین شبکه آی فیلم را که سریالهای قدیمی را پخش میکند، دنبال میکنند.
به عنوان مثال سریالی مثل «خانه به دوش» تاکنون بارها پخش شده و هر بار هم بیننده دارد. در «خانه به دوش» من سعی کردم بهترین بازیام را ارائه بدهم. چرا دیگر ما مثل این سریالها را نداریم؟
میگویند برخی هنرمندان از صداوسیما و تلویزیون قهر کرده اند، شما چه نظری دارید؟
به نظرم اسمش قهر نیست، بلکه بی اعتنایی است و این بی اعتنایی از قهر بدتر است، چون بالاخره قهر، زمانی به آشتی ختم میشود، اما بی اعتنایی خیلی زمان میبرد تا حل شود و آن هم بستگی به روشش دارد؛ وگرنه اگر همین طور ادامه بدهند، ما هم در خانه هایمان نشسته ایم، با مردم کیف میکنیم و هیچ اتفاقی نمیافتد.
من عاشق مردمم هستم، هنوز وقتی مرا در خیابان میبینند با من عکس میگیرند، از قدیمها صحبت میکنند که چرا نیستم و من میگویم شرایط، شرایط خوبی نیست وگرنه مگر آزار دارم که بازی نکنم.
من از با مردم بودن لذت میبرم، من وظیفه دارم برای شما مردم کار کنم، مگر چند سال دیگر زنده هستم. ما باید فعالیت داشته باشیم، اما وقتی شرایطش نیست، ما چه کار کنیم؟ ما دیده میشویم، پس باید ما را خوب ببینند، والسلام.
غلامحسین لطفی هنرمند پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون کشورمان، متولد ۲۳ آبان ۱۳۲۸ است. «دلیران تنگستان»، «بایرام»، «ساختمان پزشکان»، «خانه به دوش»، «پژمان»، «معراجی ها»، «بچههای نسبتا بد» و ... از جمله کارهای تلویزیونی این هنرمند است.
لطفی علاوه بر بازیگری، کارگردانی تئاتر و تلویزیون را نیز تجربه است. وی کارگردانی سریال قدیمی «آئینه» را برای تلویزیون انجام داده است.