فرارو- علی باقری کنی معاون سیاسی وزیر امور خارجه که در بروکسل به سر میبرد، بعد از دیدار با انریکه مورا معاون مسئول سیاسی خارجی اتحادیه اروپا در صفحه توییتر نوشت: «گفتگویی جدی و سازنده با انریکه مورا در مورد عناصر ضروری مذاکرات موفق داشتم. توافق کردیم پیش از پایان ماه نوامبر مذاکرات را شروع کنیم. تاریخ دقیق هفته بعد اعلام خواهد شد.»
به گزارش فرارو، «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پنجشنبه ۲۲ مهر ماه سفری به تهران داشت و با علی باقری دیدار و گفتگو کرد و در پایان طرفین توافق کردند که مباحث باقیمانده را در بروکسل ادامه دهند. این مذاکرات برای فراهم کردن شرایط برای بازگشت ایران به میز مذاکرات وین است. ایالات متحده آمریکا مخالف مذاکرات ایران و اروپا در بروکسل است و میگوید ایران باید به مذاکرات وین بازگردد.
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه همانطور که از قبل پیشبینی میشد طرفای برجام حاضر شوند گفتگوها را دوباره از سر بگیرند، اظهار داشت: سفر باقری کنی معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران به بروکسل و مذاکراتش با معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، بالاخره به نوعی قفل شروع گفتگوهای وین را باز کرد و بر اساس اعلام باقری مذاکرات تا پیش از پایان ماه نوامبر آغاز خواهد شد.
وی افزود: با توجه به این که طی چند هفته اخیر رفت و آمدهای مقامات اروپایی و آمریکایی به منطقه افزایش یافت، از جمله سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و همچنین اقداماتی که اسرائیل انجام داده، بر علیه منافع ایران، فشارها را بر تهران افزایش داده، در چنین شرایطی مقامات کشورمان قدری موضع خود نسبت به مذاکرات را نرم کردند و این مسئله در رسیدن به توافق برای شروع مذاکرات اثر گذار بوده است.
بیگدلی گفت: طی مدت اخیر روسیه نیز فشار خود بر ایران را برای آغاز مذاکرات بسیار افزایش داد و اظهارات اخیر اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین که با کنایه نسبت به سخنان مقامات ایرانی حرف زده بود، نیز قابل تامل بود، این در حالی است که مقامات ایرانی در ابتدا اعلام کردند تنها زمانی حاضر میشوند که به میز مذاکره برگردند که تمامی تحریمها رفع شود و ایران بعد از راستیآزمایی تعهدات خود را اجرایی میکند و مذاکرات را از سر میگیرد.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: چنین رویکردی با واکنش منفی طرف غربی روبرو شد، امری که به صورت قطعی مورد پذیرش آنها نیز قرار نمیگرفت، بعد از آن نیز وزیر امور خارجه ایران به اذعان خودش به صورت سمبولیک و برای مشخص شدن حسن نیت طرف مقابل اعلام کرد که آمریکا ده میلیارد دلار از داراییهای ایران را آزاد کند تا ایران به میز مذاکره بازگردد، درحالی اینگونه شرطگذاریها جایی در ادبیات روابط بینالملل ندارد.
وی ادامه داد: مذاکرات بروکسل به این خاطر برگزار شد که طرف اروپایی این پیام را به ایران بدهد، که آنها بدون هیچ پیش شرطی حاضر هستند تا با ایران گفتگو کنند و اگر ایران بخواهد پیششرطی بگذارد، مذاکرات انجام نخواهد شد، در چنین شرایطی به نظر میرسد که دو طرف به تفاهم رسیدند که بعد از کش و قوسهای فراوان گفتگوها را آغاز کند، این در حالی است که ایران نسبت به موضوع آژانس و صدور قطعنامه علیه کشورمان در شورای حکام که یک ماه آینده جلسه آن برگزار میشود نگرانی بیشتری دارد تا اینکه قرار باشد مذاکرات در چه تاریخی آغاز شود.
بیگدلی خاطرنشان کرد: این آغاز مذاکرات که بر سر زمان آن نیز توافق شده، بخشی از آن به خاطر دفع شر تصویب قطعنامه احتمالی علیه ایران در شورای حکام و ارجاع پرونده هستهای ایران به شورای امنیت است، این موضوع زمانی مهمتر جلوه میکند که روسیه نیز فشارهای خود در ایران را برای تعیین تکلیف برجام در هفتههای افزایش داده است.
این کارشناس مسائل بینالملل تاکید کرد: مذاکرات آتی در ادامه شش دور گفتگوهایی خواهد بود که در دولت حسن روحانی انجام شد، طرفهای برجامی بارها تاکید کردند که از نقطه صفر قرار نیست، مذاکرات آغاز شود، بلکه این گفتگوها از نقطهای که در دولت روحانی متوقف شده بود، از سر گرفته میشود، همچنین به نظر میرسد گفتگوها دیگر فرسایشی نخواهد بود و با توجه به فضایی که وجود دارد، دو طرف میتوانند به یک توافق سریع نسبت به آنچه که در گذشته رخ داده، دست یابند.
وی با اشاره به اینکه به نظر میرسد نتایج یکدست شدن قدرت در ایران به مرور در حال عیان شدن است، تصرح کرد: زمان انتخابات ریاست جمهوری وقتی که مشخص بود ابراهیم رئیسی به ریاست جمهوری دست پیدا میکند، یک دستسازی قدرت برای احیای برجام خوشبینیای بود که بسیاری از منتقدان به آن اشاره میکردند، حال به نظر میرسد به مرور زمان این خوشبینی در حال تحقق است، هر چند در حال حاضر علی باقری به عنوان شخصی که در دوران احمدینژاد در تیم مذاکره کننده جلیلی حضور داشت، مقاومتهای زیادی را برای عدم انجام مذاکرات نشان داد، اما زمانی که مسئولیت را برعهده گرفت، فضا را به خوبی درک کرد و حال به دنبال این است که گفتگو را از سر بگیرد.
بیگدلی اذعان داشت: در داخل هنوز گفتمان کیهانی مبنی بر اینکه انجام هرگونه مذاکره خیانت است وجود دارد، دولت رئیسی نیز با این چالش باید روبرو شود که به چه نحوی میخواهد با ابن صداهای مخالف برخورد کند، طیف تندرو که مخالف هرگونه گفتگو است، حال در موقعیتی قرار دارد که به دولت متبوعاش در حال انجام همان کاری است که ظریف و تیماش مرتکب شدهاند، حال باید دید برخورد آنها با این موضوع چه خواهد بود، هرچند که اگر مذاکرات به نتیجه برسد، آنها درصدد توجیه آن برخواهند آمد.
بیگدلی افزود: همچنین از سوی از مجلس انقلابی نیز صداهایی مبنی بر آغاز هرچه زودتر مذاکرات به منظور رفع سریعتر تحریمها و گشایشهای اقتصادی بلند شده، در مجموع با توجه به فشارهای اقتصادی که از یک طرف در کشور وجود دارد و از طرف دیگر محاصره کامل ایران از چهار طرف، تنها راهی که باقی میماند، گفتگو است که به نوعی دو طرف محکوم به انجام آن هستند. از سویی با توجه به رویکرد جدید آمریکا در منطقه، راهکار نظامی دیگر در خاورمیانه به وقوع نخواهد پیوست، در چنین شرایطی دو طرف با اعمال فشار بر یکدیگر، درصدد هستند خواستههای خود را به طرف مقابل بقبولانند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه گفتگوها دو مرحلهای خواهد بود، اضافه کرد: در وهله اول مذاکرات مرتبط با برجام و رفع تحریمها، پیگیری خواهد شد تا گفتگوها به یک نتیجه مشخصی ختم شود، بعد از آن نیز با توجه به امتیازاتی که به ایران خواهند داد، در قالب رفع تحریم ها، ایران متعهد خواهد شد که برای ادامه مذاکرات در مورد مسائل منطقهای و موشکی گفتگوهای خود با طرفهای غربی را آغاز کند، این در حالی است که طرفهای غربی اعلام کردهاند اجرای اجرای توافقات مرحله اول منوط به اجرای مرحله دوم مذاکرات است.