رالی قیمتی خوراکی‌ها در نیم‌سال

مرکز آمار ایران در گزارشی اطلاعات مربوط به تورم کالا‌های خوراکی در شهریور را منتشر کرد. بر این اساس تورم ماهانه کالا‌های خوراکی در آخرین ماه تابستان به ۵ درصد رسید که نسبت به تورم ماهانه مرداد ماه افزایشی بود. همچنین تورم نقطه به نقطه کالا‌های خوراکی حاکی از عبور این شاخص از مرز ۶۰ درصدی است.

به گزاش دنیای اقتصاد؛ در این گزارش از تمام ۵۳ قلم کالای خوراکی که تغییرات قیمتی آن‌ها بررسی شده است، تمام آن‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته شاهد افزایش قیمت بوده‌اند؛ اتفاقی کم نظیر که در ماه‌های اخیر با وجود شتاب افزایش قیمت‌ها، شاهد آن نبودیم. در میان خوراکی‌هایی که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، ۸ مورد رشدی بیشتر از ۱۰۰ درصد را تجربه کردند و از سال گذشته تاکنون دو برابر شده‌اند.

همچنین آمار‌های موجود در این گزارش نشان می‌دهد که ۴۲ قلم کالای خوراکی رشدی بالاتر از تورم نقطه به نقطه ۹/ ۴۲ درصدی کشور را به ثبت رسانده‌اند. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری تا پایان فصل دوم سال، در میان ۱۰ قلم کالای خوراکی مهم و منتخب بیش از نیمی از آن‌ها رشدی بالاتر از شاخص تورم شش ماهه به ثبت رسانده‌اند؛ آماری که حاکی از تب تند رشد قیمت خوراکی‌ها نسبت به دیگر کالا‌ها است.

رالی قیمت در خوراکی‌ها

مرکز آمار ایران در گزارشی اطلاعات مربوط به تورم کالا‌های خوراکی در شهریور را منتشر کرد. در گزارش مربوط به شاخص قیمت‌ها که دو هفته قبل منتشر شد آمار‌ها حاکی از آن بود که تورم ماهانه خوراکی‌ها با ۴/ ۰ درصد افزایش نسبت به مرداد ماه، به سطح ۵ درصدی رسیده است. همچنین تورم نقطه به نقطه کالا‌های خوراکی‎، آشامیدنی و دخانیات در شهریور رکورد جدیدی را به ثبت رساند و از ۶۰ درصد عبور کرد. بر اساس آمار‌ها تورم نقطه به نقطه کالا‌های خوراکی در شهریور به ۶/ ۶۱ درصد رسید.

از میان ۵۳ قلم کالای بررسی شده در این گزارش، تنها ۶ کالا نسبت به مرداد ماه کاهشی بودند و در عوض ۴۷ کالا رشد کردند. در میان این کالاها، پرتقال، هندوانه، کدوسبز، هویج فرنگی و ماست پاستوریزه به ترتیب شاهد بالاترین رشد قیمتی بودند. از سوی دیگر روغن نباتی جامد، مرغ ماشینی، روغن مایع، هلو و موز به ترتیب بیشترین کاهش قیمت را تجربه کردند. محصولات کشاورزی به دلیل تولید فصلی و ماهیت بخش کشاورزی در طول سال بیشترین نوسان قیمتی را تجربه می‌کنند که این موضوع در آمار‌های اعلام شده منعکس شده است.

از ۵۳ قلم کالای بررسی شده در این گزارش، ۲۵ قلم خوراکی تورم ماهانه بالاتر از تورم ماهانه خوراکی‌ها را ثبت کرده‌اند. همچنین در بخش تورم نقطه به نقطه، از ۵۳ قلم کالای بررسی شده در این گزارش، ۸ قلم کالا رشدی بیشتر از صددرصد را تجربه کردند؛ به عبارتی دیگر قیمت ۸ کالای خوراکی از سال گذشته تا به امروز بیش از دوبرابر رشد کرده‌اند.

با نگاهی دیگر به این گزارش می‌توان دریافت که ۴۲ قلم خوراکی تورمی بالاتر از تورم نقطه‌ای کل کشور یعنی ۹/ ۴۲ درصد را تجربه کرده‌اند.

رکوردداران رشد قیمت

آمار‌های مربوط به تورم خوراکی‌ها نشان می‌دهد که بالاترین رشد قیمت ماهانه با جهش ۵/ ۴۰ درصدی متعلق به پرتقال است. پس از آن هندوانه با ۱/ ۲۷ درصد در جایگاه دوم قرار گرفته و کدوسبز با ۲/ ۲۳ درصد در رتبه بعدی است. ماست پاستوریزه، با ۳/ ۱۸ درصد و پنیر ایرانی با ۴/ ۱۵ درصد رشد قیمت بالاترین تورم ماهانه در میان کالا‌های خوراکی مهم را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر سه کالای اساسی سبد خوراکی خانوار رکورددار سقوط ماهانه قیمت هستند.

روغن نباتی جامد با افت ۳ درصدی بیشترین کاهش قیمت در شهریور را به ثبت رساند. مرغ ماشینی و روغن مایع با افت‌های به ترتیب ۴/ ۲ و ۹/ ۱ درصدی رده‌های بعدی کمترین تورم ماهانه را به خود اختصاص دادند. از سوی دیگر بررسی آمار‌های تورم نقطه به نقطه کالا‌های خوراکی نشان می‌دهد هویج فرنگی با رشد ۲/ ۲۹۴ درصدی قیمت در یکسال گذشته رکورد‌دار افزایش قیمت در میان خوراکی‌هاست؛ تلاطم قیمت هویج در ماه‌های اخیر برای مدتی در صدر اخبار قرار گرفت.

هندوانه با ۸/ ۱۴۴ درصد رشد قیمت، رتبه دوم تورم نقطه به نقطه را به ثبت رساند و سومین رتبه با ۱/ ۱۳۲ درصد به گوجه فرنگی تعلق دارد. نخود به عنوان یکی از کالا‌های اساسی موجود در سبد مصرفی خانوار با ۱/ ۱۱۲ درصد افزایش قیمت طی یکسال گذشته در جایگاه چهارم رشد نقطه به نقطه قرار گرفته است.

نکته قابل توجه این آمار‌ها عدم کاهش قیمت کالا‌های خوراکی در آمار‌های شهریور طی یک سال اخیر است. مغز گردو در شهریور ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵/ ۱۷ درصد افزایش یافت. ماکارونی و شیر خشک به ترتیب با ۹/ ۲۵ و ۵/ ۲۹ درصد افزایش قیمت در رتبه‌های بعدی کمترین تورم نقطه به نقطه در پایان تابستان قرار دارند.

کدام گروه‌ها بیشتر رشد کردند؟

گزارش مرکز آمار ایران افزایش قیمت کالا‌های خوراکی در گروه‌های مختلف آن‌ها را ذکر کرده است. بر این اساس در گروه نان و غلات، اقلام برنج ایرانی درجه یک با ۲/ ۱۱ درصد، ماکارونی با ۲/ ۵ درصد و رشته آش با ۸/ ۳ درصد بیشترین رشد قیمت را طی شهریور ماه به ثبت رساندند. در گروه گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آن‌ها ماهی قزل‌آلا با ۷/ ۸ درصد و گوشت گاو با ۵/ ۴ درصد بیشترین رشد را به ثبت رساندند.

در گروه لبنیات، تخم مرغ و انواع روغن بیشترین افزایش قیمت مربوط به ماست پاستوریزه بود که در شهریور ۳/ ۱۸ درصد افزایش قیمت را تجربه کرد. پنیر و شیر پاستوریزه به ترتیب با ۴/ ۱۵ و ۴/ ۷ درصد در رتبه‌های بعدی رشد قیمتی در این گروه قرار گرفتند. در گروه میوه و خشکبار پرتقال با بیش از ۴۰ درصد و هندوانه بیش از ۲۷ درصد بالاترین رشد قیمتی در این گروه را رقم زدند.

در گروه سبزیجات و حبوبات، کدو سبز با ۲/ ۲۳ درصد و هویج فرنگی با ۷/ ۲۱ درصد بالاترین رشد قیمت را ثبت کردند. در نهایت در گروه قند، شکر و آشامیدنی‌ها و سایر خوراکی‌ها بیشترین افزایش قیمت نسبت به مرداد ماه مربوط به رب گوجه فرنگی با ۸/ ۱۲ درصد و سس مایونز با ۲/ ۹ درصد است.

مقایسه قیمت ۱۰ کالای اساسی‌

اگرچه گزارش تورم مرکز آمار حاوی اطلاعات مهم و مفیدی است، اما می‌توان تحلیل‌های بیشتری را درباره آمار‌های منتشر شده به کار گرفت. بر این اساس «دنیای اقتصاد» با انتخاب ۱۰ کالای اساسی در سبد مصرف خانوار، به بررسی تغییرات ۶ ماهه قیمت آن‌ها و مقایسه آن با رشد شش ماهه شاخص تورم کل و تورم خوراکی‌ها پرداخته است. براین اساس روغن مایع، تخم‌مرغ، چای، گوشت مرغ، شیر پاستوریزه، برنج ایرانی، عدس، گوشت گاو، شکر و گوجه فرنگی انتخاب شده‌اند و با مقایسه قیمت آن‌ها در اسفند ماه با قیمت شهریور ماه رشد ۶ ماهه قیمت آن‌ها محاسبه شده است.

از سوی دیگر رشد شاخص قیمت مصرف‌کننده و شاخص قیمت کالا‌های خوراکی در مدت مشابه اندازه‌گیری شده است و آن‌ها در کنار رشد قیمتی ۱۰ کالای مهم منتخب سبد خانوار مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج این مقایسه حاکی از آن است که در شش ماهه ابتدایی سال جاری، شش کالا رشد بالاتر از رشد شاخص قیمت خوراکی‎ها و شاخص قیمت‌ها به ثبت رسانده است واز طرفی رشد قیمتی چهار کالای خوراکی کمتر از تورم ۸/ ۱۷ درصدی شاخص خوراکی‌ها در شش ماهه ابتدایی امسال رشد کرده‌اند.

ترکیب تعداد کالا‌هایی که به میزان بیشتر یا کمتر نسبت به شاخص قیمت مصرف‌کننده رشد کرده‌اند خود از تب تورمی کالا‌های خوراکی در سال جاری حکایت دارد.