جنجال انحصار در بازار لوازم خانگی

چند وقتی است که گمانه‌زنی‌هایی از بازگشت مجدد لوازم خانگی کره‌ای به کشور مطرح می‌شود و گفته شده ممکن است واردات لوازم خانگی کره‌ای ال‌جی و سامسونگ به جای بدهی‌های کره به ایران صورت گیرد. در این راستا عباس هاشمی، دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران تاکید کرده بود که باید از این فرصت برای واردات اقلام مورد نیاز ازجمله اجزا و قطعات، ماشین‌آلات و مواد اولیه که تولید داخلی ندارد، استفاده شود.

اعتماد در ادامه نوشت: براساس این گزارش از دو سال پیش و با تشدید تحریم‌های امریکا دو شرکت کره‌ای ال‌جی و سامسونگ که در صنعت لوازم خانگی سرمایه‌گذاری کرده بودند، ایران را ترک کردند. در حال حاضر برند این دو شرکت در ایران به جی‌پلاس و سام تغییر کرده و قطعات آن‌ها از کشور‌های دیگری به جز کره به ایران وارد می‌شود. بنابراین کالا‌های برند ال‌جی و سامسونگ موجود در بازار به صورت قاچاق وارد می‌شوند و گارانتی ندارند.

این در حالی است که به تازگی سخنگوی اتحادیه تولیدکنندگان لوازم خانگی از مسوولان خواسته تا طی ۵ سال آینده جلوی واردات لوازم خانگی خارجی را بگیرند تا به گفته وی ایران تبدیل به «قطب تولید لوازم خانگی» شود.

این سخنان در کنار تلاش تولیدکنندگان لوازم خانگی قرار می‌گیرد که به دنبال انحصار طولانی‌مدت در این بازار هستند و قصد دارند در قالب سند راهبردی لوازم‌خانگی، به زور هم که شده مردم را وادار به خرید لوازم خانگی ایرانی کنند. اتفاقی که همین الان نیز می‌توان نتایج آن را در سطح بازار دید. عرضه لوازم خانگی در بسیاری از کالا‌ها به صورت قطره‌چکانی صورت می‌گیرد و حتی در مواردی فروشنده و بنکدار فروش یک کالا را به سه ماه بعد موکول می‌کند.

بسیاری از مشتریان در وبسایت‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی نیز به صورت انبوه با جمله «موجود نیست» روبرو می‌شوند و همین موضوع آن‌ها را به سمت خرید کالا‌های قاچاق از بازارچه‌های مرزی نیز سوق داده است.

تولیدکنندگان ضمانت اجرایی به دولت بدهند

اکبر پازوکی رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران در خصوص واردات لوازم خانگی به کشور معتقد است؛ در صورتی که واردات نباشد انحصار به وجود می‌آید و انحصار هم فسادزاست.

پازوکی در این باره گفت: اگر امروز تولیدکنندگان خواستار ادامه ممنوعیت واردات لوازم خانگی هستند ضرورت دارد تا تعهد کتبی و ضمانت اجرایی به دولت بدهد که کیفیت و میزان تولید مناسب خواهند داشت چرا که طی چهار سال گذشته عدم این تعهد باعث شده که با انحصار تولید کالا از سوی تولید‌کننده مواجه باشیم و تولیدکننده به جای اینکه دغدغه‌اش تولید باشد وارد عرصه‌های دیگر شده به گونه‌ای که تنها به فروشگاه‌های زیرمجموعه خود با شرط و شروط کالا می‌دهد و به صورت اعتباری اجناس خود را می‌فروشد.

او ادامه داد: به اعتقاد ما اگر رقابت سالم وجود نداشته باشد مشکلات چند برابر می‌شود البته همواره در اتحادیه عنوان کرده‌ایم که ابتدا از تولید داخل حمایت می‌کنیم، اما اگر این میزان تولیدات کفاف بازار را ندهد به جز واردات راه دیگری نیست.

۴ سال پیش کارخانجات تولید داخل اصلا توان تولید نیاز داخل را نداشتند

پازوکی با اشاره به میزان تولیدات در سال ۱۳۹۶ گفت: ۴ سال پیش کارخانجات تولید داخل اصلا توان تولید نیاز داخل را نداشتند و عدم تامین کالای داخلی باعث رشد بی‌رویه کالا‌ها شد که البته دولت می‌توانست در آن زمان هم در بخش تامین مواد اولیه با تخفیف در اخذ مالیات و بیمه به تولیدکننده کمک کند که در شرایط تحریمی سر پا بماند که این اتفاق نیفتاد.

رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران با بیان اینکه در تولید لوازم خانگی باید زنجیره آن مدنظر قرار گیرد، افزود: در این میان صنایع معدنی، بورس و چرخه تولید و توزیع و در مرحله آخر خدمات پس از فروش مطرح است که باید به آن توجه شود ضمن آنکه این سوال مطرح است که در صنعت لوازم خانگی پیش از انقلاب کره جنوبی از ما جلوتر بود یا ما از آن‌ها جلوتر بودیم یا اینکه کشور چین از ما جلوتر بود یا ما از آن‌ها جلوتر بودیم؟

او ادامه داد: پیش از انقلاب شرکت‌های پارس، ارج، آزمایش و فیلور در ایران فعال بودند که شرکت‌های ارج و آزمایش به عنوان شرکت‌های بزرگ از بازار ایران خارج شدند، اما امروز پارس و فیلور هنوز فعالیت می‌کنند؛ درحالی‌که باید نقشه راهی برای صنعت لوازم خانگی در دست داشته باشیم آن را نداریم. پس از انقلاب با اتفاقاتی که در ایران رخ داد از جنگ تحمیلی تا تحریم و... این سوال مطرح می‌شود که چرا برای صنعت مهم لوازم خانگی هیچ زیرساختی در نظر گرفته نشد؟

واردات لوازم خانگی نباید بی‌رویه باشد

پازوکی با تاکید بر اینکه نیازمند واردات تکنولوژی به کشور هستیم، تصریح کرد: در صورتی که تولید‌کننده تعهد دهد که کمبودی در تولیدات کشور به وجود نخواهد آمد و قیمت‌ها افزایش پیدا نمی‌کند مخالف واردات لوازم خانگی هستیم در غیر این صورت موافق هستیم؛ البته واردات لوازم خانگی نباید به صورت بی‌رویه صورت گیرد.

رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۱۵۰۰ تولیدکننده لوازم خانگی در کشور مشغول به فعالیت هستند؛ این در حالی است که آلمان، چین و... تعداد تولیدکنندگان‌شان بسیار محدود است. در صورتی که نقشه راه لوازم خانگی مشخص شود، قطعه‌ساز و تولید‌کننده مواد اولیه و... براساس نقشه راه پیش می‌روند.

او با بیان اینکه به دلیل گرانی‌ها امروز تقاضا برای بازار لوازم خانگی به‌شدت افت کرده است، افزود: اگر امروز تولید‌کننده بداند که رقیبی در بازار نیست هرطور بخواهد رفتار می‌کند، اما اگر تاجرانی که چندین سال است در این عرصه فعالیت دارند اقلامی که کم است یا تولید آن را در کشور نداریم طی ۵ سال وارد کشور کنند و میزان واردات را براساس تولیدات کاهش دهند کارخانجات نیز از خارج از کشور تکنولوژی بیاورند اوضاع بهبود می‌یاید.

قیمت تولیدات داخل نیز با دستمزد‌های دریافتی کارمندان و کارگران همخوانی ندارد

پازوکی با بیان اینکه با تعدد تولیدکننده در کشور مواجه هستیم، گفت: این تولیدکنندگان هنوز به سقفی که باید برسند نرسیده‌اند و تولیدکنندگان کوچک امروز رو به افول هستند این در حالی است که تولیدکنندگان بزرگ هر روز بزرگ‌تر می‌شوند. ضمن آنکه قیمت تولیدات با دستمزد‌های دریافتی کارمندان و کارگران همخوانی ندارد.

او با بیان اینکه ما در صنعت قالب‌سازی حرفی برای گفتن داریم، افزود: اغلب، قالب کالا‌ها در ایران زده می‌شود، اما رقابت اصلی این است که بتوانیم در سطح جهانی کالا بفروشیم. هر چند گفته می‌شود نیاز به لباسشویی سالانه کشور چقدر است، اما گفته نمی‌شود که چه میزان لباسشویی تولید می‌شود و چه میزان برای صادرات در نظر گرفته شده است.

رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران در مورد خواسته تولیدکنندگان برای ممنوعیت ۵ ساله واردات لوازم خانگی نیز خاطرنشان کرد: تولیدکننده ضمانت دهد که اگر وارداتی صورت نگیرد از نقطه «الف» به نقطه «ی» خواهد رسید و میزان ارزآوری خود را مشخص کند و تعهد دهد که با کیفیت بالا کالا تولید خواهد کرد و میزان اشتغال را هم افزایش خواهد داد و بعد از آن این خواسته ممنوعیت واردات را مطرح کند.

او گفت: زمانی که فردی به دنبال جواز کسب می‌رود از او انواع انگشت‌نگاری، سوءپیشنیه، عدم اعتیاد، دارایی، کد پستی و پایان خدمت و ... می‌خواهند و ضمانت هم می‌دهد در صورتی که خلافی مرتکب شد واحد صنفی او را می‌بندند و در پرونده او قید می‌شود و جوازش را باطل می‌کنند چطور، اما برای تولیدکننده ضمانت اجرایی نمی‌گذارند؟ اگر تولیدکننده ادعا می‌کند که کالای داخل را تامین می‌کند باید تعهد بدهد در غیر این صورت برای تناسب بازار و عرضه و فروش تولیدکننده باید بداند رقیب هم دارد و کالای موازی باید باشد تا زمانی که کالای داخلی به تامین صددرصدی برسد.