شیر خشک: بایدها و نبایدها

انسان از زمان های خیلی دور برای تغذیه و رشد نوزاد خود از شیری که خودش تولید می کند و از پستان های مادر جاری می شود استفاده می کند. البته بعضی از مادران به دلایل مختلف مثل ناتوانی در تولید شیر و یا فقر مواد مغذی موجود در شیر نمی توانند به نوزاد خود شیر دهند. در چنین مواردی بهترین راهکار استفاده از ماده ای جایگزین به نام شیر خشک به عنوان مکمل کودک است.

تاریخچه شیر خشک

نخستین بار مارکوپولو از ماده ای خمیر مانند که نیروهای تاتار مغول در زمان قوبلای خان با خود حمل می کردند یاد کرده. آنها این ماده را با خشک کردن شیر زیر نور آفتاب به دست می آوردند. اما اولین بار اُسیپ کریچفسکی دانشمند روس بود که در سال 1802 فرایند مدرن تولید شیر خشک را ابداع کرد.

هدف از خشک کردن شیر چیست؟

اهداف گوناگونی از خشک کردن شیر وجود دارد. یکی از اهداف مهم خشک کردن شیر برای نگهداری بهتر آن است. شیر خشک ماندگاری به مراتب طولانی تری نسبت به شیر معمولی دارد و نیز به دلیل رطوبت کم نیازی به نگهداری در یخچال ندارد. دلیل دیگر برای خشک کردن شیر این است که حجم شیر خشک کمتر است و برای حمل ونقل به صرفه تر است. شیر خشک برای تغذیه و نیز در بیوتکنولوژی به عنوان عامل اشباع استفاده می شود.

انواع شیر خشک و موارد مصرف آن

شرایط جسمانی هر نوزاد با دیگری متفاوت است و همین تفاوت سبب می شود که نوع شیر خشک مصرفی برای هر کودک متفاوت باشد. توصیه می کنیم به هیچ وجه بدون تجویز پزشک اقدام به انتخاب شیر خشکی خاص برای فرزند دلبندتان نکنید. در لیست زیر به معرفی انواع شیر خشک و موارد مصرف هر یک از آنها می پردازیم:

• شیر خشک بر پایه شیر گاو: برای نوزادانی که وزن مناسبی دارند، به موقع متولد شده اند و مشکل خاصی ندارند معمولاً این شیر خشک تجویز می شود. چون نوزادان تا یک سالگی قادر به هضم شیر گاو نیستند پروتئین موجود در شیر را تغییر می دهند تا با سیستم گوارشی نوزاد سازگار شود و نوزاد بتواند آن را هضم کند. همچنین این شیر خشک حاوی میزان مناسبی از کربوهیدرات و چربی است.
• شیر خشک بر پایه سویا: برای نوزادانی که به شیر خشک گاو حساسیت دارند شیر خشک سویا تجویز می شود. البته بسیاری از نوزادانی که به شیر خشک گاو حساسیت دارند به شیر خشک سویا هم حساسیت نشان می دهند پس بهتر است با پزشک مشورت کنید. همچنین نوزادانی که دارای کمبود گذرای لاکتوز، گالاکتوزمی و کمبود مادرزادی لاکتوز هستند هم ممکن است از این شیر خشک مصرف کنند.
• شیر خشک نوزاد نارس یا کم وزن: بدیهی است که این نوزادان نسبت به نوزادان معمولی نیاز بیشتری به مواد غذایی و انرژی داشته باشند. به همین دلیل شیر خشکی مخصوص این نوزادان تولید می شود که دارای پروتئین و کالری بیشتری نسبت به دیگر شیر خشک ها است.
• شیر مصنوعی مایع: شاید نتوان به این گونه خاص نام شیر خشک را اطلاق کرد ولی مواد تشکیل دهنده آن همان مواد شیر خشک های معمولی است با این تفاوت که به حالت مایع است. این نوع شیرها نسبت به شیر خشک های معمولی گران تر هستند و نیز ماندگاری کمتری نسبت به آنها دارند و باید در یخچال نگهداری شوند. همچنین به دلیل رنگ تیره ترشان لک بیشتری روی لباس نوزاد ایجاد می کنند. تنها مزیت این شیرها آماده بودنشان است و نیازی به ترکیب و اندازه گیری ندارند.
• شیر خشک فاقد لاکتوز: درصد بسیار کمی از نوزادان قادر به هضم لاکتوز نیستند و یا اینکه در یک دوره خاص این مشکل برایشان پیش می آید. این نوع شیر خشک مخصوص همین نوزادان است.

موارد مصرف شیر خشک برای بزرگسالان!

تعجب نکنید، درست خواندید. شاید تصور کلی بر این است که تنها مصرف شیر خشک برای نوزادان است، البته که مصرف کننده اصلی شیر خشک را نوزادان تشکیل می دهند ولی این ماده مغذی برای بزرگسالان هم فواید بسیاری دارد. دو گروه عمده مصرف کننده شیر خشک در بزرگسالان عبارت اند از: بدنسازان و افراد لاغری که می خواهند چاق شوند. از شیر خشک برای چاق کردن صورت هم استفاده می کنند. بدنسازان و ورزشکاران از شیر خشک به دلیل اینکه سرشار از مواد مغذی، پروتئین، روی، پتاسیم و کلسیم است استفاده می کنند تا این مواد مفید را به بدن خود برسانند.

نکاتی که باید در مصرف شیر خشک رعایت کنید

• برای تهیه شیر خشک حتماً باید آب را بجوشانید. بعد از رسیدن نوزادان به شش ماهگی، لازم است که نیاز آنها به فلوراید برطرف شود. تشخیص میزان فلوراید با پزشک است.
• همگام با رشد نوزاد میزان شیر خشک مصرفی اش هم تغییر می کند در جدول زیر مقدار و دفعات شیر خشک مصرفی بر حسب سن نوزاد آورده شده است:

• هنگام آماده کردن شیر خشک رعایت چند نکته ضرورت دارد از جمله: شستن دست های خودتان، شستن لوازم تغذیه نوزاد، گرم کردن شیر خشک، بالا نگه داشتن سر نوزاد با یک زاویه کم و دور ریختن شیر مصرف شده.
• نوزاد را هنگام تغذیه تنها نگذارید.
• اگر شکم نوزاد کمتر از حد معمول کار می کند حتماً این موضوع را به پزشک اطفال اطلاع دهید.
• سوراخ نوک بطری باید اندازه مناسبی داشته باشد و خیلی کوچک یا خیلی بزرگ نباشد.
• برای گرم کردن شیشه شیر هرگز از ماکروویو استفاده نکنید.

خرید بهترین شیر خشک

در بالا به این نکته اشاره شد که شیر خشک ها انواع مختلفی دارند که بر حسب شرایط جسمانی هر نوزاد متفاوت است. علاوه بر این باید این را هم در نظر بگیرید که مانند هر کالایی شیر خشک هم برندهای مختلفی دارد و برخی برندها نسبت به برخی دیگر از نظر قیمت و کیفیت تفاوت زیادی دارند. قیمت شیر خشک به عوامل زیادی بستگی دارد که موردبحث ما نیست. برای اینکه بتوانید شیر خشک های تولیدی برندهای مختلف را با هم مقایسه کنید و قیمت و کیفیت آنها را بسنجید کافی است وارد این لینک شوید تا انبوهی از شیر خشک های بهترین برندهای دنیا را مشاهده و در صورت رضایت اقدام به خرید کنید.

سخن آخر

در پایان باید توجه داشته باشید که شیر خشک به هیچ وجه جایگزین شیر مادر نیست و شیر مادر کامل ترین و بهترین تغذیه برای نوزاد است. درصورتی که مجبور شدید از شیر خشک به جای شیر مادر برای تغذیه نوزادتان استفاده کنید به نکاتی که در این مقاله به آنها اشاره شد توجه کامل داشته باشید و حتماً آنها را رعایت کنید. همه نوزادان نباید از یک نوع شیر خشک استفاده کنند و برای فهمیدن اینکه چه نوع شیر خشکی مناسب فرزند شماست باید با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید.

منبع: https://bankedaroo.com