ميليونها نفر در سراسر جهان امروز ( شنبه - ۱۰آذر- اول دسامبر) به مناسبت بيستمين روز جهاني ايدز ، براي " پيوستن به اقدام مشترك جهاني" در آيينها و مجالسي كه به همين مناسبت برگزار ميشود، شركت ميكنند.
ايدز امروز در صدر اخبار رسانههاي جهان خواهد بود و سياستمداران شايد براي يك روز هم كه شده ، به مسايلي ديگر ، غير از سياست، اگر چه ايدز ابعاد سياسي گستردهاي هم دارد، توجه نشان دهند.
اين بار موضوع روز جهاني ايدز" پيشگامي"است كه به تعبير" بان كي مون" دبير كل سازمان ملل متحد" بدون آن ما نميتوانيم جلوتر از اين بيماري همه گير به پيش رويم ."
اگر چه دادههاي جديد نشانگر اين است كه گسترش جهاني اچ آي وي تثبت شدهاست، اما ارقام هنوز تكاندهنده هستند.
دبير كل سازمان ملل در پيام خود به مناسبت روز جهاني ايدز ميگويد:
اين ماموريت حياتي ما است كه تضمين كنيم هر كس هر جا زندگي ميكند و به هر كار مشغول است ، بتواند به پيشگيري از اچ آي وي ، درمان ، مراقبت و حمايت دسترسي داشته باشد.
سازمان ملل برنامهاي را تعقيب ميكند كه براساس آن تا سال ۲۰۱۰دسترسي جهاني به پيشگيري از اچ آي وي ، درمان ، مراقبت و حمايت از بيماران بايد افزايش يابد.
از نخستين روزجهاني ايدز درسال ( ۱۳۶۷) ۱۹۸۸كه سازمان جهاني بهداشت همه را براي"پيوستن به اقدام مشترك جهاني" در برابراين بيماري فراخواند ، ايدز به يكي از مهمترين مسايل روز بدل شده است.
دكتر" پيتر پيوت" مدير اجرايي برنامه مشترك سازمان ملل متحد در زمينه ايدز ميگويد: «در اين مدت ايدز گسترش يافته و به يك همهگيري جهان شمول بدل شده است و شيوع آن در ميان زنان نيز افزايش يافته است.»
در سال ۱۹۸۸بيشترموارد گزارش شده اچ آي وي كماكان درآمريكا و عمدتا در ميان مردان متمركز بود.
اما امروزه اچ آي وي در همه كشورهاي جهان حضور دارد و نيمي از آنهايي كه با اچ آي وي زندگي ميكنند، زن هستند.
دكتر پيوت ادامه ميدهد: «بااين وصف ، پاسخ و اقدامات در برابر اچ آي وي نيز به پديدهاي جهاني بدل شده است . سال گذشته كشورهاي عضو سازمان ملل متحد تعهد كردند كه با گسترش خدمات پيشگيري ، درمان ، مراقبت و حمايت به سمت دسترسي همگاني حركت كنند . اينك بيش از ۲ميليون و ۵۰۰هزار نفر در كشورهاي در حال توسعه داروهاي عمرافزاي ضد ويروسي دريافت ميكنند و تعداد موارد ابتلا به اچ آي وي در بسياري كشورها رو به كاهش است.»
به رغم اين موفقيت ها، آن گونه كه سازمان ملل متحد ميگويد، كماكان شاهد كمبود جدي منابع براي ايدز هستيم و تبعيض و انگ زني در مورد ايدز هنوز شايع است . در نتيجه ، دوسوم كساني كه به درمان ضد ويروسي نياز دارند ،از دسترسي به آن محروم هستند.
به گزارش سازمان ملل متحد، از هر ده نفري كه درمعرض خطر ابتلا به اچ آي وي قراردارند، كمتر از يك نفر به راههاي محافظت از سلامت خويش دسترسي دارد.
برآوردهاي تازه برنامه مشترك ملل متحد در زمينه ايدز( ( UNAIDSو سازمان بهداشت جهاني ( ( WHOدرباره شيوع اچ آي وي ترغيبكننده است.
خانم دكتر"ثريا عبيد " مدير اجرايي صندوق جمعيت ملل متحد در اين مورد مي گويد: «درصد مردم مبتلا به اچ آي وي كاهش يافته و شمار آلودگيهاي تازه نزول كرده است.اين سير نزولي بخشي از آن به دليل برنامههاي پيشگيري و درمان ايدز است . با اين وجود ايدز همچنان علت پيشتاز مرگ در سراسر جهان با مرگ هر روز ۵۷۰۰نفر است و در طول ۲۴ساعت آينده بيش از ۶۸۰۰نفر مبتلا به ويروس ايدز ميشوند.»
به مناسبت روز جهاني ايدز ، در ايران نيز برنامههاي مختلفي تدارك ديده شده است كه اصليترين آنها برنامهاي مشترك از سوي تمامي ارگانهاي مسوول و فعال در دانشگاه تهران است.
با همه تلاشها و فعاليتهاي آموزشي كه در فاصله دهه ۱۳۶۰هجري شمسي (كه نخستين مورد از آلودگي به سندرم اكتسابي"اچ.آي .وي" درايران دريك پسر بچه ۶ساله هموفيل در "مركز طبي كودكان قريب " ديده شد ) تا امروز كه بسياري از تابوهاي آن سالها شكسته شده است، صورت گرفته است، يافتههاي پژوهشي در جامعه جوان ايران نشان ميدهد، كه بسياري از جوانها به ويژه زنان اطلاعي از اين بيماري و راههاي پيشگيري از آن ندارند.
مطالعات و پژوهشهاي صورت گرفته در ميان جوانهاي ايراني ، نشان ميدهد كه بسياري از آنها هنوز و همچنان ، نه بيماري "ايدز " را ميشناسند و نه از راههاي سرايت آن و روشهاي پيشگيرياش اطلاع دارند و بسياري بحث و اطلاعرساني درباره آن را همچنان " تابو" ميدانند.
تحقق امنيت سلامت بينالمللي ،پيش نيازهايي ضروري واساسي دارد كه عمده- ترين آنها از جمله به باور" كنوت استبي " هماهنگكننده مقيم سازمان ملل در ايران ،" اراده سياسي كشورها" براي ايجاد سيستم مناسب سلامتي در جهان است.
سازمان بهداشت جهاني در گزارش خود از وضعيت اين بيماري نوشته است كه در سال ۲۰۰۶ميلادي ، حدود ۴۰ميليون نفر درجهان مبتلا به ايدز بودهاند.
درهمان گزارش از وزارت بهداشت ايران نيز نقل شده است كه در زمان ارايه آنيعني پايان سال ۲۰۰۶ميلادي ۸۶۴نفر در ايران به ايدز مبتلا و تعداد ناقلين اين بيماري ۱۴هزارنفربودهاند كه با درنظر گرفتن مولفههاي عديده " وضعيت قابل قبولي " در نزد سازمان بهداشت جهاني تلقي ميشود.
تحقيقات وزارت بهداشت ايران نشان ميدهد كه اگر چه هنوز هم بيشترين عده افراد آلوده و مبتلا به بيماري در آن ، معتادان تزريقي هستند كه از سرنگ آلوده استفاده كردهاند ، ولي اين الگو در حال تغيير به تماسهاي جنسي است و اين موضوع در نشست امسال " مراسم روز جهاني سازمان ملل متحد " در تهران تاييد شد.
در گذشته تصور اين بود كه بيماريهاي آميزشي ( كه يكي از راههاي اساسي انتقال ايدز نيز هست ) فقط به علت عوارض و خطرات خودشان است كه اهميت دارند، اما اكنون ثابت شده است كه اين بيماريها زمينه ساز مهمي براي عفونت ايدز هستند و تكرار رفتارهاي جنسي خارج از خانواده ، ميزان انتقال بيماريهاي آميزشي و در نتيجه زمينه ابتلا به ايدز را بيشتر ميكند.
اين يك واقعيت است كه ايدز نه واكسن دارد و نه براي آن حداقل تاكنون درمان قطعي پيدا شده است.