محمدرضا لطفي به مدت دوشب در مركز همايشهاي «برج ميلاد» با قطعاتي كاملا جديد كه تمام آنها در ايران ساخته شده و حاصل احساسات حضور پنجساله او در ايران است به روي صحنه ميرود.
نوازنده چيرهدست سهتار و تار ايران ـ به همراه گروههاي سهگانه «شيدا» در روزهاي 30 و 31 ارديبهشتماه در شرايطي روي صحنه ميرود كه برنامههاي اجراي دو شب با يكديگر متفاوت است.
در شب اول اين كنسرت كه ساعت 21 آغاز ميشود، محمدرضا لطفي يك تكنوازي كامل خواهد داشت و سپس گروه «همنوازان شيدا» با صداي محمد معتمدي برنامه اجرا ميكنند.
اما در شب دوم تكنوازي لطفي كوتاهتر ميشود و سپس گروه بازسازي «شيدا» به خوانندگي محمد اثنيعشري به روي صحنه ميرود و گروه بانوان نيز با خوانندگي محمد معتمدي در ادامه اين كنسرت برنامه اجرا ميكند.
از سه گروه براي برگزاري كنسرت استفاده كردم
محمدرضا لطفي دربارهي جزييات كنسرتاش امروز ـ 12 ارديبهشت ماه ـ در نشست خبري كه در موسسه فرهنگي هنري «آواي شيدا» برگزار شد، گفت:اجراهاي كنسرتهايي كه تنها يك گروه دارند دايم تكرار ميشود، ولي من با سه گروه كار ميكنم و بايد اين سه گروه در دو شب برنامهي خود را اجرا كنند.
او توضيح داد: كنسرتهاي من در فرم، ساز و آواز اجرا ميشود و در كنار پيشدرآمدها و تصانيفي كه در آن اجرا ميشود، حواشي براي آن در نظر گرفته ميشود تا آواز آن تقويت شود و مردم خسته نشوند و از اين رو از سه گروه براي برگزاري كنسرت استفاده كرديم.
لطفي دربارهي اجراي گروه «همنوازان شيدا» گفت: اجراي اين گروه در آواز بيات ترك است كه قطعات آن كاملا جديد است و كل مجموعه قطعات كنسرت را در ايران ساختهام كه حاصل احساسات من در ايران است و تأثيرات فرهنگي اجتماعي در آن كاملا مشهود است. به علاوه يك كار ابداعي نيز در اين كنسرت اجرا خواهد شد كه تاكنون در اجراهاي چهار مضراب غيرمرسوم بوده است و تا حدودي شوكانگيز خواهد بود.
اين هنرمند دربارهي اجراي گروه بازسازي «شيدا» هم توضيح داد: در اين كنسرت آلبوم «پاسداشت شيوه طاهرزاده» در دستگاه همايون نيز رونمايي خواهد شد و گروه بانوان نيز قطعاتي را كه در آلبوم تازه منتشرشدهي «عاشقان» اجرا كرده بودند به روي صحنه ميآورند.
اجراي شب اول به هوشنگ ابتهاج تقديم ميشود
به گفتهي محمدرضا لطفي برنامهي شب اول اين اجرا به هوشنگ ابتهاج (ه.الف.سايه) تقديم ميشود و تمام تصانيف و قطعات برنامهي بيات ترك كاملا مربوط به استاد هوشنگ ابتهاج است.
اين هنرمند توضيح داد: قرار بود «هوشنگ ابتهاج» در اين كنسرت حضور داشته باشد و اين برنامه تجليلي از او باشد اما به دليل كسالتي كه داشت در سفر آلمان است و قرار شد كه برنامهي تجليل از او را به عقب بياندازيم. اما چون از ابتدا نيت كار براي تجليل از استاد ابتهاج بود همچنان اين كار را به او تقديم خواهيم كرد.
در هيچجاي دنيا براي سيستم صوتي جداگانه پول نميگيرند
دو شب كنسرت 65 ميليون تومان هزينه داشت
اين نوازنده چيردست سهتار و تار ايران در بخش ديگري از اين نشست، دربارهي قيمت بالاي كنسرتها در ايران گفت: در مركز همايشهاي برج ميلاد كه 1600 صندلي دارد هر صندلي بدون اجراي كنسرت، 25 هزار تومان است، يعني براي فروش بليت 20 هزار توماني، ما پنجهزار تومان خودمان سوبسيد ميدهيم و صندليهاي 25 هزار توماني هيچ سودي براي ما ندارد.
به علاوه در اين كنسرت فقط 430 صندلي قيمت 50 هزار توماني دارند و بقيهي صندليها 20 تا 25 هزار تومان است.
محمدرضا لطفي ادامه داد:در هيچ جاي دنيا چه آمريكا و اروپا در يك سالن براي سيستم صوتياش جداگانه پول نميگيرند، اما در ايران اينگونه است و دوشب كنسرت در سالن همايشهاي برج ميلاد براي ما 65 ميليون تومان هزينه داشته است.
اعتراضم را از شهرداري پيگيري ميكنم
اين هنرمند با بيان اينكه گراني موسيقي در ايران بيرويه است،تصريح كرد: اگر قرار است در كشور موسيقي جدي فعاليت كند، بايد شهرداري كه سالن برج ميلاد را در اختيار دارد به هنرمندان تخفيف بدهد.
اما جالب است كه شهرداري براي همايشهاي دولتي ـ كه نياز نيست و دولت مشكلي ندارد ـ تا 75 درصد تخفيف ميدهد.ولي براي برنامههاي هنري هيچ تخفيفي به هنرمندان داده نميشود. گرچه من ميدانم كه اين سالن به برخي از هنرمندان هم تخفيفهايي داده است و من اعتراضم را از شهرداري پيگيري ميكنم و حتما به شهردار و مطبوعات نامه خواهم نوشت.
محمدرضا لطفي دربارهي اجراي كنسرت در سالنهاي ديگر نيز گفت: در تالار «وحدت» چون دولتي است مقررات اجازه نميدهد كه قيمت بليت بالاتر برود و چون گنجايش آن هم پايين است بايد 10 شب كنسرت گذاشته شود و در اين شرايط نوازندگان خسته خواهند شد و حسشان تغيير ميكند.
بايد براي اجراي كنسرت برنامه مدون داشته باشيم
او درباره شيوه برگزاري كنسرت در ايران گفت: كنسرت نبايد به صورت حادثهاي رخ دهد و مردم بايد بدانند كه مثلا گروه «همنوازان شيدا» در طول سال، 10 كنسرت اجرا ميكنند و براي آن برنامهريزي كنند و از قبل بليت تهيه كنند و به راحتي به كنسرت بروند. من صحبت كردم كه هر فصل يكبار در تالار وحدت در تالارهاي كوچك و بزرگ آن كنسرت اجرا كنم و مژده ميدهم كه اين برنامه به صورت ساليانه برگزار شود. به علاوه در دانشگاه فارابي نيز قصد داريم كه هر ماه يكبار به صورت ساز و آواز و در انتهاي هر فصل يك اجرا داشته باشيم. بايد در اجراي برنامهي كنسرت برنامهي مدون داشته باشيم و اين كار به صورت يك برنامه روتين دربيايد تا در ايران يك سنت شود.
من از اجراي محمد معتمدي روي صحنه كاملا مطمئن هستم
محمدرضا لطفي دربارهي اجراي محمد معتمدي براي كنسرت دو شباش در برج ميلاد توضيح داد: در موسسه «آواي شيدا» كلاس آواز برگزار ميكنم كه شركتكنندگان در آن مبتدي نيستند و شايد بيش از 10 سال با اساتيد ديگر كار كردهاند و من تلاش ميكنم كه از ميان اين خوانندگان هربار يك نفر را انتخاب و به مردم معرفي كنم، برخي از اين افراد از بيرون معرفي ميشوند و برخي را نيز ممكن است اتفاقي پيدا كنم.
او ادامه داد:افرادي هستند كه صدايشان خوب است اما تنها در استوديو ميتوانند بخوانند و خواندن روي صحنه با خواندن در استوديو بسيار متفاوت است و امكان اديت وجود ندارد اما محمد معتمدي اين ويژگي را دارد كه وقتي روي صحنه ميرود به من نگراني نميدهد و من از كار او روي صحنه مطمئن هستم.
معمولا آهنگها براي من اتفاق ميافتند
محمدرضا لطفي در پاسخ به سوال خبرنگاري دربارهي ويژگيهاي قطعات لطفي كه در ايران نوشته شده است، گفت: من هيچگاه براي آهنگسازي تصميم نميگيرم و خودم را به نوشتن يك آهنگ متعهد نميكنم و معمولا آهنگهاي من براي من اتفاق ميافتند و اگر نارساييها، ناهنجاريها، خوبيها، عشقها و ... كه در باطن من اتفاق افتاده باشد در هنگام نوشتن آهنگ خود را نشان ميدهد. من هيچگاه خودم را سانسور نميكنم و مسايل سياسي-اجتماعي را كه در ذهن من به وقوع پيوسته باشند، در كارهايم نشان ميدهم.
اين هنرمند ادامه داد: البته مسايل سياسي و اجتماعي هميشه در راستاي هم نيستند و گاه شبيه به يك مارپيچ عمل ميكنند، همينطور كه در يك سال گذشته شاهد بوديم كه پنج فيلم سينمايي كه توقيف شده بود، اكران شد.
بايد راهي براي حضور بانوان داشته باشيم
وي در پاسخ به سوال خبرنگاري دربارهي كنسرت ويژه بانوان توسط گروه «بانوان شيدا» نيز گفت: من اصلا عقيده ندارم كه گروه بانوان بايد كاري براي بانوان اجرا كنند و آيا در اجراي گروه مردان فقط مردان شركت ميكنند؟
محمدرضا لطفي معتقد است:بايد راهي براي حضور بانوان داشته باشيم و من با يك خواننده مرد تا حدودي اين مشكل را حل كردم اما آنقدر ادامه ميدهم تا بانوان هم بتوانند بخوانند. براي من صداي زن و مرد فرقي نميكند چون اگر اينگونه بود حالا شما هم نبايد با من صحبت ميكرديد.
او ادامه داد: به عنوان يك موسيقيدان بايد كارم را انجام دهم و در اين مملكت گوش شنوا زياد است و بالاخره بايد اين مسأله حل شود. البته اين مسأله، مسألهي انقلاب اسلامي نيست من پيش از انقلاب هم يك قطعه را از اشعار خانم قرهالعين اجرا كردم و پخش آن از راديو ممنوع شد و نشان ميدهد كه در زمان شاه هم مشكلاتي وجود داشته است و اينها سنتها و عادات ماست كه با ما آمدهاند و از دوران خلفاي عباسي نيز ما با اين مشكل مواجه بوديم گرچه برخي كشورهاي اسلامي اين مشكل را حل كردهاند.
محمدرضا لطفي در بخش ديگري از اين نشست،دربارهي مطلب منتشرشده در بولتن «آواي شيدا» و نوشتههايش دربارهي پرويز مشكاتيان و استاد محمدرضا لطفي گفت: اين بولتن داخلي است و بعد از آنكه عدهاي آن را آنلاين كرده بودند، متأسفانه تنها بخشي از مطلب را منتشر كردند. زمانيكه تنها بخشي از يك مطلب منتشر شود نگاه فرق ميكند و من در آن مطلب بسيار دربارهي زحمات پرويز مشكاتيان و محمدرضا شجريان نوشته بودم و متأسفانه آنها هيچگاه كل مطلب من را اطلاعرساني نكردند.
چه كسي ميتواند زحمات شجريان و مشكاتيان را كتمان كند
او افزود: چه كسي ميتواند مدعي باشد كه زحمات محمدرضا شجريان به عنوان كسي كه 30 سال موسيقي دستگاهي ايران را با مشقت و سختي تمام زنده نگه داشته است و يا پرويز مشكاتيان كتمان كنند. به علاوه وقتي سرگذشتي نوشته ميشود به روايت من است و من اگر ميخواستم كه اين مطالب را اينگونه منتشر كنم شايد آن را به روزنامه كيهان و شرق ميدادم تا مثل زندگينامه رفسنجاني منتشر كنند، ولي من آن را فقط براي اهل موسيقي موسسه «آواي شيدا» نوشته بودم.
لطفي توضيح داد: من خاطره و سرگذشت گروه موسيقي «چاوش» را نوشتم و در مقالهاي كه در مورد پرويز مشكاتيان نوشته بودم نيز 50 درصد آن به تمجيد از آثار او پرداخته بودم. اما متأسفانه در ايران اگر كسي پهلوان شود همه فكر ميكنند كه از 20 سالگي پهلوان بوده است و اگر از 20 سالگي او صحبت كنيم به او توهين كردهايم، مشكاتيان و شجريان در طول 30 سال فعاليتشان بايد قضاوت شوند.
اين نوازندهچيردست تار و سهتار با اشاره به سالهاي حضورش در خارج از كشور تصريح كرد:25 سال در خارج از كشور زندگي كردم و همه تريبونهاي آزاد را در اختيار داشتم و ميتوانستم در مطبوعات خارج از كشور بنويسم. اما من كه با آنها تسويهحساب شخصي ندارم. ما مستقل هستيم و هر كدام هم اشتباهاتي داريم و بازگوكردن اين اشتباهات چيزي از ما كم نميكند.
او افزود: من دوست دارم كه در ايران از موسيقي انتقاد شود و از كار من هم انتقاد كنند. اما اين انتقاد بايد حرفهاي باشد و از گوشههاي جديد و يا مضرابهاي جديد انتقاد كنند و نبايد انتقاد در سطح پايين و بيارتباط باشد.
محمدرضا لطفي دربارهي متني كه اخيرا در مطبوعات منتشر كرده است نيز گفت:زماني سياست كشورهايي مانند سوئيس اين بود كه اتباع خارجي را اخراج كنند و بعد از 14 سال همسر من را از سوئيس اخراج كردند. اما حالا شاهد آن هستيم كه به صورت مخفيانه برخي وزارتخانهها به هنرمندان جوان ويزا ميدهند و حالا چهار نفر از دوستان من از ايران درحال رفتن هستند.
او ادامه داد:من در آن نامهاي كه به مطبوعات نوشتم فقط ابراز نگراني كردم. ما هنرمندان ميتوانيم برخي نارساييها را احساس كنيم و نگرانيهايمان را ابراز كنيم و بايد بررسي كرد و ديد كه چه مسايلي پشت اين صحنه است.
توكلي مدير برنامههاي گروههاي «سهگانه شيدا» هم در اين نشست گفت: به دليل فروش بالاي بليتها احتمال تمديد برنامههاي كنسرت زياد است.
گفتني است:فروش بليت كنسرت محمدرضا لطفي به همراه گروههاي سهگانه شيدا از مراكز فروش ققنوس، بتهوون، نشر ثالث، سروش، كتاب پرديس، شهر كتاب نياوران، شهر كتاب بوستان، شهر كتاب ابنسينا، شهر كتاب كرج، سايان سيستم، نيستان، تپش، موزيك گالري، پاسارگاد، سامان، كاخ كهن، دنياي سيدي، مترسك، شفاف و دنيا در حال انجام است و رزرو اينترنتي اين بليطها نيز از سايت www.golcheen.org امكانپذير است.