فرارو- افشین داورپناه؛ سردار حاجیزاده روز گذشته در تشریح حادثه تلخ شلیک اشتباه به هواپیمای مسافربری گفت: «ما پیش بینی کردیم (!) و مصاحبهای با خود اپراتور شده است که پخش خواهد شد»! لطفا این فیلم را برای ما مردم پخش نکنید. اگر کسانی مقصرند باید در روند قضایی و در ساحت دادگاه توضیح بدهند! آیا تهیه چنین مصاحبه (اعترافی) قبل از رسیدگی قضایی و برگزاری دادگاه قانونی است؟ آیا پخش این مصاحبه نیز نباید طبق تشخیص دادگاه باشد؟
روز گذشته و پس از حادثه تلخ پرواز تهران ـ کیف، سردار حاجیزاده، فرمانده هوافضای سپاه، در مصاحبهای در تشریح این حادثه، وقوع آن را ناشی از خطا و اشتباه دانست و کوشید تا ابعاد آن را توضیح دهد.
وی در بخشی از این مصاحبه گفته است: «ایشان (اپراتور) اظهار میکند که ما چندین بار درخواست کردیم که فضای کشور از پروازها متوقف شود و به اصطلاح (CLEAR) شود که در شرایط سه سه طبیعی است که درخواست شود ... او موظف بود در این شرایط تماس و تاییدیه بگیرد و خبط این اپراتور هم از همین نقطه است. اما در این شرایط ظاهرا سیستم ارتباطیاش با اختلال مواجه بود. حالا یا سامانه جمینگ باعث شده یا شبکه شلوغ بوده، به هر ترتیب نمیتواند ارتباط بگیرد. در این شرایط ۱۰ ثانیه فرصت داشت تصمیم بگیرد میتوانست بزند و میتوانست نزند که متاسفانه تصمیم بد را میگیرد و موشک شلیک میشود و هواپیما مورد اصابت قرار میگیرد.»
در شرایط کنونی امیدواریم برای التیام آلام آسیبدیدگان این حادثه و اقناع افکار عمومی به این نکات توجه شود:
۱ ـ طبعتا اگر کسانی مقصراند باید تا به حال بازداشت شده باشند! چند نفر مقصر تا به حال بازداشت شدهاند؟ نهادهای مسئول هنوز در اینباره اطلاعرسانی نکردهاند.
۲ ـ هرگونه بازپرسی، مصاحبه و ... باید در یک فرآیند قانونی قضایی و شفاف انجام شود. به نظر نمیرسید تهیه مصاحبه (بخوانید اعتراف) با هدف پخش در رسانهها و پیش از رسیدگی قضایی، قانونی باشد. باید با دیگر مقصران این حادثه تلخ نیز مصاحبه شدهاست؟ آن مصاحبهها نیز پخش خواهد شد؟
۳ ـ مردم و افکار عمومی در شرایطی نیست که پخش چنین مصاحبهای را طلب کند یا اساسا پخش چنین مصاحبهای جنبه اقناعکنندگی خاصی داشته باشد. آیا دوران پخش چنین مصاحبه ها/ اعترافات سپری نشدهاست؟ بهتر نیست در یک فرآیند قضایی قانونی، عادلانه، علنی و شفاف به دنبال ترمیم اعتماد اجتماعی باشیم؟
۴ ـ آیا تاثیرات روانی پخش این مصاحبه (اعتراف) بر اپراتور مورد نظر، مورد توجه است؟ طبیعتا چنین فشار روانی که میتواند بخشی از مجازات باشد، در فرآیند قضایی و رسیدگی دادگاه لحاظ شود.
۵ ـ اپراتور مورد نظر نیز صرفا یک حلقه از زنجیره و سلسله مراتبی است که در این حادثه باید مورد توجه قرار گیرد تا از احتمال وقوع خطاهایی از این دست در آینده پیشگیری شود و در صورت لزوم، برخی رویکردها و فرآیندها اصلاح شود.
۶ ـ توجه داشته باشیم که خطای این اپراتور بعد از تائید مراجع قانونی، رافع مسئولیت دیگر حلقهها یا مقامات مافوق نیست.
۷ ـ رسیدگی سریع به این پرونده و اطلاعرسانی درست و شفاف دراینباره، میتواند در مسیر اقناع افکار عمومی و التیام این درد، تاثیرات جدی داشته باشد.