برنج‌های آلوده به سم آرسنیک و سرب؟!

فرارو- رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: «در كمیسیون كشاورزی محقق و مسجل شد كه در برخی برنج‌های وارداتی آلودگی‌هایی از نظر فلزات سنگین از جمله آرسنیك و سرب وجود داشته است.»

به گزارش فرارو؛ گزارش کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی درباره وضعیت برنج‌های وارداتی با منشاء کشور هندوستان باز هم ماجرای برنج‌های آلوده را به میان آورد. ماجرایی که هر یک مسئولین کشور به شکل خاصی با آن مواجه شدند.

گزارش روز گذشته کمیسیون کشاورزی حاوی این نکته بود که برنج‌های وارداتی هند به ایران آلوده به فلزات سنگین همچون آرسنیک، کادیوم، سرب و جیوه است.

این گزارش‌در شرایطی ارائه می‌شود که وزارت بهداشت معتقد است هیچ آلودگی در برنج‌های وارداتی وجود ندارد، در جلسه روز گذشته مجلس نماینده وزارت بهداشت همچنان با پافشاری بر موضع قبلی این وزارت خانه درباره برنج‌های آلوده گفت: «آرسنيک برنج هاي هندي نه تنها فراتر از حد مجاز نيست بلکه پايين تر هم بوده است.»

آغاز ماجرا
داستان آلودگی برنج‌های هندی از شهریور سال جاری آغاز شد، هنگامی که یکی از مقامات وزارت جهاد کشاورزی پرده از آلودگی برداشت و اعلام کرد: «برنج خارجی در حال عرضه در بازار سرطان زاست.»

به گفته وی، میزان آرسینیک و سم کشنده در برنج خارجی به حدی بالاست که امکان شیوع به بیماری سرطان را در بین مصرف کنندگان افزایش خواهد داد.

اما وزارت جهاد کشاورزی خود به مسئله پی نبرده بود بلکه از تاریخ تیر ماه سال 1388 تا 8/6/88، حداقل هفت مورد اظهارنظر از سوی اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و صاحب‌نظران از دستگاه‌های مختلف از جمله موسسه‌ تحقیقات برنج و سازمان جهاد کشاورزی مازندران در خصوص وجود آلودگی در برنج‌های وارداتی با منشا کشور هندوستان گزارش شده بود.

همین مسئله این وزارت خانه را به صرافت بررسی موضوع انداخت، وزارت جهاد کشاورزی و موسسه استاندارد دو نهادی بودند که پس از انتشار آلودگی برنج‌ها مسئله را در دست بررسی داشتند.

در بررسی‌های صورت گرفته توسط موسسه استاندارد مشخص شد 13 نوع از برنج های خارجی موجود در بازار ایران آلوده هستند.
 
براساس اعلام این سازمان، کلیه برنجهای وارداتی با نامهای آریا، خاطره، ۱۸۱، مینویک، پاندا، محسن، مه کلاسیک، آفرین، مژده، کریستال، جادوگر، کمال ملکی و طوبا طلایی با استانداردهای بین المللی و داخلی مغایرت دارند و شهروندان باید از مصرف آنها خودداری کنند.

انتشار گزارش اداره کل استاندارد واکنش‌های مختلفی را بر انگیخت، "برنج‌های هندی که مدت‌ها است بازار ایران را قبضه کرده‌اند آلوده هستند"، برخی از این وارد کنندگان نسبت کاهش فروش خود به دلیل انتشار گزارش این اداره کل شدیدا اعتراض کردند.

در این میان وزارت ارشاد نیز در حمایت جالب توجه و خلاف تحقیقات کارشناسی استاندارد و وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد که "برنج‌ها آلوده نیستند."

مرضیه وحید دستجردی وزیر تازه کار بهداشت در اول مهر ماه اعلام کرد: «تمام برنج‌هاي مارك‌دار خارجي كه در بازار موجود است نيز در وزارت بهداشت آزمايش شده‌اند و از نظر وزارت بهداشت تمام آنها سالم هستند و مصرف آنها هيچ منعي ندارد. در هيچ يك از اين برنج‌ها آلودگي به فلزات سنگين، آرسنيك و غيره ديده نشده است.»

اظهارات خانم وزیر در تضاد کامل با نظرات اداره کل استاندارد قرار داشت و این تناقض به کشمکش بین این دو نهاد تبدیل شد تا این که در مهر ماه استاندار تهران اظهار نظر جدیدی ارائه داد، وی ازاختلاف نظر وزارت بهداشت و درمان و اداره کل استاندارد درخصوص روشهای ارزیابی و استاندارد اقلام خوراکی و فرآورده های گوشتی و برنج خبر داد.

به دنبال این مسئله اداره استاندارد از موضع قبلی خود عقب نشینی کرد و در اطلاعیه بعدی اعلام کرد که «انواع برنج وارداتی از لحاظ استاندارد اجباری تحت کنترل و نظارت بوده و جای نگرانی برای مصرف کنندگان نیست.»

در همان زمان به نظر نمی‌رسید موضع جدید اداره کل استاندارد توانسته باشد افکار عمومی را توجیه کند، چرا که در آن فضای ملتهب اجتماعی گزاره "تا نباشد چیزکی و ..." بیشتر مورد تائید شهروندان بود تا مواضع متناقض مسئولین.

اما در شرایطی که بازار برنج آلوده در ایران گرم بود و واردات با همان قدرت پیشین ادامه داشت و با ارائه گزارش اداره کل استاندارد در مورد عدم آلودگی برنج‌های وارداتی ناگهان اتفاق عجیبی رخ داد.

اظهارات یکی از مسئولان کشور صادر کننده این برنج ها بار دیگر آرامش خاطر را از شهروندان ایرانی گرفت. رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی پنجاب هند با اشاره به وجود مراکز اصلی آرسنیک در مناطق بسیاری از این استان، خبر آلودگی برنج وارداتی ایران را به این سم تایید کرد.

پس از این مسئله مجلس شورای اسلامی وارد میدان گردید و مقرر کرد که دستگاههای اجرایی ذیربط دوباره آزمایش های مجددی بر روی این برنج ها انجام دهند و سپس نتیجه آن از طریق صحن علنی مجلس اعلام عمومی شود.

در پی بررسی های مجلس، رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: «در كمیسیون كشاورزی محقق و مسجل شد كه در برخی برنج‌های وارداتی آلودگی‌هایی از نظر فلزات سنگین از جمله آرسنیك و سرب وجود داشته است.»

اما این مسئله بازهم در هاله‌ای از ابهام باقی ماند از یک سو وزارت بهداشت تاکید داشت برنج‌ها آلوده نیستند و از سوی دیگر مجلس می‌گفت آلوده هستند. 

در این میان روابط عمومی وزارت بهداشت اظهارات مسئول هندی را هم رد کرد. در تاریخ 7/7/1388 روزنامه ایران از قول آقای عباس زارع‌نژاد مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت می‌نویسد که «هندی‌ها دروغ می‌گویند. برنج هندی آلودگی ندارد!؟»

دست‌های نامریی برنج
ماجرای برنج‌آلوده در شرایطی توسط مجلس تائید و توسط وزارت بهداشت تکذیب می‌شود که برخی اخبار از وجود دست‌های نامریی در واردات این کالای اساسی حکایت دارد.

آمارهاي واردات برنج هر روز بالاتر مي‌رود و فریاد مخالفت با افزايش واردات بيشتر به گوش مي‌رسد. حتي نهادي به بهانه اينكه چرا جلوي واردات برنج گرفته نشده است، لب به اعتراض گشود.

از یک سو برخی نمایندگان مجلس طرح تحقیق تفحص از واردات برنج را تدوین می‌کردند و از سوی دیگر داد تولید کنندگان و کشاورزان بلند شده بود.

افزایش 112 درصدی واردات برنج در حالی اتفاق افتاده است که برنج داخلی با اقبال کمی روبه روست و برنج‌های کشاورزان باید در انبار بمانند و برنج هندی و پاکستانی بازار را قبضه کنند.