همتی: از رهبر انقلاب عذرخواهی کردم

فرارو- رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: بعد از اینکه قرار شد به بانک مرکزی بروم، از آقا عذرخواهی کردم و گفتم "قبل از رفتن به چین وقت شما را گرفتم ولی نتوانسته‌ام رهنمودهای شما را اجرا کنم"

عبدالناصر همتی با حضور در برنامه دست‌خط که از شبکه پنجم تلویزیون پخش شد، به نظرات موافق و مخالف حضور و مدیریتش در بانک مرکزی اشاره کرد و اظهار داشت: رسانه‌ها شرایط کشور را درک می‌کنند؛ این‌که خوب کار کردم یا نه نیز قضاوت مردم است. من از روز اول تمام داشته‌های علمی را گذاشتم تا کار خوب پیش برود.

وی با تأکید بر اینکه "مقام معظم رهبری و رییس جمهور از عملکرد ما رضایت دارند اما این کافی نیست و مشکلات ادامه دارد و کارهای مهم دیگری مانده که باید انجام دهیم"، گفت: این‌طور نیست که برای مدیریت بازار فقط ارز وارد بازار کنم، تدبیری به‌کار نمی‌گیرم که مشکل داشته باشد.

از آقا عذرخواهی کردم/ 6 ماه خواب نداشتم؛ 2 نصف شب بیدار می شدم و می‌گفتم "باید چه‌کار کنم؟"

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به موضوع سفیر شدنش در چین گفت: خداحافظی هم کردم و 10 روز در چین بودم؛ برای سمیناری آمدم؛ خانواده‌ام هنوز به چین نیامده بودند. رئیس جمهور من را صدا کردند که "برای ارز چه‌کار کنم؟"، گفتم "اگر می‌خواهید بگویید من به بانک مرکزی بروم، باشه قبول"! بعد از اینکه قرار شد به بانک مرکزی بروم، از آقا عذرخواهی کردم و گفتم "قبل از رفتن به چین وقت شما را گرفتم ولی نتوانسته‌ام رهنمودهای شما را اجرا کنم". ایشان فرمودند "اشکال ندارد و همین‌جا (در بانک مرکزی) موفق کار کنید".

همتی در پاسخ به این مطلب که "برخی می‌گویند دوست داشتید وارد بانک مرکزی شوید"، گفت: این چه دوست‌داشتنی است؟! 6 ماه اول سال من اصلاً شب‌ها خوابم نمی‌برد؛ ساعت 2 نصف‌شب بلند می‌شدم و می‌گفتم "چه‌کار باید بکنم؟"، دوست داشتم کاری برای کشورم انجام دهم و مردم احساس رضایت کنند.

رئیس کل بانک مرکزی درباره اینکه "چرا در اینستاگرام پست می‌گذارید؟"، گفت: خبرهایی از بازار می‌شنوم که می‌خواهند جوسازی کنند با این یادداشت‌ها جلوی این جوسازی‌ها را می‌گیرم.

حذف صفر هزینه ندارد/ ماجرای نامه به رئیس‌جمهور چه بود؟

وی درباره چرایی لزوم اجرای سیاست حذف 4 صفر از پول ملی در شرایط فعلی اقتصاد تصریح کرد: الآن کسی اصلاً ریال نمی‌گوید؛ چرا واحدی را که هیچ کس اسمش را اعلام نمی‌کند اصرار داریم واحد پولمان باشد؟ این طرح اصلاً هزینه چند هزار میلیاردی ندارد.

همتی ادامه داد: سؤالاتی را می‌بینم که برخی مواقع دوستان مطرح می‌کنند اعم از اینکه "هیچ تأثیری بر رشد اقتصادی ندارد، هیچ تأثیری بر تورم ندارد، هیچ تأثیری در ساختار بانکی ندارد و غیره". ما اینها را می‌دانیم. مگر گفتیم تأثیر دارد؟ ما می‌گوییم باید به عرف جامعه احترام گزارد. شما الآن به‌عنوان فرد وقتی خرید می‌کنید چک‌پول‌های بانک مرکزی که بالاترین پول است، وقتی می‌دهید می‌گویید "یک چک پانصد هزار ریالی به شما می‌دهم؟"، یا فروشنده می‌گوید "پانصد هزار ریال می‌شود؟"، می‌گویید 50" تومان می‌شود". چک‌پول 50هزارتومانی را همه به همین نام می‌شناسند، این عرف شده است.

رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: مسکوکات در کشور ما از بین رفته است. قیمت ساخت یک سکه 500تومنی که بزرگترین سکه ما است قیمت ساختش 880 تومان است، در حالی که در دنیا سرانه سکه بالای 100 تا 120 تا برای مردم است، باید اینها را احیا کنیم. بالاخره وظیفه بانک مرکزی فقط این نیست که نگاه کند. هر جایی می‌روید بخواهند ببینند این رقم چقدر است دست روی یک صفر می‌گذارند که ببینند چقدر تومان می‌شود، اصلاً کسی ریال نمی‌گوید، چرا اصرار داریم چیزی را که هیچ کدام از مردم از آن اسم نمی‌برند، ما بخواهیم به‌عنوان واحد پول ملی در نظر بگیریم؟

وی افزود: مثلاً در جایی نوشته بودند چندین هزار میلیارد تومان هزینه این کار است؛ اصلاً چنین چیزی نیست. برای امحای اسکناس سالی چندین میلیارد تومان هزینه می‌کنیم. اسکناس‌های فراوان 100تومانی و هزارتومانی که خیلی هم برد در جامعه ندارد؛ اینها را منهدم می‌کنیم. ما هم گفتیم اینها که به‌تدریج از صحنه خارج می‌شوند اینها را اندک اندک جایگزین کنیم. همین الآن داریم پول جدید چاپ می‌کنیم، به‌جای جدیدها، آن را چاپ می‌کنیم.

همتی درباره نامه اخیر خود به رئیس جمهور در تخلفات ارزی شرکت‌های دارویی و... این‌طور توضیح داد که "ما تخلف را بیان نکردیم. سامانه رفع تعهد ارزی واردکنندگان را از چند ماه پیش راه‌اندازی کرده‌ایم. این سامانه نشان می‌دهد اگر کسی ارزی گرفته است به‌موقع به این تعهد عمل کرده یا خیر و 6 ماه هم فرصت دارند این تعهد را ایفا کنند. برخی از شرکت‌ها هستند، ممکن است کالایشان را آورده باشند ولی رفع تعهد ارزی نکرده‌اند. رفع تعهد ارزی به این مفهوم است که باید از گمرک تسویه بگیرند، از بانکی که از آن گشایش انجام داده‌اند تسویه بگیرند و در سامانه وارد شود و تیک بخورد.

ارسال اسامی 150 ارزخوار به دستگاه قضا/ 4میلیارد دلار هنوز برنگشته است

وی ادامه داد: در نامه به رئیس جمهور نوشتم علی‌رغم این‌که دولت قانون تعیین کرده این شرکت‌ها در سامانه رفع تعهد ارزی نکرده‌اند؛ باید بررسی شود که چرا این شرکت‌ها این کار را انجام نداده‌اند. نمی‌خواهیم محدودیت ایجاد کنیم، از این به بعد فعال خواهیم شد و از همه حساب‌کشی خواهیم کرد؛ زورمان نرسید به رئیس جمهور می‌گوییم و از نهادهای نظارتی هم کمک می‌گیریم.

رئیس کل بانک مرکزی از ارسال اسامی 150‌ــ‌140 فرد دریافت‌کننده ارز که ارز خود را برنگردانده‌اند خبر داد و گفت: اینها باید حساب‌کشی شود، معنی ندارد که بگویند کارت یک‌بارمصرف بازرگانی استفاده کرده‌اند، رقمی حدود 4 میلیارد دلار است، اینها باید بیاورند، دلایلی می‌آورند که اینها کارت یک‌بارمصرف استفاده کرده‌اند، اینها باید برچیده شود، کارت یک‌بارمصرف چه‌معنی دارد؟! در صادرات ریالی خیلی‌ها خانه در کانادا و... خریدند. صادراتی که ارز به کشور وارد نکند فایده‌ای برای کشور ندارد.

صادرات ریالی معنی ندارد/ خرید خانه‌های میلیاردی در کانادا با روش صادرات ریالی

همتی با ابراز اینکه "اصلاً صادرات ریالی را قبول ندارم و دیگر اجازه این نوع صادرات را نمی‌دهم"، گفت: یک روشی در کشور راه افتاده بود واردات بدون انتقال ارز، هیچ‌کس هم نمی‌توانست از اینها سؤال کند که "ارز را از کجا آورده‌اید؟"، من اینها را هم قبول نداشتم؛ باید منشأ مشخص شود و باید دید کالایی که وارد می‌شود، اصلاً داخل کشور نیاز داریم یا خیر. بدون انتقال ارز یعنی از کف میدان ارز جمع کنند و منجر به افزایش تقاضای ارز می‌شود.

وی از لغو مجوز صرافی‌ها در هر دو هفته یک‌بار خبر داد و تصریح کرد: سامانه‌ای تشکیل دادیم که همه خریدوفروش‌ها را اگر ثبت کنند، مشخص می‌شود؛ اگر ثبت نکنند تخلف است و با آنها برخورد می‌کنیم.

رئیس شورای پول و اعتبار درباره مصوبه مجلس برای بخشش جرایم دیرکرد و دریافت سود از تسهیلات گفت: بانک مرکزی و دولت موافق این مصوبه مجلس بودند. مصلحت این است که کمک شود تا این افراد تسهیلات را تسویه کنند. شورای نگهبان می‌گوید بار مالی بر بانک‌ها دارد ولی ما موافقیم این اجرا شود و باید پشتوانه برای بانک‌ها ایجاد شود.

بانک‌ها بنگاهداری را دوست دارند/ از عملکرد بانک‌ها در واگذاری بنگاه‌ها راضی نیستم

این مقام مسئول در بانک مرکزی از پیگیری این بانک برای واگذاری بنگاه‌های اقتصادی بانک‌ها خبر داد و تصریح کرد: من هنوز راضی نیستم با وجود اینکه بانک‌ها اقداماتی هم کرده‌اند؛ اما علت اینجاست که بانک‌ها بنگاهداری را دوست دارند، اعمال نفوذهایی در شرکت‌ها می‌کنند و...، راهکارهایی را با وزیر اقتصاد در نظر گرفته‌ایم تا امسال کارهای مهمی انجام شود. بانک‌های ناتراز را جمع‌وجور می‌کنیم.

وی با اعلام اینکه ادغام بانک‌ها عملیاتی شده و الآن تحت مدیریت بانک سپه هستند، اضافه کرد: مشکلاتی که الآن در سیستم بانکی رخ داده یک‌شبه ایجاد نشده که یک‌شبه حل شود.

با سیف رفاقت دارم/ مشکل شخصی با نوبخت ندارم

همتی درباره رفاقت با سیف گفت: الآن هم دارم، ممکن است اختلاف نظرهایی قبلاً با هم داشتیم ولی در نهایت نظر بانک مرکزی را می‌پذیرفتیم.

او درباره رابطه خود با رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: نوع کارمان طوری است که باید با هم اختلاف کارشناسی داشته باشیم؛ اختلاف کارشناسی است و اصلاً شخصی نیست. به سازمان برنامه می‌گوییم "به سیاست‌های مالی شما کاری نداریم و شما هم به سیاست‌های پولی کاری نداشته باشید".

رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به اینکه "چه شد آقای طیب‌نیا برنگشت؟" گفت: تصمیمی بود که خودشان گرفتند؛ به من گفتند "اگر به بانک مرکزی بروی من هم می‌آیم"، ولی با رئیس جمهور به جمع‌بندی نرسیده‌اند.

فرمانده اقتصادی در دولت کیست؟

وی در پاسخ به سؤالی که "فرمانده اقتصادی الآن در دولت کیست؟"، گفت: آقای رئیس جمهور؛ از وقتی من در بانک مرکزی هستم، ایشان نظرات را به‌خوبی می‌پذیرند. یک مقدار بستگی به خودمان دارد که نظراتمان تا چه‌حد منطقی و کارشناسی باشد.

او درباره اینکه "بانک مرکزی چقدر مستقل است و چقدر دولت دست در جیب بانک می‌کند؟" تصریح کرد: بانک مرکزی نباید تحت دستورات غیرکارشناسی قرار گیرد؛ این از نظر من معنای استقلال است؛ در یک جاهایی تند ایستادم و یک جاهایی که قانون می‌گفت عمل کردم.

وی همچنین تصریح کرد: برخی گمان می‌کنند مستقل بودن یعنی من به‌عنوان رئیس بانک مرکزی بنشینم و هرچه دولت و رئیس جمهور و مجلس بگویند، قبول نکنم و بگویم "من مستقل هستم و شما کاره‌ای نیستید."، مفهوم این نیست، دنیا هم چنین مفهومی ندارد. مستقل را این گونه تعریف می‌کنم که بانک مرکزی نباید تحت دستورات غیرکارشناسی باشد. بانک مرکزی باید بر مبنای نظرات کارشناسی باشد و دفاع کند. اگر مواردی وجود دارد به‌موجب قانون باشد.

وی ادامه داد: اگر فرض کنید چیزهایی هم به بانک مرکزی تکلیف می‌کنیم همه بر مبنای قانون است، به‌روی اینها ایستاده‌ایم. من نمی‌توانم اینها را به مردم بگویم. در یک جاهایی تند برخورد کرده‌ایم، در یک جاهایی اجرا نکردیم، در یک جاهایی که ضروری بود اجرا کردیم، بنابراین این قول را به مردم می‌دهم تا زمانی که بانک مرکزی هستم تلاش می‌کنم از گزندهایی که ممکن است ماهیت کارشناسی بانک مرکزی را آسیب بزند، محافظت کنم.

همتی تورم نقطه به نقطه را کاهنده اعلام کرد و افزود: نرخ رشد تورم کاهنده شده است، البته تورم هنوز است ولی دیگر ماهی 5 درصد تورم را نداریم.

وی توضیح داد: تورم دو تا است؛ یک تورم نقطه به نقطه است؛ یک تورم 12ماهه است. 12ماهه الآن تا تیرماه با 12ماهه تیر ماه 97 مقایسه می‌شود که بالای 40 درصد است، 40 و خرده‌ای درصد است ولی نقطه به نقطه که در واقع 57ــ56 درصد است کاهنده می‌شود.

رئیس کل بانک مرکزی از عقب‌نشینی امارات از تصمیم‌های قبلی خود خبر داد و گفت: این نشانه خوبی است؛ در جنگ اقتصادی آمریکایی‌ها نه‌تنها قبل از ما به کشورهای مختلف رفته‌اند بلکه بعد از ما هم می‌روند. آنها فشار حداکثری گذاشته‌اند ما هم مقاومت حداکثری می‌کنیم.

چطور توانستید اختیارات ویژه از سران قوا بگیرید؟

همتی درباره نحوه دریافت اختیارات ویژه از سران قوا برای مدیریت بازار ارز اظهار داشت: زمانی که ارز بالای 19 هزار تومان شد، دیدیم که با این شرایط نمی‌توان بازار را مدیریت کرد و نیاز به اختیارات ویژه بود؛ روز جمعه بود که دوستان بانک مرکزی را خواستم تا بندهای مورد نیازمان را استخراج کنیم؛ شنبه آن را به سران قوا دادم و گفتند "چرا قبلاً ندادید؟"، و برخی گفتند "امروز کار داریم و بگذارید برای بعد"، گفتم "نه، هیچ کدام کار مهمتری از این نداریم"، و حتی برخی گفتند "ما 10 به بعد جلسه داریم و..."، گفتم "نه، تا این تصویب نشود هیچ‌کس هیچ جا نمی‌رود."، همان شد که تصویب شد و ما سریع کارمان را در بازار ارز به‌صورت جدی آغاز کردیم.

وی با تصریح به اینکه "منابع صندوق توسعه ملی باید در روز مبادا استفاده شود و امروز همان روز مباداست"، گفت: فروش نفت هیچ وقت به صفر نرسید و الآن هم به‌تدریج درحال افزایش است.

رئیس کل بانک مرکزی درباره دیدار اخیرش با مقام معظم رهبری گفت: آخرین دیدارم با حضرت آقا یک ماه قبل بود؛ هر وقت می‌روم آن‌قدر مطالب مثبتی می‌فرمایند که انرژی می‌گیریم. کار اگر درست باشد ایشان هم حتماً ابراز رضایت می‌کنند ولی ما باید بیشتر تلاش کنیم.

همتی: کاراته‌کارم/ فعلاً ورزش را متوقف کردم/ فامیل هاشمی نیستم

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با سؤالاتی درباره زندگی شخصی خود پاسخ داد و گفت: از بعد از حضور در بانک مرکزی تفریحات خانوادگی‌ام صفر شده است؛ در رشته کاراته فعالیت حرفه‌ای دارم که از وقتی وارد بانک مرکزی شده‌ام وقفه‌ای در ورزش افتاد که تلاش می‌کنم دوباره شروع کنم.

همتی در پاسخ به این سؤال که "خواهرزاده آقای هاشمی هستید؟"، گفت: هیچ نسبتی ندارم؛ هنوز هم خیلی‌ها فکر می‌کنند نسبت فامیلی دارم البته ارادات ویژه به آیت الله هاشمی دارم ولی هیچ نسبتی با خانواده ایشان ندارم.

رئیس کل بانک مرکزی درباره اینکه "آخرین گفت‌وگو شما با آقای هاشمی چه‌زمانی بود؟" تصریح کرد: یک ساعتی خدمت ایشان بودم و درباره نقدینگی توضیح دادم و خیلی خوب بود؛ ترازنامه بانک مرکزی را مفصل توضیح دادم که ریشه اصلی افزایش نقدینگی چیست و...، بعد از آن دیگر فرصت نشد خدمت ایشان برسم.

یک زمانی به ایشان (آیت الله هاشمی رفسنجانی) گفتم که "شرایط کشور این است و شما که به آقا نزدیک هستید به ایشان بگویید"، ایشان گفت "من هر تصمیمی قرار است در کشور بگیرم از مسیر آقا جلو می‌روم"، آنجا بود که برایم ثابت شد که ایشان ارتباط خیلی نزدیکی با آقا دارند.

وی با بیان اینکه "در سال 84 به آقای هاشمی رأی دادم و حتماً ایشان بهتر بود"، تصریح کرد: فتنه 88 خیلی به اقتصاد کشور لطمه زد و هنوز هم داریم هزینه آن ایام را می‌دهیم، وقتی می‌بینند در داخل اختلاف است حتماً تحریم را بیشتر می‌کنند.

همتی در پاسخ به این سؤال که "بعد از برکناری از بیمه مرکزی آقای احمدی‌نژاد را ندیدید؟"، گفت: آقای احمدی‌نژاد را دو بار دیدم؛ یک بار در هواپیما دیدم و یک بار هم اخیراً در دیدار مقام معظم رهبری در حیاط دیدم، حال و احوال کردم. فقط ایشان به من گفت "من می‌دانم الآن چه می‌کشید، چقدر کار شما سخت است". من هم گفتم "شما هم بالاخره کمک کنید و انتقادی نگیرید."، گفتند "من باید دفاع کنم."، گفتم "هرطور دوست دارید ولی من توصیه می‌کنم کمک کنید".