فرارو- ابراهیم رئیسی، رییس قوه قضائیه در نامهای به مجلس شورای اسلامی پنج گزینه را برای تصدی حقوقدانی شورای نگهبان معرفی کرده است. قرار است از این بین این ۵ گزینه سه نفر از سوی مجلس انتخاب شوند.
به گزارش فرارو، شورای نگهبان قانون اساسی از ۶ فقیه و ۶ حقوقدان تشکیل شده است. فقها از سوی رهبر انقلاب منصوب و حقوقدانان با پیشنهاد رییس قوه قضائیه و با انتخاب مجلس تعیین میشوند.
ترکیب فقها و حقوقدانان نیز هر شش سال یکبار تغییر میکند. امسال باید سه حقوقدان جدید از سوی مجلس معرفی شوند. با توجه به اینکه ۲۶ تیر ماه مصادف با تشکیل شورای نگهبان به فرمان حضرت امام خمینی (ره) است، قراراست تا پیش از این تاریخ حقوقدانان جدید شورای نگهبان تعیین شوند.
به گفته امیرحسین قاضی زاده: "احتمالا جلسه انتخاب سه عضو حقوقدان شورای نگهبان در روز سه شنبه، ۲۵ تیر برگزار شود." سه حقوقدان جدید باید جایگزین نجاتالله ابراهیمیان، سام سوادکوهیفرد و محسن اسماعیلی که دوره شش ساله آنها به پایان رسیده، شوند.
با توجه به اینکه سه حقوقدان جدید شورا در برگزاری دو انتخابات مهم مجلس و ریاست جمهوری آینده نقش موثری دارند، ترکیب اعضای معرفی شده از سوی رییس قوه قضائیه نیز اهمیت ویژه پیدا کرده است.
از طرف دیگر این اولین بار است که رئیسی گزینههای خود را برای عضویت در شورای نگهبان به مجلس معرفی میکند.شورای نگهبان یک نهاد سیاسی است قطعا گزینه های پیشنهادی رئیسی با رایزنی های پشت پرده معرفی شده اند اما به هر حال می تواند رویکرد سیاسی رییس جدید قوه قضائیه را نشان دهد.
مخصوصا اینکه نگاه سیاسی گزینههای معرفی شده اهمیت زیادی دارد چرا که شورای نگهبان عملا مهمترین نهاد در برگزاری انتخاباتها به حساب میآید.
اما پنج گزینه معرفی شده ابراهیم رئیسی چه کسانی اند؟
۱- علی غلامی؛ با توجه به سوابق او شاید مهمترین گزینه لیست پنج نفره باشد. او دانشآموخته دوره دکتری دانشگاه امام صادق (ع)، استادیار حقوق جزا و جرمشناسی پایه۶، رئیس دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق (ع) از سال ۱۳۹۲ تاکنون، عضو کمیته علوم انسانی بنیاد ملی نخبگان از سال ۱۳۹۱ تاکنون است. علی غلامی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ از نامزدی ابراهیم رئیسی حمایت کرده بود. غلامی پس از انتخاب رئیسی به عنوان رییس قوه قضائیه در یک برنامه تلویزیونی حضور یافت و از سوابق رئیسی تمجید کرد. او همچنین دارای سوابق پژوهشی متعدد شامل تألیف کتب مختلف از جمله کتاب مسئله حجاب در غرب، عوامل مانع مسئولیت کیفری و حقوق جوانان در جمهوری اسلامی ایران است.
۲- محمد دهقان؛ مشهورترین، جنجالیترین و سیاسیترین گزینه معرفی شده است. متولد سال ۱۳۴۱ در شهرستان طرقبه شاندیز استان خراسان و از اعضا و دبیرکل جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی است، تشکلی اصولگرا و بسیار پرنفوذ در ساختار قدرت. او نمایندهٔ مردم چناران، طرقبه و شاندیز در دورههای هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی بود و در انتخابات مجلس دهم نیز از همین حوزهٔ انتخابیه به مجلس شورای اسلامی راه یافت. محمد دهقان نایب رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی و عضو کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی است. او در انتخابات ریاست جمهوری پیشین از حامیان محمد باقر قالیباف بود که با انصراف او به کمپین رئیسی پیوست و از او حمایت کرد. محمد دهقان در شش سال اخیر در صف اول منتقدان دولت حسن روحانی قرار دارد. او از گروه نمایندگانی است که تلاشهای زیادی برای کنار گذاشتن زنگنه از وزارت نفت انجام داده است. او همچنین از منتقدان همیشگی ظریف و سیاست خارجی دولت روحانی بوده است. تأسیس خبرگزاری دانشجو یکی دیگر از فعالیتهای محمد دهقان در عرصه سیاسی و رسانهای محسوب میشود. خبرگزاری که از سوی برخی جریانهای سیاسی به تندروی متهم میشود.
۳- هادی طحان نظیف؛ میتوان او را گزینهای از درون شورای نگهبان دانست. او عضو مجمع مشورتی حقوقی شورای نگهبان، از سال ۹۳ تاکنون بوده است. از دیگر سوابقش میتوان به مدیر گروه حقوق اجتماعی- فرهنگی مرکز تحقیقات شورای نگهبان، از سال ۱۳۸۸ تا سال ۱۳۸۹، مشاور معاون اجرایی و امور انتخابات شورای نگهبان از سال ۱۳۸۹، دبیر گروه حقوق عمومی دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق (ع) از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶، کارشناس و پژوهشگر پژوهشکده شورای نگهبان، از سال ۱۳۸۸ تاکنون اشاره کرد. برخی رسانههای میگویند او چهرهای نزدیک به عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان است.
۴- محمد حسین صادقیمقدم؛ دارای مدرک کارشناسی حقوق قضایی از دانشگاه تهران است و مدرک کارشناسی ارشد خود را نیز در سال ۱۳۶۷ در رشته حقوق خصوصی از دانشگاه تربیت مدرس اخذ کرده است. اوهمچنین دارای دکتری حقوق خصوصی از دانشگاه دانشگاه تربیت مدرس نیز هست. صادقی مقدم پارسال نیز از سوی صادق لاریجانی به عنوان کاندیدای تصدی حقوقدان شورای نگهبان معرفی شده بود، ولی پیش از برگزاری جلسه مجلس انصراف داد. محمدحسن صادقی مقدم از سال ۱۳۹۲ به عنوان مشاور عالی حقوقی و سیاسی احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان در حال فعالیت بوده است. صادقیمقدم در تیر ماه سال ۱۳۸۷ طی حکمی از سوی فرهاد رهبر، رئیس وقت دانشگاه تهران به عنوان مشاور عالی رئیس این دانشگاه منصوب شد. به این ترتیب او را نیز به لحاظ سیاسی میتوان حداقل نزدیک به اصولگرایان قرار داد. فرآیند رسیدگی به تخلفات اداری و نقش حراستها در آن، آیین رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان دولت، حقوق بیمه (جلد اول ــ کلیات عقد بیمه)، مجموعه قوانین و مقررات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (۲ جلد)، از جمله آثار اوست.
۵- عبدالحمید مرتضوی؛ شاید بتوان او را علمیترین و گمنامترین چهره این لیست معرفی کرد. تاکنون هیچ تصویری از او در رسانهها منتشر نشده است، اما او مولف چندین کتاب حقوقی است. کتاب آیین رسیدگی داوری تجاری بینالمللی ایران، تعهد به وسیله و به نتیجه، قواعد عمومی اسناد تجاری، آیین نامه دادرسی عمومی و اختصاصی از جمله آثار اوست. مقالات زیادی نیز از او در مجلات مختلف منتشر شده است. براساس گزارش رسانهها مرتضوی قاضی دادگستری است. ظاهرا او مدتی نیز قائم مقام ریاست کل دادگستری استان مازندران بوده است.
به این ترتیب مجلس شورای اسلامی باید از بین این ۵ حقوقدان سه نفر را برای حضور شش ساله در شورای نگهبان تائید کند. حتما چالش برانگیزترین انتخاب برای مجلس، انتخاب محمد دهقان خواهد بود. او نمایندهای اصولگراست و احتمالا نمایندگان اصلاح طلب با انتخابش موافقت نکنند.
گزینه های معرفی شده از سوی رئیسی با استقبال بدنه اصولگرایان روبه رو شده است، به ویژه معرفی محمد دهقان و علی غلامی مورد توجه اصولگرایان در فضای مجازی قرار گرفته است.