شاید هیچیک از اعضای خانواده سلطنتی کشورهای عربی به اندازه محمد بنسلمان، ولیعهد عربستانسعودی، در افکار عمومی غربیها شهره نباشد؛ مردی که به باور بسیاری، خشنترین و همزمان قویترین فرد در خاندان سلطنتی کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس به شمار میرود.
بااینحال نیویورکتایمز، در گزارشی از فرد دیگری بهعنوان قدرتمندترین حاکم عربی نام میبرد: محمد بنزائد، ولیعهد امارات متحده عربی.
به گزارش شرق به نقل از نیویورکتایمز، محمد بنزائد، ولیعهد امارات متحده عربی، زمانی که فقط ۲۹ سال داشت و فرماندهی نیروهای هوایی این کشور برعهده او بود، راهی واشنگتن شد تا سلاح بخرد. در سال ۱۹۹۱ و چند ماه بعد از حمله عراق به کویت، این ولیعهد جوان میخواست برای محافظت از این پادشاهی نفتخیز سختافزارهای تسلیحاتی بخرد، ولی کنگره آمریکا نگران بود که فروش سلاح به او منجر به بیثباتی منطقه شود.
اما پنتاگون که میخواست متحدانی در حاشیه خلیجفارس برای خود دستوپا کند، ولیعهد محمد را یک شریک بالقوه دید. ولیعهد محمد که پسر محبوب بنیانگذار امارات متحده عربی بود، در بریتانیا آموزش خلبانی دیده و پدرش را متقاعد کرده بود که چهار میلیارد دلار به خزانهداری ایالات متحده واریز کند تا به هزینههای جنگ سال ۱۹۹۱ عراق کمک کند.
ریچارد کلارک، دستیار وقت وزیر امور خارجه آمریکا، به نمایندگان کنگره اطمینان داده بود که ولیعهد جوان اماراتی هیچگاه از این سلاحها برای اهداف تجاوزگرانه استفاده نخواهد کرد. کلارک در جلسهای در کنگره گفت: «امارات متحده عربی نه حالا و نه هیچ زمان دیگری تهدیدی برای ثبات و صلح منطقه نخواهد بود.
تصور چنین چیزی خیلی دشوار است. درواقع، امارات متحده عربی نیروی صلح است». ۳۰ سال از آن روزها گذشته و اکنون ولیعهد محمد ۵۸ ساله، ولیعهد ابوظبی و حاکم دوفاکتوی امارات متحده عربی، بر اساس برخی ادعاها تقریبا قدرتمندترین رهبر جهان عرب به شمار میرود. او همچنین یکی از پرنفوذترین نیروهای خارجی در واشنگتن است و پیشبرنده خط خصمانه بیش از پیش آمریکا در منطقه.
بااینهمه ولیعهد محمد تقریبا بین جامعه آمریکا ناشناخته است و جمعیت کشور کوچکش هم کمتر از ایالت رودآیلند آمریکاست. بااینهمه میتوان گفت که او ثروتمندترین مرد جهان است. او کنترل صندوق ثروت ملی این کشور را برعهده دارد که چیزی به ارزش یک تریلیارد و ۳۰۰ میلیارد دلار است؛ یعنی بیش از هر کشور دیگری. نفوذ او در واشنگتن افسانهای است و آقای کلارک از قِبَل او ثروتمند شد.
ارتش این کشور بهخاطر همکاری با آمریکا مجهز به بالاترین تکنولوژی نظارت و عملیاتهای رزمی فرامرزی است. در طول چندین دهه، ولیعهد محمد اماراتی، متحد کلیدی آمریکا و تحت رهبری این کشور بود، ولی حالا راه خود را میرود. نیروهای ویژه این کشور در یمن، لیبی، سومالی و صحرای سینای مصر فعالیت میکنند. او برای جلوگیری از تغییرات دموکراتیک در خاورمیانه تلاش کرده و به رویکارآمدن دیکتاتور خودکامهای در مصر و شاگرد تحتالحمایهاش در عربستانسعودی کمک کرده است.
در برخی موارد، امارات کشورهای همسایهاش را بیثبات کرده، گروههای حقوقبشری از ولیعهد بهخاطر محبوسکردن مخالفان داخلی، ایجاد بحران انسانی در یمن و حمایت از ولیعهد عربستان انتقاد کردهاند.
بااینحال در دولت ترامپ، نفوذ ولیعهد امارات در واشنگتن بیش از گذشته شده است. او رابطه دوستانهای با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، برقرار کرده و ترامپ هم نظرات ولیعهد را درباره قطر، لیبی و عربستانسعودی قبول میکند و در برخی موارد حتی نظرات ولیعهد را به توصیههای مقامات کابینه و کارمندان ارشد امنیت ملی ترجیح داده است.
دیپلماتهای غربی آشنا با ولیعهد امارات میگویند که او نگران دو دشمن است؛ یکی ایران و دیگری اخوانالمسلمین. ترامپ علیه هر دو موضع گرفته و هفته گذشته هم با وجود مخالفت کنگره، گامهایی در راستای فروش اسلحه به عربستانسعودی و امارات برداشت. یکی از مشاوران امنیت ملی دوره باراک اوباما، رئیسجمهوری پیشین ایالات متحده، به نیویورکتایمز گفته که ولیعهد امارات متحده با روشی فوقالعاده منافع کشورش را به آمریکا منتقل میکند، ولی جوری نشان میدهد که گویی توصیه خوبی برای منطقه است.
ولیعهد امارات، قبل از انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا، مرتب تلاش کرد که به حلقه نزدیکان ترامپ نفوذ کند و توانست در دوره انتقالی دیداری مخفی با جرارد کوشنر، داماد ترامپ، داشته باشد. این ولیعهد همچنین تلاش کرد که مذاکرات بین دولت ترامپ و روسیه را برهم بزند؛ قماری که در نهایت به ضررش تمام شد و در تحقیقات ویژه مداخله در انتخابات آمریکا، دست او نیز رو شد.
دستکم پنج نفر از نزدیکان ولیعهد امارات در پی این تحقیقات گیر افتادهاند و خود ولیعهد هم که برای نزدیک به سه دهه مرتبا به واشنگتن سفر میکرد، اکنون از ترس مورد بازجویی قرارگرفتن، دو سال است از آمریکا فاصله گرفته و جرئت نمیکند به این کشور سفر کند. مدافعان ولیعهد امارات میگویند او در پی مصلحت کشورش بوده و مثل هر کشور دیگری میخواسته تلاش کند که خطمشی ایالات متحده را شکل دهد.