فرارو- محمود صادقی نماینده فعال مجلس شورای اسلامی در جدیدترین اظهار نظر خود به سراغ مجمع تشخیص مصلحت نظام رفته و از برخی اقدامات شائبه برانگیز در این نهاد انتقاد کرده است. امروز مجمع تشخیص مصلحت به انتقاد صادقی واکنش نشان داد و آن را "خارج از عرف" دانست.
محمود صادقی از ساخت و سازهای مجمع تشخیص در شمال تهران انتقاد کرد
به گزارش فرارو، محمود صادقی نماینده اصلاح طلب چند روز پیش در گفت و گویی با روزنامه اعتماد از ورود مجمع به حوزه قانون گذاری انتقاد کرده است.
به گفته او "باید اجازه داده شود که قانونگذاری در امور مختلف از طریق مجاری رسمی قانونگذاری در کشور یعنی مجلس دنبال شود؛ بنابراین اگر بخواهیم مجمع تشخیص مصلحت نظام را در جایگاه تجدیدنظر در قوانین قرار دهیم، به‌نحوی گامی دیگر در مسیر ورود این مجمع به روند قانونگذاری برداشته‌ایم و عملا اقدام به تاسیس یک نهاد قانونگذاری جدید کرده‌ایم؛ حال آنکه این مساله خلاف قانون است و حضرت امام (ره) نیز صراحتا با تبدیل شدن مجمع تشخیص مصلحت نظام به یکی از قوا یا قوه قانونگذاری جدید مخالفت داشتند."
مدتی است برخی نمایندگان نسبت به ورود مجمع تشخیص مصلحت نظام به حوزه قانونگذاری هشدار می‌دهند. علی مطهری، نائب رئیس مجلس اواخر اسفند ماه از دخالت مستقیم مجمع تشخیص مصلحت نظام در مصوبه‌های مجلس انتقاد کرد.
مطهری در تذکری در مجلس گفت: "اگر این رویه باب شود ما دو شورای نگهبان خواهیم داشت و این برای آینده خطرناک است."
به گفته نائب رئیس مجلس "یکی از اصلاحاتی که کمیسیون تلفیق در لایحه بودجه اعمال کرده به دنبال ایرادی است که مجمع تشخیص مصلحت نظام گرفته در حالی که ما معتقدیم مجمع نمی‌تواند به مصوبه مجلس ایراد بگیرد و مانند شورای نگهبان بگوید که باید مصوبه را اصلاح کنید."
مطهری افزود: «این که مجمع تشخیص بعد از تصویب طرحی در مجلس مثل شورای نگهبان بخواهد مصوبه‌ای اصلاح شود خلاف اصل ۱۱۲ قانون اساسی است و مجمع نباید وارد این موضوع شود.»
مطابق قانون اساسی ایران، شورای نگهبان باید مصوبات مجلس را برای مغایر نبودن با شرع و قانون اساسی بررسی کند، اما در ماه‌های اخیر اعضای هیات عالی نظارت که از میان اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام انتخاب می‌شوند، مصوبه‌های مجلس را با مصوبه‌های بالادستی مجمع تطبیق می‌دهند و در صورت مغایریت، آن را رد می‌کنند.
محمود صادقی نماینده تهران رویه تازه مجمع تشخیص را باعث ایجاد "تشتت در نظام قانونگذاری کشور" دانست و به نوعی مجمع تشخیص را متهم به "برهم زدن نظم عمومی" کرد. او همچنین از نامه برخی نمایندگان به رهبر انقلاب در این باره خبر داد.
به تازگی آیت الله آملی لاریجانی ریاست مجمع را بر عهده گرفته است
ماجرای ساختمان سازی مجمع
صادقی همچنین در بخش دیگری از سخنانش از تبدیل شدن مجمع به نهادی عریض و طویل انتقاد کرد و گفت: «اخیرا در بازدید از منطقه کنِ تهران، شهروندان مجموعه ساختمانی عظیم در ۳۷۰ واحد را به بنده نشان دادند که برای اسکان پرسنل مجمع در بخشی از باغات تهران ساخته شده که فارغ از تخلفات زیست‌محیطی، نشان می‌دهد مجمع عملا به‌سمتی دیگر می‌رود.»
او افزود: «مگر مجمع اساسا چند کارمند دارد. قرار بود همان افرادی که در دولت، قوه قضاییه و مجلس مسوولیت دارند، به‌همراه چندنفر دیگر گردهم آمده و در مورد مصالح نظام تصمیم بگیرند، اما حالا می‌بینیم که مسیر دیگری طی می‌شود.»
در همین رابطه احمد توکلی از اعضای مجمع نیز در گفت و گویی در این باره توضیحاتی داد. او اظهار کرد قبل از اینکه محمود صادقی نماینده مردم تهران، این موضوع را مطرح کند، او برای بازدیدی به منطقه کن رفته بود که این ساختمان نیمه‌کاره را هم دیده است. توکلی افزود احتمالاً این ساختمان همان ساختمانی است که آقای صادقی درباره آن صحبت کرده‌اند.
او درباره دلیل بازدیدش از منطقه کن گفت: «من به درخواست اهالی کن برای بازدید از این منطقه رفته بودم، چرا که مردم گزارش داده بودند در این منطقه عده‌ای میتوانند ساختمان‌های بلندمرتبه بسازند، اما در مقابل، برخی اهالی حتی نمی‌توانند دور باغ‌های خود را حصار بکشند. به عقیده من این برخورد ظلم است و آن را بررسی می‌کنم.»
توکلی اضافه کرد: "در همین بازدید مردم مرا پای ساختمانی بردند و گفتند این ساختمان برای مجمع تشخیص مصلحت نظام است. من خیلی تعجب کردم و قرار شد با آقای رضایی صحبت کنم و نتیجه آن را خدمت مردم اعلام کنم." این عضو مجمع اما نسبت به تخلفات زیست‌محیطی این ساختمان اظهار بی‌اطلاعی میکند.
توکلی در پاسخ به این سؤال که آیا این موضوع را از دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام جویا شده است یا خیر عنوان کرد: «بعد از عید فقط یک جلسه برگزار شده و هنوز فرصت نکرده‌ام.»
رئیس هیأت مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت در پاسخ به این سؤال که مجمع تشخیص مصلحت نظام چند کارمند دارد که مجتمع 370 واحدی نیاز داشته باشد، گفت: «وقتی تعاونی‌ها تشکیل می‌شوند، میتوانند به اعضای غیر آن اداره هم واحد بفروشند. اینکه این کار خوب یا بد است، امر دیگری است، ولی این کار را میتوانند انجام دهند. ممکن است این ساختمان از این قبیل باشند.»
پس از این انتقادات صادقی روابط عمومی مجمع اقدام به پاسخگویی کرد. البته به نظر می‌رسد حساسیت این روابط عمومی بیشتر بر روی اظهارات صادقی درباره آپارتمان سازی مجمع بوده است.
این روابط عمومی سخنان صادقی را "خارج از عرف" دانسته و تاکید کرده که او از "نهاد انقلابی مجمع با لفظ توهین آمیز «بر هم زننده نظم عمومی» " یاد کرده است. مجمع تشخیص همچنین ادعای صادقی درباره واحد‌های مسکونی مجمع را "خلاف واقع" خوانده است.
در بیانیه مجمع آمده است: «ساز و کار و فعالیت تعاونی‌های مسکن، منفک از نهاد مبدا و تحت اشراف اعضا و وزارت تعاون است. کارکنان قدیم و جدید مجمع کمتر از نیمی از واحد‌های مجموعه مورد نظر را - که آن هم پس از ۱۸ سال ساخته و تکمیل نشده- دراختیار دارند. قابل ذکر است که این تعاونی در سال ۱۳۸۰ تاسیس شده و با هماهنگی مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی با شهردار وقت تهران، قطعه زمینی برای تعاونی مسکن کارکنان حوزه ریاست خریداری شد و به منظور تامین هزینه‌های ساخت، افراد غیر عضو هم به آنها اضافه شدند، اما با این وجود به دلیل مشکلات اقتصادی خانواده‌های پرسنل، پروژه تکمیل و تحویل نشده است.»
بیانیه مجمع همچنین به انتقادات صادقی درباره اختیارات مجمع واکنش نشان داده و تصریح کرده است: «آنچه مسلم است گوینده اظهارات یادشده، درپی تقلیل جایگاه یکی از نهادهای قانونی و انقلابی بوده و وانمود میکند تصمیم‌گیری در حساس‌ترین موضوعات و نظارت عالی بر اجرای سیاست‌های کلان کشور در جلسات محدود صحن مجمع قابل حصول است در حالیکه همین نگاه باعث حل نشدن بسیاری از مشکلات کشور شده است.»
مجمع تشخیص مصلحت نظام هردو هفته یکبار در روز‌های شنبه جلسه دارد. طی هفته‌های اخیر بررسی مصوبه‌های مورد اختلاف مجلس و شورای نگهبان که از سوی گروه ویژه اقدام مالی (اف‌ای تی اف) پیشنهاد شده، در دستور کار این نهاد قرار داشت.
به دلیل اختلاف نظر شدید بین اعضای مجمع، تصمیم گیری درباره این دو مصوبه سال گذشته مجمع نتوانست به نتیجه برسد و تصمیم گیری در این باره به امسال موکول شد.
مجمع تشخیص هر دو هفته یکبار جلسه تشکیل می دهد
بودجه مجمع تشخیص
انتقادات صادقی نسبت به عریض و طویل شدن مجمع تشخیص مصلحت نظام البته پیشتر هم سابقه داشته است. بسیاری از کارشناسان و ناظران اقتصادی معتقدند یکی از مشکلات بودجه‌ای کشور هزینه بالای نهادهایی همچون مجمع تشخیص است. نهادهایی که شاید در ظاهر بودجه زیادی دریافت نکنند، اما در عمل مجموعه بودجه‌هایی که اینگونه نهادهای می‌گیرند رقم چشمگیری می‌شود.
مجمع تشخیص مصلحت نظام هم بودجه ۵۷۴۳۰۰ میلیون ریالی برای سال ۹۸ دریافت میکند. این نهاد پیشتر براساس گزارش بانک مرکزی تا آبان ماه سال ۹۷ بیش از ۳۵ میلیارد تومان بودجه دریافت کرده بود.
این در حالی است که اعضای مجمع تشخیص عموما در سازمان های دیگر فعالیت می‌کنند و این مجمع بیشتر نقش یک نهاد مشورتی را دارست. با این حال بودجه‌های فراوانی صرف مسائل پژوهشی و تحقیقاتی در مجمع می‌شود که به عقیده برخی از کارشناسان اقتصادی نیازی به این هزینه‌ها وجود ندارد.
مهدی پازوکی تحلیلگر مسائل بودجه در این باره معتقد است: «کافی است شما به انتشارات این مرکز سر بزنید می‌بینید چه کتاب‌هایی منتشر می‌کنند که هیچ ربطی به آنها ندارد. مثلا کتاب درباره کنکور و نوشتن پروپزال منتشر می‌کنند. خب اگر اطلاعات شفاف باشد نمایندگان ورود می‌کنند که چرا این نهاد دست به چنین اقداماتی می‌زند؟ مجمع تشخیص اصلا وظیفه‌اش این نیست. اعضای مجمع تشخیص هم از جای دیگر حقوق می‌گیرند چرا باید این اعتبارات را دریافت کند؟ این نهاد سه پژوهشکده دارد مگه مجمع یک نهاد تحقیقاتی است که دبیرخانه آن یک پژوهشکده داشته باشد؟»
مجمع تشخیص مصلحت نظام جدای از شورای مجمع، چند رکن دیگر از جمله دبیرخانه و کمیسیون های تخصصی نیز دارد که حکم بازوهای مشورتی برای تصمیم گیری شورای مجمع را دارند.
البته این فقط مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست که با انتقاد اینچنینی روبه رو می‌شود. دیگر نهاد‌ها از جمله شورای نگهبان نیز در این باره مورد پرسش قرار گرفته اند؛ که البته نتیجه‌ای نداشته است. منتقدان می‌گویند نهادهایی همچون مجمع تشخیص باید به لحاظ اداری و دبیرخانه کوچک بمانند در غیر اینصورت هزینه‌ها و بودجه‌های غیر ضروری باید برای آنها اختصاص داد و در ادامه این نهاد‌ها به تشکیلاتی عظیم تبدیل می‌شوند. بسیاری از نهادهای فرهنگی هم با انتقاداتی از این دست روبه رو هستند.
مجمع تشخیص هر دو هفته یکبار جلسه تشکیل می دهد
دست و پا نزنيد