فرارو- سرازیر شدن صدها هزار پناهجو به اروپا در سالهای اخیر، به افزایش محبوبیت احزاب پوپولیست و راستگرای افراطی منجر شده است و پیشبینی میشود که این احزاب در انتخابات آینده پارلمان اروپا جایگاه مهمی بدست بیاورند.
به گزارش فرارو، هجوم بیش از یک میلیون مهاجر به اروپا در سال ۲۰۱۵ چشماندازی سیاسی این قاره را تغییر داد. همزمان با افزایش محبوبیت جریانهای راست افراطی و پوپولیست در اروپا، تعداد پناهجویان در اروپا به شدت کاهش یافته است. هر چند که لفاظیها علیه این پناهجویان کمتر نشده است.
روز پنجشنبه گذشته اتحادیه اروپا آمار جدیدی درباره تعداد پناهجویان در کشورهای این اتحادیه منتشر کرد که نشان میدهد تعداد پناهجویان برای چهارمین سال متوالی کمتر شده و در سال ۲۰۱۸، به ۵۸۰۸۰۰ پناهجو رسیده است که این رقم کاهش ۱۱ درصدی پناهجویان را نسبت به سال قبلی نشان میدهد. تعداد پناهجویان سال ۲۰۱۸، اندکی بالاتر از پناهجویان سال ۲۰۱۴ است.
آمار جدید اتحادیه اروپا مهم است، چون مسئله مهاجرت هنوز برای احزاب راست افراطی و پوپولیست دستاویز مهمی است تا بتوانند پیش از انتخابات پارلمان اروپا در ماه می، رأیدهندگان را به سمت خود جذب کنند. علاوه بر این، دولتهای اروپایی نه تنها قوانین مهاجرت را سختتر کردهاند بلکه پناهجویی را هم محدود کردهاند. طبق آمار اتحادیه اروپا، این سختگیری، میزان پذیرش پروندههای پناهجویان را به شدت کاهش داده است.
با این حال، بعید است که آمار روز پنجشنبه بخشی از اروپاییها را آرام کند که میگویند مهاجرت، مهمترین چالش اتحادیه اروپاست. در حقیقت، ورود تعداد زیادی از مهاجران به اروپا در چهار سال پیش، این دیدگاه را مطرح کرد که دولتهای اتحادیه اروپا کنترل مرزهای اتحادیه را از دست دادند. همین امر، موجب تقویت احزابی شد که تا آن زمان در سپهر سیاسی اروپا در حاشیه بودند. اما این وضعیت به طور چشمگیری تغییر کرده است؛ پیشبینی میشود که احزاب پوپولیست در انتخابات آینده اروپا پیروزیهایی بدست آورند و ضربه بزرگی به سیطره چهل ساله احزاب میانهرو در اتحادیه اروپا وارد کنند. در سطح ملی در کشورهای اروپایی، احزاب پوپولیست پیروزیهایی بدست آوردهاند و این پیرزوی ممکن است در انتخابات اتحادیه اروپا تکرار شود. بسیاری از این احزاب، تردیدهایی درباره خود اتحادیه اروپا، خصوصا سیاستهای مهاجرتی آن، دارند. بخشی از این تردیدها، در کانون سیاستهای دولتهایی مانند ایتالیا، اتریش و دیگر کشورها بوده است. به عنوان نمونه، مخالفت ماتئو سالوینی، معاون نخستوزیر ایتالیا، با مهاجرت، به کمتر شدن مهاجرت از طریق دریای مدیترانه به ایتالیا منجر شد. طبق آمار اتحادیه اروپا، تعداد پناهجویان در ایتالیا، ۶۱ درصد کاهش داشته است.
البته احزاب راست میانه و چپ میانه، از این تغییرات غافل نیستند. آنها هم اقداماتی برای کاستن از تعداد مهاجران انجام دادهاند. بر اساس آمار دفتر حمایت از پناهجویان اروپا، رد درخواستهای پناهندگی از تعداد پذیرش بیشتر شده است. در ازای هر دو پرونده ردشده، یک پرونده پذیرفته میشود. این در حالی است که در سال ۲۰۱۵، از هر دو درخواست پناهندگی، یکی پذیرفته میشد.
آلمان، که سیاستهای درهای باز آن موجب هجوم پناهندگان سوری به اروپا شد، قوانین پناهندگی را سختتر کرده است. در پی ورود مهاجران به آلمان، یک حزب راستگرای افراطی برای نخستین بار پس از جنگ جهانی دوم، وارد پارلمان شد. آلمان، روند بررسی تقاضاهای پناهندگی را هم تسریع کرده که این امر به لحاظ نظری، اخراج پناهجویان ردشده را سریعتر میکند.
علاوه بر این، اکنون، آلمان، افغانستان را هم یک کشور امن میداند؛ که این به معنای کاهش اعطای پناهندگی به متقاضیان افغانستانی است. آنگریت کارنباوئر، رئیس حرب حاکم اتحادیه دمکراتیک مسیحی گفته است که آلمان باید تضمین کند که دیگر ماجرای ورود مهاجران سوری به آلمان تکرار نشود. سوئد و دیگر کشورها هم در سیاست لیبرال مهاجرتی خود تجدید نظر میکنند.
به گزارش مجله آتلانتیک، چالش اساسی اتحادیه اروپا، سیاست مهاجرتی غیرمنسجم آن است. قبل از بحران سال ۲۰۱۵ پناهندگان، به نظر میرسید که قانون دوبلین برای مدیریت تعداد اندک پناهجویان کافی بود. اما زمانی که صدها هزار مهاجر از سوریه و دیگر کشورها به ایتالیا، یونان، اسپانیا و شرق اروپا سرازیر شدند، این قانون در هم شکست. طبق قانون دوبلین، پناهندگان باید در اولین کشور که میرسند، درخواست پناهندگی خود را تحویل دهند.
از آن زمان، اتحادیه اروپا تلاش کرده که یک سیاست مشترک درباره پناهجویان طراحی کند، اما هیچ موفقیت واقعی بدست نیاورده است. یکی از موانع، این است که آیا اتحادیه اروپا میتواند سهیه پذیرش پناهجویان را به گونهای توزیع کند که کشورهای مدیترانهای مسئولیت غیرعادلانه را به طور ویژه تحمل نکنند. برخی دولتهای اروپایی مثل مجارستان که با مهاجرت، خصوصا مهاجرت مسلمانان مخالف است، قویا با طرح توزیع سهمیه مخالفت کردهاند.
در حالی که بحث و جدل درباره مهاجرت در سپهر سیاسی اروپا ادامه دارد، آمار نشان میدهد که این مسئله مانند قبل، دیگر اضطراری نیست.