نشست امسال اتحادیه بینالمجالس اسلامی در مغرب با حاشیههایی مانند عدم حضور هیأت ایران و درگیری لفظی میان نماینده عربستان سعودی و لبنان بر سر ایران همراه بود.
به گزارش فارس، برخی رسانههای عربی اعلام کردند، مغرب دوشنبه هفته جاری مانع حضور اعضای هیأت ایرانی در نشست مقدماتی چهاردهمین دوره کمیته اجرایی اتحادیه بینالمجالس کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی شده است؛ نشستی که از سهشنبه (21 اسفندماه) آغاز شد و امروز (پنجشنبه) پایان مییابد.
روزنامه «الشرقالاوسط» عربستان سعودی در همین راستا مدعی شد، مغرب مانع از ورود برخی اعضای امنیتی هیأت ایرانی به این کشور شده و آنها از فرودگاه «محمد الخامس» در «دارالبیضاء» به ایران بازگردانده شدهاند؛ پس از این ماجرا هیأت ایرانی هم شرکت در نشست اتحادیه بینالمجالس را تحریم کرده است.
در همین راستا، «محمد قریشی نیاس» دبیرکل اتحادیه بینالمجالس اعلام کرد: غیبت برادران ایرانی خارج از اراده آنها بود. ما مطلع شدیم که آنها به دارالبیضاء رسیدند اما به تهران بازگردانده شده و دلیل این موضوع را نمیدانیم. این موضوع مربوط به کشورها و حاکمیت آنهاست. امیدواریم که مانند این اتفاقات دیگر اتفاق نیفتد و از این ماجرا درس بگیریم تا دیگر عدم حضور هر عضوی که حق آن حضور در نشست است، تکرار نشود.
منابع مغربی از جمله وبگاه «الیوم 24» هم این خبر را تأیید کردند. در گزارش این وبگاه آمده است، در آغاز هفته جاری هیأتی ایرانی شامل مقامات امنیتی و برخی از اعضای مجلس شورای اسلامی ایران وارد «دارالبیضاء» شدند اما مغرب با مشارکت برخی از اعضای هیأت در نشست مقدماتی اتحادیه بینالمجالس مخالفت کرد و هیأتی ایرانی از فرودگاه به کشورش بازگشت.
روزنامه «الاخبار» در گزارشی در این باره نوشت، حضور گسترده رؤسای پارلمانهای کشورهای حاشیه خلیح فارس، ممانعت از حضور ایران برای مشارکت در این نشست، آشکار کردن تمام اختلافها با تهران به صورت یکجا و درگیری لفظی نمایندگان سعودی و لبنان، همه و همه نشان داد که عربستان سعودی و متحدان آن تصمیم گرفته بودند چهاردهمین دوره نشست اتحادیه بینالمجالس در رباط را به تریبونی برای حمله به ایران و تحمیل دیدگاهشان درباره مسائل منطقه به کشورهای عضو تبدیل کنند.
در ادامه این گزارش آمده، ایران که ریاست دوره گذشته نشست اتحادیه بینالمجالس را بر عهده داشت پس از آن در نشست دوره فعلی غائب بود که مقامات مغرب اجازه ورود هیأت ایرانی را که قبل از ورود «علی لاریجانی» رئیس مجلس شورای اسلامی به مغرب رفته بودند، نداد و این باعث شد لاریجانی هم شرکت در این نشست را لغو کند. علی رغم آنکه بر اساس آییننامه داخلی اتحادیه بینالمجالس، ریاست این اتحادیه در دوره قبلی، فعلی و آینده باید در نشست حضور داشته باشند اما ایران حضور نداشت. همچنین اعتراض نمایندگان ترکیه و لبنان (قاسم هاشم و ایهاب حماده) به ممانعت از ورود هیأت ایرانی، باعث عصبانیت مغربیها شد.
الاخبار در ادامه گزارش خود پیرامون اتفاقات این نشست نوشت، مواضعی متمایز از هیأتهای ترکیه، الجزائر، کویت درباره مواضع سعودی و امارات در این نشست مشاهده شد. دو هیأت فلسطین و عراق در قبال مسائلی که منجر به بحث و جدل و خروج از جلسه شد، موضعی بیطرف اختیار کردند.
در ادامه این گزارش آمده، «عبدالله آل شیخ» رئیس مجلس شورای عربستان سعودی و «امل القبیسی» رئیس شواری ملی فدرال امارات خارج از سیاق و عُرف اصرار داشتند در بیانیه پایانی آنچه آن را «مداخله ایران در سوریه و امور جهان عرب و نیز اشغال جزائر سهگانه توسط ایران» خواندند، گنجانده شود و بندهایی که بر اهمیت توافق هستهای ایران تأکید میکند یا تلاشهای ترکیه، ایران و سوریه برای آتشبس در سوریه را میستاید و تحریمها علیه ایران را محکوم میکند، حذف شود.
الاخبار افزود، زمانی که ایهاب حماده نماینده لبنان به این اقدامات خارج از عرف اعتراض و اعلام کرد، این موضوعات پیشتر در کمیته اجرایی مطرح نشده و در دستور کار نبوده که اکنون حذف یا اضافه شوند؛ آل شیخ نماینده عربستان سعودی خطاب به وی گفت « تو نماینده لبنان هستی یا ایران؟» پس از این موضوع میان نماینده سعودی و لبنان درگیری لفظی ایجاد شد و نماینده لبنان خطاب به آلشیخ گفت: تو به چه حقی اینجا هستی؟ چون مجلس منتخب در کشورت نداری. [مقصود او، مجلسی است که پس از انتخابات مردمی تشکیل شده باشد]. تو را آوردهاند و این ما عربهای اصیل هستیم که از کرامت عرب و مسلمانان دفاع میکنیم.
پس از این درگیریها هیأت لبنان از نشست خارج شد اما پس ازمیانجیگری بار دیگر وارد جلسه شد.
این روزنامه لبنانی سپس نوشت، نکته جالب توجه آنجاست که نماینده عربستان سعودی پینشهاد ترکیه برای گنجاندن بندی به بیانیه پایانی درباره وضعیت انسانی مسلمانان در یمن را نپذیرفت و بهانه وی آن بود که این موضوع پیشتر در کمیته اجرایی مطرح نشده است. این اتفاق علیرغم آن رخ داد که سودان، سوریه، سوریه و گروههای آفریقایی با پیشنهاد ترکیه کاملا موافق بودند.
بنا به این گزارش، از جمله پیشنهادات هیأت لبنان این بود که عبارت «رژیم اشغالگر صهیونیستی اسرائیل» در بیانیه پایانی حذف و عبارت «رژیم اشغالگر صهیونیستی غاصب» جایگزین شود -بدون اینکه نامی از «اسرائیل» برده شود- که با این پیشنهاد موافقت شد.
بر اساس آییننامه داخلی نشست اتحادیه بینالمجالس، کشورهای عضو باید پیشنهادات خود برای گنجاندن در بیانیه پایانی را سه ماه قبل از نشست ارائه دهند تا در کمیتههای تخصصی مورد بحث قرار گیرد.