جشنواره بیست و هشتم با حال و هوایی دیگر؟!

فرارو- پنجم تا پانزدهم بهمن ماه امسال، روزهای پر حرف و حدیث فیلم های 88 خواهد بود. روزهایی که سینمای ایران برای بیست و هشتمین بار جشنواره بین المللی فجر خود را برپا خواهد کرد. جشنواره ای که گویا با امید ارتقای هرچه بیشتر اینبار رخت اقامت خود را در برج بلند قامت میلاد می افکند.

فیلمهای بخش مسابقه سینمای ایران
1- "آل" به کارگردانی "بهرام بهرامیان" و تهیه کنندگی "علی معلم"
2- "آناهیتا" به کارگردانی "عزیز الله حمید نژاد" و به تهیه کنندگی "عزیز الله حمید نژاد"- "مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی"
3- "به رنگ ارغوان" به کارگردانی "ابراهیم حاتمی کیا" و تهیه کنندگی "سیدجمال ساداتیان" (بشرا فیلم )
4- "بیداری رویاها" به کارگردانی "محمدعلی باشه آهنگر" و تهیه کنندگی "علی آشتیانی پور" - مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
5- "پرسه در مه" به کارگردانی "بهرام توکلی" به تهیه کنندگی "جواد نوروزبیگی" - مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
6- "پرواز مرغابی ها" به کارگردانی "علی شاه حاتمی" به تهیه کنندگی "علی شاه حاتمی"
7-" پسر آدم دختر حوا" به کارگردانی رامبد جوان و تهیه کنندگی سعید حاجی میری
8- "ترانه کوچک من" به کارگردانی "مسعود کرامتی" و تهیه کنندگی "سعید شاهسواری"
9- "تسویه حساب" به کارگردانی "تهمینه میلانی" و تهیه کنندگی "محمد نیک بین"
10- "چهل سالگی" به کارگردانی و تهیه کنندگی "علیرضا رئیسیان"
11- "خواب های دنباله دار" به کارگردانی "پوران درخشنده" و تهیه کنندگی پوران درخشنده
12- "سنگ اول" به کارگردانی "ابراهیم فروزش" و تهیه کنندگی سیما فیلم
13- "شب واقعه" به کارگردانی "شهرام اسدی" و تهیه کنندگی " سیداحمد میرعلایی"
14- "شکارچی شنبه" به کارگردانی "پرویز شیخ طادی" و تهیه کنندگی "مجید اسماعیلی"
15- "شکلات داغ" به کارگردانی و تهیه کنندگی "حامد کلاهداری"
16- "صبح روز هفتم" به کارگردانی "سید مسعود اطیابی" و تهیه کنندگی "صدرا عبداللهی" - شبکه جهانی سحر
17- "طبقه سوم" به کارگردانی "بیژن میرباقری" و تهیه کنندگی "علیرضا قاسم خان"
18- "طلا و مس" به کارگردانی "همایون اسعدیان" و تهیه کنندگی "منوچهر محمدی"
19- "طهران تهران" به کارگردانی "داریوش مهرجویی - مهدی کرم پور" و تهیه کنندگی "محمدعلی حسین نژاد"
20- "عصر روز دهم" به کارگردانی "مجتبی راعی" و تهیه کنندگی "منوچهر محمدی"
21- "کیفر" به کارگردانی "حسن فتحی" به تهیه کنندگی "سعید سعدی"
22- "کیمیا و خاک" به کارگردانی "عباس رافعی" و تهیه کنندگی "عباس رافعی"
23- "ملک سلیمان" به کارگردانی "شهریار بحرانی" و تهیه کنندگی "مجتبی فرآورده"
24- "نفوذی" به کارگردانی "احمد کاوری و مهدی فیوضی" و تهیه کنندگی "جمال شورجه" - "حسن علیمردانی"
25- "هفت دقیقه تا پاییز" به کارگردانی "علیرضا امینی" و تهیه کنندگی "سیدجمال ساداتیان"
26- "یک گزارش واقعی" به کارگردانی "داریوش فرهنگ" و تهیه کنندگی "منوچهر شاهسواری"

به دنبال یک بلیت
از جمله وعده هایی که در راستای پیشرفت مسائل فنی جشنواره امسال داده شده، پیش فروش اینترنتی بلیت ها است. بیست و هفت بار تجربه مشکلات ناشی از ازدحام و شلوغی برای تهیه بلیت، در نهایت به چاره اندیشی در این زمینه منجر شد. تا با اتخاذ این سیاست همه ی مخاطبان و علاقمندان بتوانند فیلم های مورد نظر خود را انتخاب و در فضایی آرام و فرصتی مناسب به تماشا بنشینند.

مهمان ویژه جشنواره
ویژگی های جشنواره فجر امسال را شاید بتوان در چند نکته خلاصه کرد. اعلام حضور چند فیلم توقیفی از جمله به رنگ ارغوان و رقابت با جشنواره دوبی که در مدتی کوتاه جایگزین جهانی جشنواره فیلم فجر شده است و همچنین دعوت از محمود احمدی نژاد به عنوان مهمان ویژه.

سینماگران زن نیستند
جشنواره مردانه، عنوانی است که برخی به بیست و هشتمین جشنواره فجر به دلیل حضور کمرنگ زنان فیلمساز داده اند. 

رخشان بنی اعتماد از اولین فیلمسازان مطرح ایران بود، که از شرکت دادن «حیاط خلوت خانه خورشید» در جشنواره فجر سال 88 سر باز زد. 

هرچند حضور پوران درخشنده با «خواب های دنباله دار» و تهمینه میلانی با «تسویه حساب» اعلام شده اما از چهره‌های تازه فیلمسازی، در جشنواره امسال خبری نیست. پریسا بخت‌آور بعد از «دایره زنگی» فیلمی نساخته و شالیزه عارف‌پور که در جشنواره بیست و هفتم با «حیران» حضور داشت و موفقیت‌های بین‌المللی کسب کرد نیز، در زمره غایبان امسال می باشد. 

نیکی کریمی که کارگردانی سومین فیلمش را در دست دارد در مسابقات فیلم فجر تنها به عنوان بازیگر حضور دارد و فریال بهزاد و انیسه شاه حسینی نیز، اثری برای شرکت ارائه ندادند.

حاضران و غایبان امسال
در جشنواره های پیشین فجر هنرمندانی همچون بهرام بیضایی، اصغر فرهادی، واروژکریم مسیحی و حمید نعمت الله حضور داشتند نام و اثرشان موجب رونق هرچه بیشتر جشنواره می شد.

بهرام بیضای که پس از ده سال، سال گذشته با فیلم «وقتی همه خوابیم» حضور دوباره خود را با سر و صدای فراوان اعلام کرد، امسال در کنار عباس کیارستمی دیگر کارگردان مطرح در سطح بین المللی،حضور ندارد.

در ادامه فهرست غائبان نام ناصر تقوایی به چشم می خورد که پس از «کاغذ بی خط» دیگر در جشنواره شرکت نداشت و سعی در به پایان رساندن دو پروژه ناتمام سینمایی خود دارد و همچنین مسعود کیمیایی که چند روز پیش از شروع جشنواره، فیلم خود را به اکران سینماها درآورد.

از جمله كارگردانان باسابقه ای که نام آن ها و حضور شان در جشنواره مشخص شده است، می توان به «حسن فتحی»،«داریوش فرهنگ»، «سامان مقدم»، «ابراهیم حاتمی‌كیا»، «داریوش مهرجویی»، «كمال تبریزی» و «پوران درخشنده» اشاره کرد.

تحریمی درکار نیست، قضاوت نکنید
با شروع حرف و حدیث های بسیار پیرامون تحریم جشنواره سینمایی فجر، مهدی مسعودشاهی، معاونت سینمایی وزارت ارشاد، با رد برخی از شایعات در خصوص تحریم می گوید: «با توجه به این که قصد داریم جشن ملی سینمای ایران را به بهترین نحو ممکن برگزار کنیم، آماده ایم نظرات عوامل سینما را در این زمینه به شکل منطقی مورد بررسی قرار دهیم و صحبت های منتقدین جشنواره را گوش دهیم.»

او معتقد است تحریم جشنواره تنها در رسانه ها مطرح می شود و باعث می شود جامعه بی دلیل دچار یک التهاب شود، اما باید توجه داشته باشیم که جشنواره فیلم فجر یک بحث فرهنگی است و بحث فرهنگ نیز با بقیه مسائل فرق می کند و اولین تفاوت آن، بحث تضارب افکار است که همه افراد می توانند در آن فکرهای متفاوتی داشته باشند اما تاکنون هیچ گونه صحبتی در خصوص تحریم جشنواره فجر صورت نگرفته است.

عزیزالله حاجی مشهدی، منتقد سینما و تلویزیون نیز در این زمینه می گوید: «اینکه در بیست و هشتمین جشنواره، جای بسیاری از فیلمسازان مطرح سینمای ایران و کارگردان های صاحب نام خالی است و به همین دلیل ممکن است با جشنواره ی پرباری رو به رو نشویم، نوعی گمانه زنی نادرست است، ما در دوره هایی از جشنواره، با وجود همین چهره های صاحب نام و بلند آوازه، باز هم با سطح کیفی نازل فیلم ها روبرو بوده ایم و در دوره هایی نیز، چهره های نه چندان نام آشنا و فیلمسازان جوان با فیلم های اول و دوم خود، درخشش چشمگیری در جشنواره داشته اند. به نظر می رسد که برآیند کلی کیفیت فیلم های جشنواره فجر را باید از مجموعه نظرات کارشناسی و منتقدانه، در پایان چنین رویدادی ارزیابی و قضاوت کرد.» 

آن ها که داوری نمی کنند
عزت الله انتظامی به علت سپری کردن دوران نقاهت پس از جراحی قلب اعلام داشت که در جریان اخبار و رویدادهای سینمایی قرار ندارد و قادر به پذیرش عضویت در هیأت داوران جشنواره نیست.

اصغر فرهادی کارگردان فیلم هایی چون «درباره الی»، «چهارشنبه سوری»، «شهر زیبا» و «رقص در غبار» نیز داوری در بخش مسابقه سینمای ایران در بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر را رد کرد. 

در فاصله ی کوتاهی که تا برگزاری فیلم های جشنواره فجر آن هم زودتر از موعد هرساله، باقی است؛ و با تمام تغییرات و افت و خیزهایی که در روند جریان غیر قابل پیش بینی نیستند، بهتر است ذهن را از پیش داوری هایی که با حال و هوای پیش از بهمن ماه همراه است، خالی کرد و آغاز جشنواره را به انتظار نشست.

فیلمهای بخش مسابقه فیلم های اول و دوم
1- "آل" به کارگردانی بهرام بهرامیان و تهیه کنندگی علی معلم
2- "برخورد خیلی نزدیک" به کارگردانی اسماعیل میهن دوست و تهیه کنندگی محمد خزایی با مشارکت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
3- "پرسه در مه" به کارگردانی بهرام توکلی به تهیه کنندگی جواد نوروزبیگی - مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
4- "پسر آدم دختر حوا" به کارگردانی رامبد جوان و تهیه کنندگی سعید حاجی میری
5- "چراغ قرمز" به کارگردانی علی غفاری و تهیه کنندگی سعید شرفی کیا - علی غفاری
6- "خاطره" به کارگردانی نادر طریقت و تهیه کنندگی حبیب اسماعیلی
7- "خانواده ارنست" به کارگردانی محسن دامادی و تهیه کنندگی سید محسن طباطبایی پور- مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
8- "دموکراسی تو روز روشن" به کارگردانی علی عطشانی و تهیه کنندگی حجت الاسلام محمدعلی زم
9- "دیگری" به کارگردانی مهدی رحمانی و تهیه کنندگی محمدعلی نجفی - مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
10- "راز دشت تارزان" به کارگردانی هاتف علیمردانی و محمد لطفعلی و تهیه کنندگی داریوش بابائیان
11- "سفر سرخ" به کارگردانی حمیدفرخ نژاد و تهیه کنندگی مجید مولایی
12- "سفر مرگ" به کارگردانی حسن آقا کریمی و تهیه کنندگی حسن آقا کریمی- مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی - وحید احمدیه
13- "شکلات داغ" به کارگردانی و تهیه کنندگی حامد کلاهداری
14- "فصل باران های موسمی" به کارگردانی مجید برزگر و تهیه کنندگی منوچهر شاهسواری
15- "کارناوال مرگ" به کارگردانی و تهیه کنندگی حبیب الله کاسه ساز
16- "گنج روان" به کارگردانی امین اصلانی و تهیه کنندگی محمدرضا اصلانی - مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
17- "لطفا مزاحم نشوید" به کارگردانی محسن عبدالوهاب و تهیه کنندگی محمد احمدی - مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
18- "مرا ببخش مادر" به کارگردانی مهدی نادری نجف آبادی و تهیه کنندگی ساسان سالور- مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
19- "مقلد شیطان" به کارگردانی و تهیه کنندگی افشین صادقی
20- "نخودی" به کارگردانی جلال فاطمی و تهیه کنندگی فرشته طائرپور
21- "نزدیک تر از آشنا" به کارگردانی رضا سرکانیان به تهیه کنندگی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی (تولید مشترک ایران ، فرانسه و آلمان)
22- "نفوذی" به کارگردانی احمد کاوری - مهدی فیوضی و تهیه کنندگی جمال شورجه - حسن علیمردانی
23- "وقت بودن" به کارگردانی جلیل سامان و تهیه کنندگی شبکه 4 سیما (همایون عطاردی)

فیلمهای ایرانی خارج از مسابقه
1- "آدمکش" به کارگردانی رضا کریمی و تهیه کنندگی محمدپوستی
2- "بیگانگان" به کارگردانی عباس رافعی و به تهیه کنندگی منصور سهراب پور
3- "زخم شانه حوا" به کارگردانی حسین قناعت و تهیه کنندگی حسن کلامی - حوزه هنری
4- "صد سال به این سال ها" به کارگردانی سامان مقدم و تهیه کنندگی مرتضی شایسته
5- "فاصله" به کارگردانی کامران قدکچیان به تهیه کنندگی حبیب الهیاری
6- "محفل اکس" به کارگردانی و تهیه کنندگی حبیب کاوش
7- "معبد جان" به کارگردانی و تهیه کنندگی محمد درمنش
8- "ناسپاس" به کارگردانی حسن هدایت و تهیه کنندگی سید محسن جاهد
9- "همبازی" به کارگردانی غلامرضا رمضانی و تهیه کنندگی مهدی کریمی
10- "یوسف پیامبر" به کارگردانی فرج الله سلحشور و تهیه کنندگی فرج الله سلحشور- سیما فیلم