فرارو- هفته گذشته اتفاقات بسیار سریع و مهمی در فضای سیاسی کشور رخ داد که در نوع خود پس از انتخابات ریاست جمهوری بی سابقه بود، این اتفاقات در این هفته نیز ادامه پیدا کرد و به نظر می رسد تا مدتی نیز ادامه داشته باشد.
به گزارش فرارو؛ ده روز پیش میر حسین موسوی طی بیانیه ای پیشنهادات خود را برای پایان دادن به بحران سیاسی در کشور مطرح نمود، پیشنهاداتی که تازگی نداشت اما به دلیل این که توسط چهره ای همچون موسوی مطرح شده بود بازیگران سیاسی ایران را در مقابل وضعیت جدیدی قرار داد.
موسوی در بیانیه خود 5 پیشنهاد مطرح نمود و به این نکته هم اشاره کرد که هریک از این پیشنهادات تحقق یابد می تواند فضای کشور را از این شرایط خارج کند، آزادی زندانیان، برخورد با خاطیان حوادث پس از انتخابات، رفع توقیف مطبوعات و ایجاد فضای باز خبری و... اما مهترین نکته ای که در بیانیه شماره 17 این است که موسوی معتقد است تا زمانی که وجود بحران در کشور را نپذیریم نمی توانیم آن را حل کنیم.
مسئله که پیش از این میانه رو های اصولگرا بارها به آن اشاره کرده بودند اما تندروها همچنان به این نکته قائل نبودند که کشور دچار بحران سیاسی نیست و اوضاع آرام است.
در این شرایط اصولگرایان وارد گود شدند و اظهارات مختلفی راجع بیانیه موسوی ارائه کردند، اصولگرایان میانه رو بیانیه موسوی را عقب نشینی تفسیر کردند و خواهان ایجاد فضا برای وحدت ملی شدند در نقطه مقابل تندروها همان افکار قبلی را تکرار کردند و حتی برخی از آنها خواهان اعدام سران فقته شدند.
یک نامه و گسترش انشقاق اصولگرایان
اولین واکنش از سوی محسن رضایی صورت گرفت که هم عملی بود و هم نظری، هنوز چند ساعت از انتشاربیانیه موسوی نگذشته بود که محسن رضایی طی اقدامی جالب توجه نامه ای به مقام معظم رهبری نگاشت و طی آن نامه، بیانیه هفدهم موسوی را عقب نشینی تفسیر کرد، محسن رضایی معتقد است موسوی دولت را به رسمیت شناخته است.
رضایی در ادامه نامه خود از مقام معظم رهبری خواست: «صدور پيامي از سوي حضرتعالي و يا رهنمودهايي در يك سخنراني ميتواند حركت جديدي که براي وحدت، همدلي، برادري، گذشت و ايثار در جامعه شروع شده را تقويت و استمرار بخشد تا هم کساني که در جناحهاي سياسي اشتباهاتي داشتهاند از اشتباه خود برگردند و همكاري با يكديگر را آغاز كنند و هم ازشروع فعاليت افراط گرايان جلوگيري و دشمن كمين كرده را نااميد سازند.»
این درخواست رضایی باعث شد طیف تندرو اصولگرایان به شدت به رضایی حمله کنند و برداشت های خود را از این نامه به گونه ای ارائه نمایند. روح الله حسینیان در تحلیل این نامه گفت: «محورهايي از نامه و بيانيه سياسي محسن رضايي و موسوي با هم مشترك است كه اين امر نشان ميدهد اينگونه نامهها و بيانيهها از يك مركز مشترك برنامهريزي ميشود.»
وي تاكيد كرد: «آقاي رضايي بايد بداند نوشتن چنين نامه سياسي وحدت ملي را كه در روز چهارشنبه تبلور پيدا كرد به هم خواهد زد از اين رو از وي ميخواهيم از اين اقدامات خود دست برداشته و به دامن ملت بپيوندد.»
پس از اظهارات حسینیان این بار نوبت به حسین شریعتمداری مدیر مسئول کیهان رسید تا در این باره اظهار نظر کند، شریعتمداری نیز به طور مبسوط به بیانیه موسوی نپرداخت و فقط به تحلیل نامه رضایی مبادرت ورزید.
وی در این باره نوشت: «خوشبيني حكم مي كند كه نامه سرگشاده آقاي محسن رضايي به رهبر معظم انقلاب را ناشي از درك سياسي اندك ايشان تلقي كنيم ولي برخي از شواهد و قرائن موجود و آنچه در متن اين نامه آمده است زمينه چنداني براي خوشبيني باقي نمي گذارد و بيم آن مي رود كه خوشبيني و «حمل به صحت» درباره اقدام ايشان مصداق «حمله به صحت»! باشد.»
با آغاز هجمه ها علیه محسن رضایی، دیگر اصولگرایان میانه رو را نیز به این فکر انداخت که به دفاع از وی بپردازند، اولین واکنش در مقابل تخریب رضایی از سوی علی لاریجانی اتخاذ شد، لاریجانی در دفاع تمام قد از رضایی گفت: «من مطمئن هستم اگر باز هم جنگی رخ دهد محسن رضایی همان سرباز گذشته است. اگر نقد نظریات سیاسی میكنید كه برای جامعه هم لازم است، با رعایت سوابق افراد و با دید منصفانه انجام دهید. امروز جامعه احتیاج به تقویت همگرایی دارد نه تخریب آنان و ایجاد اختلاف.»
با ادامه انتقادات علیه رضایی اصولگرایان منتقد دولت برای دفاع از رضایی وارد عمل شدند.
تغییر رویکرد در صدا و سیما و برخی رسانه ها
سومین اتفاق مهم هفته گذشته تغییر رویکرد آشکار صدا و سیما در برنامه های سیاسی خود است. صدا وسیما که پس از انتخابات به رسانه جریان خاصی از اصولگرایان تبدیل شده بود، به ناگاه در برنامه "روبه فردا" علی مطهری را دعوت کرد.
مطهری در میزگرد "روبه فردا" صراحتا اعلام کرد که دو طرف در حوادث پس از انتخابات دچار اشتباه شده اند، و به وجود آمدن این شرایط محصول اشتباهات دو طرف بود، انعکاس این اظهارات از سوی صدا وسیما شگفت انگیز بود، صدا وسیمایی که پس از انتخابات فضای تک قططبی را به شدت گسترش داده بود.
با نگاهی به رویکرد برخی دیگر از رسانه های اصولگرا تغییر رویکرد آن ها مشهود است، یکی از این رسانه ها "نشریه پنجره" به مدیر مسئولی علیرضا زاکانی است که فریدالدین حدادعادل بیشترین نقش را در انتشار آن ایفا می کند.
پنجره در شماره اخیر خود به انتقاد از دولت پرداخته است، و همانند صدا و سیما وجود بحران در کشور را پذیرفته است، این نشریه با تغییر ادبیات خود حتی رویکرد پس از انتخابات صدا وسیمای دولتی را نقد کرده است.
استعفای روح الله حسینیان
چهارمین اتفاق هفته گذشته استعفای روح الله حسینیان نماینده حامی دولت در مجلس بود، وی طی اقدامی ناگهانی از نمایندگی استعفا داد. حسينيان كه رياست فراكسيون انقلاب اسلامي را به عهده دارد و جزو نزديك ترين نمايندگان به احمدينژاد محسوب ميشود بيآن كه هيچ پيش زمينهاي از خود بروز داده باشد به شكل غافلگير كنندهاي از نمايندگي خداحافظي و اعلام كرد كه قصد دارد گوشه نشيني اختيار كند.
در استعفا نامه حسینیان آمده است: «امروز خود را ناتوانتر از هميشه مييابم. هر اقدامي آغاز كرديم با رقابت پيچيده پارلمان تاريستهاي حرفهاي نقش بر آب شد. جناح اصلاحطلب نزد رئيس عزيزتر و ارزشيتر شدند و هر روز ما مطرودتر و بيخاصيتتر. من خود را موجودي شكسته خورده و سرخورده ميبينم وقتي ميبنيم رياست كميته دفاع مجلس يكي از فتنهگراني است كه از بانيان اتهام تقلب در انتخابات بود.»
حسینیان به شدت از برخورد با مقامات نظامی و انتظامی گلایه کرد و به رییس مجلس انتقاد وارد نمود که چرا از اصلاح طلبان حمایت می کند، وی در ادامه نوشت: «من خود را سرخورده و شكست خورده ميبنيم كه كساني در دفاتر مسئولان نظام جمهوري اسلامي حاكم شدهاند كه 180 درجه با رهبري نظام زاويه دارند. چرا احساس يأس و شكست نكنم كه با همه فداكاري اين مردم معتقد و ولايتي در اين نظام كساني نصب ميشوند كه تا ثريا فاصله با رهبري نظام دارند كساني كه در اين فتنه تا جايي كه احساس ترس نكردند از حريف حمايت كردند.»
با نگاهی به مفاد نامه حسینیان اگر این اقدام او را سیاسی تلقی نکنیم به این نکته پی می بریم که احساس نگرانی در دلایل او موج می زند. او از چه چیزی ناراضی است؟
حمید رسایی در باره نامه حسینیان می نویسد: «آقاي حسينيان در متن استعفا نامه خود به فشاري که امروز برخي به دليل جو ساخته شده بر نيروهاي خدوم نظامي، انتظامي وارد مي کنند، گله مي کند و البته او هم مثل همه ما معتقد است نسبت به متخلفان بايد برخورد صورت گيرد.»
وی ادامه داد: «حسينيان در استعفانامه خود به عملکرد پارلمانتاريستها و لابي هاي پيدا و پنهان آنها براي جهت دادن مجلس به سمت و سويي که منافع شان اقتضا مي کند، اشاره کرده. همچنين از تغيير رفتارهاي سياسي رييس مجلس که روزگاري در يک سنگر با او در برابر فرقه اصلاح طلب مي جنگيده، زبان به شکايت گشوده و اين تغيير رفتار را نشأت گرفته از تفکرات رييس دفتر آقاي لاريجاني مي داند.»
استعفای حسینیان را می توان یک اعلام خطر برای تند روها دانست، با نگاهی به این استعفا وجود تشتت آرا در میان اصولگرایان کاملا واضح و مبرهن است، اصولگرایان تندرو دیگر نمی توانند با میانه روها سازش داشته باشند.
قرائت گزارش کمیته ویژه
پنجمین اتفاق مهم قرائت گزارش کهریزک در مجلس است، گزارشی که صراحتا مرتضوی را مقصر جنایت در کهریزک می داند. با قرائت این گزارش که با حمایت کامل لاریجانی و اصولگرایان میانه رو مجلس همراه بود کار را حتی به مشاجره هم کشاند و ستار هدایت خواه گفت: "قرائت این گزارش خلاف قانون بوده است."
این در حالی است که مرتضوی روز قبل از قرائت گزارش رسما به دولت پیوست و به عنوان رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کارش را در هیئت دولت آغاز کرد.
اگر این اتفاق شرایط سیاسی کشور با دو وضعیت روبه رو می شود، حضور قدرتمند تندرو ها در دولت و حضور قدرتمند میانه روها در مجلس و قوه قضائیه.
قطعا تحلیل شرایط به وجود آمده در کشور کار بسیار دشواری است، اما چیزی که واضح است بازگشت دوباره میانه روهای اصولگرا به فرآیند تصمیم گیری در فضای سیاسی است.
اما خارج از این اتفاقات آشکار سیاسی در کشور نمی توان از رایزنی های پشت پرده نیز غافل ماند، موضوعی که علی فلاحیان وزیر اطلاعات هاشمی رفسنجانی روز گذشته در گفت و گو با همشهری از آن پرده بر داشت؛ وی از لابيهاي پشتپردهاي براي حل بحران پس از انتخابات سخن گفته است؛ اتفاقي كه فلاحيان به آن اميد زيادي دارد.
فلاحیان در این باره افزود: «رهبري نظام هم بهدنبال حفظ آرامش است. صراحتا ميگويم مسئولان نظام موضوع را رها نكردهاند و در تلاشند تا موضوع حل شود.»