کریمی‌قدوسی قبل از اینکه بپرسد خبرنگار کدام رسانه‌ام، بسم‌اللهی می‌گوید و بدون مقدمه با کلیدواژه «مجلس ششم»، شروع می‌کند: «ببینید، در آخرین سال مجلس ششم چند اتفاق افتاد که برای مدتی منجر به انسداد سیاسی در کشور شد. دولت وقت ۲ لایحه تقدیم مجلس کرد. یکی برای حذف نظارت استصوابی شورای نگهبان و دومی جهت ارتقای جایگاه رییس‌جمهور و اختیاراتش.»
ساعت یک بعدازظهر، راهروی عریض و طویل، اما کم‌نور پارلمان؛ هرگوشه نماینده‌ای سرگرم گفت‌وگوی مطبوعاتی یا غیرمطبوعاتی با یک یا چند خبرنگار است. بعضی ایستاده مصاحبه می‌کنند، بعضی نشسته روی راحتی‌های سبزرنگ اطراف راهرو و بعضی قدم‌زنان.
به گزارش اعتماد، جواد کریمی قدوسی، نماینده عضو جبهه پایداری مجلس که بیش از هرچیز به ادعا‌های عجیبِ سیاسی و امنیتی شهره است، از ورودی منتهی به رستورانِ نمایندگان، با همان کت و شلوار قهوه‌ای و حالت همیشگی وارد راهرو می‌شود و درحالی که زیرچشمی اطراف را می‌پاید، به سمت تلفن‌خانه راه می‌افتد. انگار باز هم خبری دارد که همه از آن بی‌خبرند.
کریمی‌قدوسی و مجلس ششم| کریمی‌قدوسی با مطبوعات اصلاح‌طلب که مصاحبه نمی‌کند هیچ، بعضا با خبرنگاران این رسانه‌ها هم، هم‌کلام نمی‌شود. استدلالش هم اینکه اولی، دانسته یا نادانسته عامل نفوذند و دومی که ما خبرنگاران باشیم، خواه‌ناخواه فریب‌خورده. با وجود آگاهی از این موضوع، از آن‌جا که حدس می‌زنم موضوع سوالم برایش جالب خواهد بود، به سمتش راه می‌افتم و چند قدم جلوتر می‌پرسم: «آقای کریمی‌قدوسی ماجرای «فتنه ۹۸» که این روز‌ها ازسوی بعضی از همفکران شما مطرح می‌شود، چیست؟» همین که معمولا با ما خبرنگاران نشریات اصلاح‌طلب هم‌کلام هم نمی‌شود، چهره‌های‌مان را کمتر از دیگر همکارانش می‌شناسد و از آخرین صحبت‌مان چندماهی می‌گذرد.
کریمی‌قدوسی قبل از اینکه بپرسد خبرنگار کدام رسانه‌ام، بسم‌اللهی می‌گوید و بدون مقدمه با کلیدواژه «مجلس ششم»، شروع می‌کند: «ببینید، در آخرین سال مجلس ششم چند اتفاق افتاد که برای مدتی منجر به انسداد سیاسی در کشور شد. دولت وقت ۲ لایحه تقدیم مجلس کرد. یکی برای حذف نظارت استصوابی شورای نگهبان و دومی جهت ارتقای جایگاه رییس‌جمهور و اختیاراتش.»
خبرنگاری نزدیک‌مان می‌آید و آرام در گوشش می‌گوید برای شبکه ۵ می‌خواهیم حتما نظرتان درباره ۴۰سالگی انقلاب را داشته باشیم. سری به نشانه موافقت تکان می‌دهد و ادامه می‌دهد: «همزمان رییس‌جمهوری تهدید کرده بود که اگر این ۲ لایحه تصویب نشود، استعفا خواهد کرد. اقدام دیگر هم استعفای دسته‌جمعی تعداد زیادی از نمایندگان مجلس ششم بود که درواقع همه این اقدامات یک پروژه برای ایجاد انسداد سیاسی در کشور بود. چراکه اگر ۲ قوه تعطیل شود، هم سیستم اجرایی و هم سیستم قانون‌گذاری با بحران روبه‌رو خواهد شد.»
لابه‌لای صحبت‌هایش درباره استعفای نمایندگان مجلس ششم می‌گویم: «در اعتراض به اینکه بسیاری از نمایندگان وقت برای انتخابات مجلس هفتم، ردصلاحیت شده بودند.»
کریمی‌قدوسی، اما بی‌توجه به این ملاحظه صحبت‌هایش را ادامه می‌دهد: «با تجربیاتی که داریم احتمال می‌دهیم تکرار این اتفاق در سال ۹۸ رخ دهد.»
۲ التهاب ۹۸؛ مجلس و اعترضات مدنی | هنوز ۷۷ روز تا تحویل سال ۹۸ و حداقل ۳۳۶ روز تا اسفندماه سال آینده، یعنی زمان برگزاری انتخابات مجلس یازدهم باقی مانده، اما این فقط کریمی‌قدوسی نیست که از «فتنه ۹۸» صحبت می‌کند. هرچند کمتر کسی همچون او مشخصا بحث انتخابات اسفند ۹۸ را در تشریح دیدگاهش در این رابطه پیش کشیده است. با این همه، اما او تنها کسی نیست که هشدار درمورد احتمال بروز ناآرامی‌های سیاسی- اجتماعی در آینده را مشخصا به این انتخابات ارتباط می‌دهد.
سردار محمدعلی نایینی، مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران همین یکشنبه گفته بود: «در سال آینده ۲ التهاب اساسی داریم؛ انتخابات مجلس که باید گفت: انتخابات نقش کاتالیزور برای فراهم کردن زمینه نافرمانی مدنی را دارد و از طرف دیگر بر فشارهای اقتصادی در حوزه‌های صنفی و کارگری تمرکز کرده‌اند.»
دلواپسان فتنه ۹۸
اما آنچه احمد علم‌الهدی در خطبه‌های آخرین نمازجمعه مشهد، آن هم با دقتی قابل‌توجه درخصوص بازه زمانی وقوع ناآرامی سیاسی- اجتماعی آینده مطرح کرد یا اشاراتی همچون آنچه حالا کریمی‌قدوسی در گفت‌وگوی نیمه‌کاره‌اش با «اعتماد» موردتاکید قرار داده، از این حیث که انگیزه و علت وقوع ناآرامی‌های پیش‌رو را به طور مشخص اعلام و علت رویدادی نامیمون همچون «التهاب سیاسی» بحث مبارک «انتخابات» عنوان شده، محل تامل است.
به‌خصوص آنگاه که برای توضیح ارتباط میان «فتنه ۹۸» و «انتخابات مجلس یازدهم» به انتخابات مجلس هفتم و تحصن نمایندگان مجلس ششم در اعتراض به ردصلاحیت‌شان اشاره می‌شود.
خضری و هشدار از ردصلاحیت گسترده
چند روز قبل، برای گزارشی به جز اینکه حالا می‌خوانید با رسول خضری، عضو فراکسیون مستقلین ولایی مجلس درباره اوضاع کشور در سال آینده گفتگو می‌کردم که صحبت‌مان به انتخابات مجلس رسید و آنگاه بود که خضری که ازجمله نمایندگانی است که کمتر به مباحث سیاسی و امنیتی ورود دارد، در اظهارنظری که آن زمان بسیار عجیب می‌نمود، گفت: «فکر می‌کنم انتخابات مجلس یازدهم شبیه به انتخابات مجلس هفتم باشد.»
پس با تعجب پرسیدم «یعنی باید منتظر ردصلاحیت گسترده باشیم» که خضری تلویحا تایید کرد. این‌ها البته احتمالا صرفا گمانه‌زنی است. چراکه همان‌طور که خضری گفته بود، او نه عضو شورای نگهبان است و نه تخصصی درخصوص مسائل حقوقی مربوط به «نظارت استصوابی» دارد. با این همه، اما تکرار مکرر این مساله حتی اگر به‌معنای تایید این گمانه‌زنی نباشد، قاعدتا آن را تقویت می‌کند. به‌ویژه وقتی نگاهی بیندازیم به اتفاق‌های سیاسی مشابه در گذشته.
از «فتنه اکبر» تا «فتنه ۹۸»
اغراق نیست اگر انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دهم در خرداد پرحادثه ۸۸ را از بحث‌انگیزترین و جنجالی‌ترین رویداد‌های سیاسی چند دهه اخیر کشور بدانیم. اگرچه به حکم منطق «حوادث پس از انتخابات ۸۸»، پس از برگزاری انتخابات انجام شد، اما از چندی پیش از آن انتخابات اتفاقاتی افتاد و حرف‌هایی زده شد که شاید بتوان شباهت‌هایی میان‌شان با آنچه حالا می‌شنویم و می‌بینیم، پیدا کنیم.
مسائلی که ازقضا در تمام این سال‌ها یکی از مهم‌ترین ادله اصلاح‌طلبان و معترضان به نتایج آن انتخابات در اثبات مدعای‌شان بود. با این همه، اما شاید شبیه‌ترین رویداد به «فتنه ۹۸» که کریمی‌قدوسی و همفکرانش هنوز نوروز ۹۸ نیامده، پیش کشیده‌اند، فضاسازی‌های بود که در آستانه انتخابات سرنوشت‌ساز مجلس دهم و البته خبرگان پنجم، با کلیدواژه «فتنه اکبر» به راه افتاد و مدعی بود اصلاح‌طلبان به‌رهبری سیدمحمد خاتمی و به‌ویژه مرحوم اکبر هاشمی‌رفسنجانی می‌خواهند با پیروزی در انتخابات، مانع از ورود اصولگرایان و محافظه‌کارانی همچون آیات عظام جنتی، یزدی و مصباح به مجلس خبرگان شوند. شبیه به اینکه بگوییم مثلا در همان انتخابات، اصولگرایان و محافظه‌کاران می‌خواستند مانع از پیروزی هاشمی‌رفسنجانی، حسن روحانی و سیدمحمود علوی در انتخابات شوند.
به بیان دیگر، ادعای «فتنه اکبر» که آن روز‌ها بسیار بحث‌انگیز شد و علاوه بر برخی کاندیدا‌های همان ۲ انتخابات همچون علیرضا زاکانی، ازسوی چهره‌هایی همچون حمید رسایی، نماینده عضو جبهه پایداری در مجلس نهم و مرحوم حجت‌الاسلام جعفر شجونی، روحانی حامی احمدی‌نژاد نیز به‌شدت مورد تاکید قرار گرفته بود، عملا نفس رقابت انتخاباتی را زیرسوال می‌برد.
ادعای جدید کریمی‌قدوسی: نئوکان‌ها حامی اصلاح‌طلبانند
آنچه، اما حالا کریمی‌قدوسی درباره «فتنه ۹۸» می‌گوید، به‌مراتب پیچیده‌تر از «فتنه اکبر» در اسفند ۹۴ است. این نماینده عضو جبهه پایداری گفته است: «گروه اقدام در امریکا (به ریاست برایان هوک) ۱۰ برنامه اقدام تنظیم کرده که ۲ مورد از آن مربوط به انتخابات مجلس یازدهم است. یکی برگزاری انتخابات آزاد، بدون نظارت شورای نگهبان و زیرنظر نهاد‌های بین‌المللی و دیگری حمایت و همراهی از جریان اصلاحات.»
کریمی‌قدوسی که در یکی از آخرین ادعا‌های عجیبش، مدعی شده بود «۵۰ درصد نمایندگان مجلس (اصلاح‌طلبان) به‌دنبال براندازی نظام هستند»، پیش از این همچنین اتهاماتی علیه این جریان سیاسی مطرح کرده، اما آنچه او این‌بار، درباره حمایت برایان هوک و نئوکان‌های امریکایی از اصلاح‌طلبان ایرانی گفت، سوالاتی طبیعی ایجاد کرد که درنهایت منجر به نیمه‌کاره ماندن مصاحبه این عضو جبهه پایداری با روزنامه اصلاح‌طلب «اعتماد» شد و نقطه پایانی بر مسیر کوتاهی که در راهروی مجلس با هم پیمودیم.
آن‌جا که کریمی‌قدوسی در واکنش به پرسش از اینکه آیا واقعا در آن ۱۰ برنامه اقدام علیه ایران، نامی از «اصلاح‌طلبان» (Reformists) ایرانی و حمایت از آن‌ها آمده، گفت که حاضر به مصاحبه با رسانه‌های اصلاح‌طلب نیست.
کوهکن: «فتنه ۹۸» خارجی است
محسن کوهکن، دیگر چهره اصولگرای مجلس که در بسیاری از اقدامات کریمی‌قدوسی همچون پاره کردن برجام و آوردن طومار‌های چند ۱۰ متری علیه FATF و نمایندگان موافق تصویب لوایح چهارگانه، او و همفکرانش را همراهی کرده و گاه حتی از آن‌ها پیشی گرفته، اما نگاهی متفاوت به «فتنه ۹۸» دارد.
این نماینده مجلس البته شبیه به کریمی‌قدوسی معتقد است که «انتخابات مجلس یازدهم» می‌تواند همان «فتنه ۹۸» باشد، اما برخلاف او، صحبتی از نقش اصلاح‌طلبان در این فتنه نمی‌کند و برعکس، می‌گوید: «گاهی می‌توان با اقداماتی شبیه به ترور مقامات سیاسی، در راستای تضعیف یک نظام سیاسی اقدام کرد. اتفاقی که در سال‌های ۵۸ تا ۶۰ هم شاهد بودیم. اما وقتی پایه‌های حکومتی مستحکم می‌شود، این شیوه‌ها دیگر جواب نمی‌دهد؛ بلکه باید سعی شود مراجع تصمیم‌گیر همچون مجلس و دولت را تخریب کرد.»
کوهکن به‌مراتب میانه‌روتر از کریمی‌قدوسی است، اما نه آنقدر که بتوان بدون ارایه توضیحاتی در مقدمه و موخره، از این وصف سیاسی «میانه‌رو» برای او استفاده کنیم. آن‌چنان که او در ادامه گفته است: «هرگاه دیدید جریان نفوذ در کشوری به این سمت می‌رود که جایگاه مراجع تصمیم‌گیر در یک نظام را در حرکتی آرام اشغال کنند، بدانید به این نتیجه رسیده‌اند که راه دیگری ندارند.»
کوهکن مشخصا بحث انتخابات مجلس یازدهم را نیز پیش کشیده و می‌گوید: «ماهیت انتخابات رقابت است و پیش از آن نیز روند بررسی صلاحیت‌ها انجام می‌شود. این‌ها فضا‌هایی به وجود می‌آورد که اگر کسی به‌دنبال این باشد که از این فضا‌ها علیه نظام ظرفیت‌سازی کند، می‌تواند از آن استفاده کند.»
با این همه آنچه دیدگاه کوهکن را از کریمی‌قدوسی متفاوت می‌کند، تاکیدی است که بر نقش «عوامل خارجی» در بروز این رویداد‌های احتمالی دارد و با بیان اینکه اصل نگرانی از خارج از کشور است، می‌گوید: «نیرو‌های داخلی باید مراقب باشند در زمینی که خارجی‌ها طراحی می‌کنند، بازی نکنند و اگر هم اقلیتی چنین کردند، باید هشیارشان کنیم.»
جعفرزاده: فتنه‌سازی‌ها خطرناک است
امثال کریمی‌قدوسی که هیچ، حتی تعداد نمایندگانی شبیه به کوهکن هم در مجلس فعلی چندان زیاد نیست و بی‌راه نیست اگر بگوییم که این نگاه مبتنی بر «تئوری توطئه» جز اقلیتی کوچک، طرفدار چندانی در مجلس ندارد. غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نایب‌رییس نخست فراکسیون مستقلین ولایی و از جمله اعتدالی‌های پارلمان ازجمله نمایندگانی است که نه‌تن‌ها موافق کریمی‌قدوسی و کوهکن نیست، بلکه به دیدگاه‌شان جدا انتقاد دارد.
این نماینده مجلس که معتقد است این جوسازی‌ها می‌تواند بسیار بیش از آنچه بعضی می‌پندازند، هزینه‌ساز باشد، گفته است: «بنده شدیدا با این فتنه‌سازی‌ها مخالفم و فکر می‌کنم بال و پر دادن به آن که احتمالا با انگیزه‌هایی خاص و ازسوی جریانی خاص دنبال می‌شود، خطرناک است و مشخصا در تضاد با خواست ملت و حاکمیت».
محبی‌نیا: آقایان مدعی عقل، این تذهبون؟!
جهانبخش محبی‌نیا، دیگر نماینده اعتدالی مجلس نیز نگاهی شبیه به جعفرزاده ایمن‌آبادی، اما تاحدودی انتقادی‌تر از او دارد. محبی‌نیا در نطقی که یکشنبه همین هفته در صحن علنی مجلس ایراد کرد، به بحث «فتنه ۹۸» پرداخت و گفت: «آقایی که ادعا می‌کنی عقل داری که بی‌عقلی! آقایی که ادعا می‌کنی که متاسفانه صاحب تمامی صحنه‌های تعدی و تهدید سیاست اقتصادی هستی، أین تذهبون؟»
محبی‌نیا که معتقد است «خود را بیمار، نالایق و بی‌کفایت نشان دادن، نتیجه غرق در مرداب‌ها، پلیدی‌ها، بدبختی‌ها و کثافت کاری‌ها است» گفته است: «خدایا به ما و مسوولان تمامی بخش‌های جامعه، عقل کرامت بفرما!» او همچنین با بیان اینکه «ضد انقلاب آنقدر عرضه ندارند که بتواند پیچ چرخ ماشین ما را سست کند»، نسبت به اداره مجلس ازطریق جوسازی و جنجالی‌هایی همچون ماجرای ارسال پیامک‌های تهدید و توهین به نمایندگان موافق تصویب لوایح چهارگانه مربوط به FATF گفته است: «خدایا به پارلمان ما جرات، جسارت و آگاهی بده!»
پزشکیان: از انگ زدن توبه کنید
مسعود پزشکیان، نایب رییس نخست مجلس نیز در نطق همین امروزش به این مسائل اشاره کرد و گفت: «خداوند می‌فرماید به یکدیگر انگ نچسبانید، این زشت است که این حرف‌ها را می‌زنید. اگر کسی از این رفتار‌ها توبه نکند، ظالم است و اگر یکدیگر را تخریب کنند، این ظلم است.» او همچنین نسبت به استفاده برخی سیاسیون از الفاظی همچون «فتنه‌گر» علیه یکدیگر هشدار داد و گفت:: «از بدگمانی‌ها دست بردارید که بعضی از این بدگمانی‌ها گناه است. تجسس نکنید چقدر آبروی مسلمانان را می‌ریزید؟»
رحیمی: آقایان فهم دقیقی از امنیت ملی ندارند
گفتیم از راهروی کم‌نور پارلمان و قدم زدن با کریمی‌قدوسی و البته تاکید کردیم که او و همفکرانش در این راهرو و همچنین در آن صحن سبز بهارستان، اقلیتند. کمی پس از آنکه کریمی‌قدوسی مصاحبه با «اعتماد» را نیمه‌کاره گذاشت و به‌سمت خبرنگار شبکه ۵ رفت، علیرضا رحیمی، نماینده اصلاح‌طلب عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مسیر عکس حرکت کریمی‌قدوسی با چند پوشه کاغذی در دست وارد راهرو شد.
این عضو هیات رییسه مجلس درباره اینکه آیا نگران جوسازی‌ها درمورد «فتنه ۹۸» نیست، می‌گوید: «به نظرم اولویت‌های کشور، مسائل اقتصادی و مناسبات و روابط سیاسی ما در عرصه بین‌الملل است و موضوعاتی که در راستای پیش‌بینی مسائل سال آینده مطرح و به انتخابات مجلس یازدهم معطوف می‌شود، کاملا در تضاد با نظرات مقام معظم رهبری است.»
او با اشاره به هشدار‌هایی که همواره رهبر انقلاب به اقتضای شرایط درباره آینده داده و درخصوص سال آینده نیز مطرح کرده‌اند، می‌گوید: «آنچه از تریبون‌های نمازجمعه یا افراد منتسب به برخی نهاد‌ها و همچنین رسانه‌های اصولگرا مطرح می‌شود، انحراف در برداشت از سخنان رهبری است؛ چراکه سخنان ایشان درخصوص هشیاری مردم درمورد خطرات بین‌المللی و ناظر بر انسجام و وحدت بیشتر در کشور است. حال آنکه این آدرس دادن‌ها دقیقا در جهت ایجاد دغدغه، نگرانی و تفرقه میان مردم است.»
این عضو کمیسیون امنیت ملی که معتقد است اظهاراتی شبیه به آنچه ازقول برخی اصولگرایان مجلس نقل کردیم، فاقد «فهم دقیق از امنیت ملی است و به همبستگی ملی آسیب می‌زند»، درباره ادعای کریمی‌قدوسی درخصوص ۱۰ برنامه گروه اقدام علیه ایران و به‌ویژه بحث حمایت این گروه وابسته به کاخ سفید از اصلاح‌طلبان می‌گوید: «آنچه مسلم است در چند دوره شاهد بودیم رقبای شکست‌خورده اصلاح‌طلبان تلاش کردند این جریان سیاسی را به خارج کشور و حتی سرویس‌های جاسوسی خارجی منتسب کنند که همواره به اثبات رسیده این مدعیات، بی‌اساسند. با این همه نکته قابل‌توجه این است که اگر کسی فهم درستی از منافع ملی و امنیت کشور داشته باشد، حتما به‌جای تخریب رقیب در راستای اصلاح خود تلاش می‌کند.»
سخنگوی شورای نگهبان روشنگری کند
البته هر ناظری با آگاهی نسبی می‌تواند این تحلیل که دشمنان ممکن است از برگزاری انتخابات سراسری مهمی همچون انتخابات مجلس سوءاستفاده کرده و مثلا سعی کنند نظم حاکم بر کشور را به مخاطره بیندازند، را بپذیرد، اما موضوع وقتی کمی از چارچوب منطق خارج می‌شود که از این بحث فراتر رفته و بر بحثی که کریمی‌قدوسی سخنانش را با آن آغاز کرد، یعنی بحث «ردصلاحیت گسترده نمایندگان فعلی مجلس» شبیه به آنچه در مجلس ششم شاهد بودیم، تمرکز کنیم.
رحیمی در این رابطه می‌گوید: «وقتی عده‌ای با سوءاستفاده خبری و رسانه‌ای از این فضا، سعی در فرصت‌طلبی درمورد حوزه اختیارات و وظایف شورای نگهبان دارند، طبیعتا سخنگوی شورای نگهبان موظف است موضع مشخص این شورا را در جهت روشنگری و خنثی کردن این فضاسازی‌های نگران‌کننده شفاف‌سازی کند.»
کواکبیان: از «فتنه ۹۸» بی‌خبریم
مصطفی کواکبیان دیگر نماینده‌ای است که شبیه به رحیمی و البته کریمی‌قدوسی در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس عضویت دارد، همچون اولی و برخلاف دومی معتقد است که نباید اجازه داده شود که درباره انتخابات مجلس فضاسازی منفی صورت گیرد.
این نماینده مجلس می‌گوید: «آنچه رهبری فرمودند: با آنچه برخی چهره‌های افراطی جریان اصولگرا مطرح می‌کنند، متفاوت و دو بحث جداگانه است.»
کواکبیان گفته است: «این چهره‌های افراطی اصولگرا آتش تهیه درست کرده‌اند تا بتوانند هرکاری که خواستند را انجام دهند. مثلا بحث از ردصلاحیت گسترده می‌کنند و هرکس هم که اعتراض کند، می‌گویند این فرد «فتنه‌گر» است و اعتراضش، «فتنه ۹۸». به نظرم این اختلاف‌افکنی‌ها ازجانب هر کسی، چه یک نماینده، چه یک روحانی و چه فردی نظامی مطرح شود، درست نیست.»
او همچنین درباره اقداماتی که از سوی چهره‌هایی همچون کریمی‌قدوسی به اصلاح‌طلبان نسبت داده شده و می‌شود نیز توضیح داد: «بنده به عنوان عضو کوچکی از جریان اصلاحات به صراحت اعلام می‌کنم که ما به دنبال هیچ اقدامی که بتوان نام فتنه بر آن گذاشت، نیستیم و نبوده‌ایم. بنده نمی‌دانم این دوستان چه می‌گویند. شاید بهتر باشد شما خبرنگاران از خودشان بپرسید که اگر خبری دارند، بگویند. وگرنه ما که بی‌خبریم.»
