اگرچه شبکههای اجتماعی و فضای مجازی از طریق آموزش و اطلاعرسانی محیط خوبی برای فرهنگسازی در زمینه حمایت از حیوانات ایجاد کردهاند، اما شوربختانه همین فضا به بستری برای تجارت و قاچاق حیوانات تبدیل شده است. این روزها در تلگرام و اینستاگرام صفحاتی را میتوانید ببینید که هر حیوانی، از شیر تا کروکودیل در آن برای فروش عرضه میشود. نحوه خرید هم بسیار آسان است؛ کافی است پول را به حساب واریز کنید و حیوان را گاه در محل تحویل بگیرید.
به گزارش شرق، ارزش مالی تجارت قاچاق حیات وحش سالانه حدود ۷۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار است و پس از مواد مخدر، قاچاق انسان و اسلحه در رتبه چهارم قرار دارد. به اذعان مدیران سازمان حفاظت محیط زیست، ایران در رتبه سوم قاچاق حیات وحش در دنیا قرار دارد. متأسفانه کشور ما در منطقهای قرار گرفته که به دلیل مشکلات سیاسی کشورهای همسایه فضای گستردهای برای قاچاق حیوانات وجود دارد، از طرفی در آن سوی آبهای خلیجفارس هم مشتریان زیادی خواهان حیات وحش ایران از جمله پرندگان شکاری ایران هستند. این وضعیت برای کشوری که گفته میشود ۹۵ درصد حیات وحش خود را از دست داده و زیستگاههایش شرایط سختی را میگذرانند، فشار مضاعفی برای حیوانات و حیات وحش ایجاد کرده است.
تجارت حیوانات غیربومی در کشور علاوه بر تقویت تجارت کثیف قاچاق حیات وحش و تضییع حقوق حیوانات میتواند تهدیدی برای امنیت زیستی کشور باشد. هرکدام از حیوانات قاچاقشده اگر وارد اکوسیستمهای کشور شوند، میتوانند به عنوان یک گونه مهاجم اثرات غیرقابلجبرانی به محیط وارد کنند.
مشکلات اقتصادی میتواند زمینه را برای رونق شکار و تجارت گونههای ارزشمند حیات وحش افزایش دهد. دلالان حیات وحش به قیمت نازلی حیوانات شکارشده را خریداری میکنند و از طریق فضای مجازی به فروش میرسانند. سود بسیار زیاد ناشی از این تجارت سیاه باعث شده قاچاقچیان اهمیت خاصی به سلامت حیوانات ندهند و بسیاری از آنها در مراحل شکار و انتقال تلف شوند. یک مطالعه صورتگرفته در انگلستان نشان میدهد حداقل سهچهارم حیوانات خاص خانگی کمتر از یک سال پس از خرید میمیرند، عمر کمتر از یک سال برای حیوانات خاص خانگی در حالی است که برخی از آنها در طبیعت میتوانند تا ۱۲۰ سال عمر کنند و عوامل ناشی از قاچاق و زندگی در اسارت باعث کاهش عمر آنها میشود. این رقم یک تراژدی تلخ برای این حیوانات بیپناه است.
در سالهای گذشته پلیس فتا همکاری خوبی با یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست داشته است، اما به نظر میرسد در شرایط فعلی و با رشد بسیار زیاد خریدوفروش حیوانات در فضای مجازی لازم است شاهد افزایش کمی و کیفی ارگانهای مسئول برای مهار خریدوفروش حیوانات در شبکههای مجازی باشیم. همچنین باید از وزارت ارتباطات و فناوری درخواست کرد از مدیران تلگرام و اینستاگرام بخواهند با کانالها و صفحات خریدوفروش حیوانات رفتاری مشابه صفحات سیاسی و غیراخلاقی داشته باشند و کلیه این صفحات را مسدود کنند.