پشت‌پرده طرح استیضاح ظریف

فرارو- از همان ابتدای حضور محمدجواد ظریف در وزارت امور خارجه دولت یازدهم، گروه‌های تندرو گاه و بی‌گاه حمله به وی را در دستور کار قرار می‌دادند. گاهی قدم زدن با جان کری بهانه آن‌ها بود گاهی هم توافق هسته‌ای را دستاویز قرار می‌دادند. اما جدیدترین این بهانه‌ها، اشاره ظریف به مسئله پولشویی در ایران است که حالا برخی را به فکر استیضاح وی انداخته است.

 

به گزارش فرارو روز گذشته حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی، از تدوین طرح استیضاح محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در مجلس خبر داد و گفت: این طرح در حال تدوین است و قرار است در روز‌های آینده برای این طرح امضاء جمع آوری شود. او ادامه داد: با توجه به اینکه آقای ظریف در چند روز گذشته اظهاراتی درباره وجود پولشویی گسترده در کشور عنوان کرده بود به وی تا امروز سه شنبه ۲۹ آبان فرصت داده شده بود که مدارک خود را در این باره در اختیار نمایندگان قرار دهد.

این ماجرا از صحبت‌های ظریف در خصوص پولشویی و برخی دلایل مخالفت با لایحه مبارزه با پولشویی آغاز شد. او در این صحبت‌های خود عنوان کرد که من اعتقاد دارم خیلی از این نگرانی ها، نگرانی‌های صادقانه است. اما فکر می‌کنم پشت برخی از این فضاسازی‌ها منافع اقتصادی است. بالاخره پولشویی در کشور یک واقعیت است. نمی‌خواهم این پولشویی را به جایی نسبت دهم. اما جا‌هایی که هزاران میلیارد پولشویی می‌کنند حتما آنقدر توان مالی دارند که ده‌ها و صد‌ها میلیارد هزینه تبلیغات و فضاسازی کنند. با این وضعیت ما نمی‌توانیم با فضا‌سازی‌ها مقابله کنیم. کسانی که یک قلم معامله‌شان ممکن است ۳۰ هزار میلیارد باشد فضاسازی کرده‌اند. آن‌ها می‌توانند بودجه وزارت خارجه را هزینه یک قلم فضا‌سازی‌شان کنند.

 

بیشتر بخوانید: چرا اظهارات ظریف درباره پولشویی خشم دلواپسان را برانگیخت؟

این ماجرا به شدت طیف تندرو و مخالف دولت را خشمگین کرد و این آغاز حملات به وزیر امور خارجه بود البته ظریف بار‌ها در چنین شرایطی قرار داشته است، اما اینبار شدت و حدت ماجرا تا حدود زیادی با دفعات قبل متفاوت است. نکته جالب توجه ان است که طیف احمدی نژادی‌ها هم بیکار نمانده اند و آن‌ها هم از فرصت استفاده کرده و این روز‌ها سعی در تخریب ظریف دارند. نمونه این را می‌تواند در توییت‌های پیوسته و مسلسل‌وار عبدالرضا داوری مشاهده کرد. اما چرا ظریف تا این اندازه این گروه‌ها را نگران کرده است که حتی سعی در استیضاح وی دارند؟

تندرو‌ها نمی‌خواهند ظریف سال ۱۴۰۰ یک آلترناتیو باشد
در همین خصوص صادق جوادی حصار طی گفتگو با فرارو عنوان کرد: «به طور کلی وقتی یک استخوان می‌شکند و شما دست روی آن میگذارید و کمی فشار می‌دهید، فریاد طرف مقابل به آسمان می‌رود. الان هم به نظر می‌رسد آقای ظریف در چند مرحله دست روی نقطه شکسته جریان تندوری اصولگرا گذاشته است که آخرین آن مسئله پولشویی بود و الان فریاد این گروه‌ها به آسمان رفته است. این گروه‌ها با تمام توان در تلاش هستند که ایران لوایح چهارگانه به خصوص CFT که مربوط به پولشویی است، به تصویب نرسد.»

وی ادامه داد: «در این میان تنها کسی که به صورت کارشناسی و جدی این مسئله را دنبال می‌کند و به آن به عنوان یک دستاورد جدی و نوعی پل برای عبور از بحران‌های پیش‌رو نگاه می‌کند، آقای ظریف هستند. به عبارت ساده‌تر ایشان مانع بزرگی بر سر راه تندرو‌ها برای رسیدن به هدفشان که همان عدم عضویت ایران در FATF است، محسوب می‌شوند. اگر آقای ظریف موفق شوند بخشی از پروسه عادی سازی روابط ایران با غرب محقق شده است و سفر اخیر وزیر امور خارجه بریتانیا به تهران هم یکی از مواردی است که می‌تواند به این هدف کمک کند؛ لذا الان تمام تلاش جریان تندرو این است که اولا دستاورد‌های این سفر را تحت تاثیر قرار دهند و کم‌رنگ کنند و ثانیا قدرت تحرک و انگیزه آقای ظریف را هم تا حد بسیاری کاهش دهند. ثالثا به دنبال این هستند که به جریان‌های بیرونی این پیام را بدهند که خیلی دلخوش نباشند و ان‌ها می‌توانند مانع از پیوستن ایران به fatf شوند.»

 

او در واکنش به این مسئله که این روز‌ها علاوه بر جریان تندرو، طیف احمدی‌نژادی‌ها هم حملات بسیاری علیه ظریف انجام می‌دهند، گفت: «آن‌ها از منظر دیگر این اقدامات را انجام می‌دهند، اما در برخی نقاط با جریان تندرو اصولگرا به اشتراکاتی می‌رسند. به عنوان مثال هر دو گروه به دنبال ناتوان کردن آقای ظریف و آقای روحانی هستند. متاسفانه آقای روحانی به اندازه کافی انگیزکُشی می‌کند و طی این مدت ناامیدی‌های بسیاری در اردوگاه حامیان خود ایجاد کرده اند و این موقعیت مناسبی در اختیار جریا‌های رقیب قرار داده است تا به آن دامن بزنند و به نوعی نیرو‌های توانمند دولت را از دور خارج کنند.»

این تحلیلگر مسائل سیاسی افزود: «یکی دیگر از دلایلی که این روز‌ها شاهد تخریب آقای ظریف هستیم این است که جریان مقابل معتقد است که اگر آقای ظریف در پی این ماجرا‌ها تبدیل به یک چهره کاریزماتیک شود، می‌تواند به نوعی یک آلترناتیو برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ باشند. البته الان خیلی‌ها در بدنه دولت تلاش دارند که به سمت آقای لاریجانی بروند و ایشان را به عنوان رئیس جمهور آینده مورد حمایت قرار دهند. شخص آقای روحانی هم بعید نیست که به این ماجرا تمایل نشان دهد، اما واقعیت این است که بعد از آنکه آقای جهانگیری را تا حدودی ضربه‌پذیر کردند به ویژه بعد از آن صحبت آقای جهانگیری که گفتند حتی اختیار تغییر یک منشی را ندارند که البته این بیشتر یک نظر سیاسی بود، اما خیلی جدی گرفته شد، نشان می‌دهد که جریان مخالف دولت از اینکه در این دولت چهره سازی شود و بعد‌ها به عنوان یک آلترناتیو در انتخابات ظاهر شود، به شدت نگران هستند.»

جوادی حصار در پایان عنوان کرد: «این گروه‌ها و نمایندگان به خوبی می‌دانند که بسیار بعید است که استیضاح آقای ظریف رای بیاورد، اما الان به دنبال آن هستند که حداقل برای مدتی ایشان را مشغول کنند؛ لذا الان طرح استیضاح را به میان کشیده اند و من فکر می‌کنم که به احتمال زیاد اعلام وصول نخواهد و حتی اگر در این مرحله هم موفق باشند، پایان رای گیری در جلسه استیضاح صرفا موفقیت آقای ظریف را نشان خواهد داد. این مسئله‌ای نیست که آن‌ها ندانند. بلکه فقط سعی دارند جو روانی را به هم بریزند و آقای ظریف را در موضع ضعف قرار دهند، اما در این مسیر هم موفق نخواهند بود.»

استیضاح به نفع ظریف است
همچنین حسین کنعانی مقدم فعال سیاسی اصولگرا طی گفتگو با فرارو اظهار کرد: «یکی از نگرانی‌هایی که همیشه ما داشتیم این بود که رقابت‌های سیاسی به مسائل اجرایی و سیاست‌های کلان کشور سرایت کند و الان به نظر می‌رسد این اتفاق افتاده است و این ماجرا هیچ دستاوردی نخواهد داشت جز اینکه مطالبات مردم نادیده گرفته شود و فعالیت‌های اجرایی تخریب می‌شوند هیچ نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت. ما همیشه پیشنهادمان به جناح‌های سیاسی این بود که رقبات صرفا در یک زمان مشخص معنا و مفهوم دارد و آن ایام انتخابات است و دیگر لزومی ندارد در فضای عادی هم ادامه پیدا کند.»

وی افزود: «نکته بعدی این است که افرادی که دست به اقداماتی از این دست می‌زنند که مثلا آقای ظریف را استیضاح کنند، گرچه حق قانونی نمایندگان است که سوال یا استیضاح کنند، اما صرفا ایجاد فضای دوقطبی در جامعه خواهد بود. متاسفانه فضای کشور ما در برهه‌های مختلف به شدت دوقطبی می‌شود که اصلا لزومی ندارد، اما مثلا جریان‌های موافق و مخالف برای اینکه حرفشان را به کرسی بنشانند دست به هر اقدامی می‌زنند و این نتیجه‌ای جز نابسامانی و به حاشیه رانده شدن مسائل مهم و کلا کشور نخواهد داشت. اگر یک عده با مسئله CFT یا FATF مخالف هستند بهتر است از راه‌های منطقی‌تر این نظر خود را پیگیری کنند.»

 

این تحلیلگر مسائل سیاسی در پاسخ به این سوال که دلیل حملات اخیر تندرو‌ها به ظریف آیا صرفا مسئله پولشویی است یا خیر، گفت: «موضوع این است که آقای ظریف می‌توانست برجام را به یک فرجام مناسب برساند، یکی از گزینه‌های مطلوب برای ریاست جمهوری بعد از آقای روحانی بودند؛ لذا شاید این وضعیتی که این روز‌ها شاهدش هستیم به این دلیل باشد که برخی گروه‌ها نمی‌خواهند اجازه دهند ایشان تبدیل به فردی شود که در انتخابات بعدی حضور پیدا کند. زیرا بدون شک اگر شرایط فراهم باشد اصلاح‌طلبان به آقای ظریف به عنوان یک گزینه بسیار مناسب نگاه می‌کنند.»

کنعانی مقدم در پایان با اشاره به احتمال استیضاح محمد جواد ظریف گفت: «به نظر من اگر این استیضاح انجام شود در پایان به نفع آقای ظریف خواهد بود. زیرا قطعا ایشان به مجلس می‌روند و حرف‌های خود را می‌زنند و در نهایت نمایندگان مجددا به ایشان رای اعتماد می‌دهد و با این اتفاق نه تنها جایگاه بهتری پیدا خواهند کرد بلکه تمام تلاش‌های این جریان‌های تندرو هم بر باد خواهد رفت؛ لذا من مطمئن هستم که این استیضاح کاملا به نفع آقای ظریف تمام خواهد شد.»