کاترین اشتون: در دوران احمدی‌نژاد برای برگزاری جلسات، در دنیا سرگردان بودیم

مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا یکی از ویژگی های برجام را پایبندی کامل ایران به تعهداتش در این توافق عنوان کرد و گفت که در کمتر توافقی اعضاء به صورت صد در صد به تعهداتشان عمل می کنند. او همچنین خروج آمریکا از برجام را مایه تاسف خواند.

به گزارش ایرنا، کاترین اشتون در گفت‌وگو با 'کارن وان هیپل' مدیر اندیشکده «روسی» انگلیس در یک برنامه رادیویی(پادکست) گفت: آینده برجام به پایبندی تمام اعضا این توافق بستگی دارد. در حال حاضر، ایرانی‌ها صد درصد مطابق تعهداتشان در برجام رفتار می کنند. این خودش یک نکته حائز اهمیت است چون در بسیاری از توافق‌ها شاهد پایبندی صددرصدی نیستیم.

وی با اشاره به خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام افزود: اکنون در شرایطی هستیم که یکی از طرف‌های مهم این توافق تصمیم گرفته که از این توافق خارج شود و کار را برای سایرین دشوار کرده است. من نه‌تنها نگران این توافق (برجام) هستم، بلکه نگران این موضوع هستم که چگونه می‌توانیم اقدامات دیپلماتیک و فعالیت‌های مشترک خود را در آینده گسترش دهیم.

اشتون اظهار داشت: یکی از اصلی‌ترین استدلال‌های مخالفت با برجام این است که چرا این توافق، تنها به موضوع هسته‌ای محدودشده است،دلیلش این است گروهی از کشورها از سوی سازمان ملل مسئولیت [مذاکره پیرامون موضوع هسته‌ای] را برعهده‌گرفته بودند و ما تصور می‌کردیم از طریق توافق با ایران سایر مسائل حل می‌شود.

وی گفت که امیدوار بوده است از طریق دست‌یابی به برجام، توافق‌های بعدی درباره مسائل مورد اختلاف با ایران حاصل شود. 'اما ما رو به ‌جلو حرکت نکردیم و این مایه تأسف است. '

دولت آمریکا روز 18 اردیبهشت امسال به‌ طور یک‌جانبه از توافق هسته‌ای ایران با کشورهای 1+5 که در سال 2015 (1394) به امضا رسید، خارج شد و 'دونالد ترامپ' رئیس‌جمهوری آمریکا 15 مردادماه فرمان اجرایی بازگشت تحریم‌ها را علیه ایران امضا کرد. تصمیم آمریکا با اعتراض دیگر کشورهای امضاکننده این توافق روبرو شده است و آن‌ها اعلام کردند که به برجام پایبند می‌مانند.

مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه اظهاراتش به بیان گوشه‌هایی از خاطراتش در مذاکرات هسته‌ای اشاره و عنوان کرد در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد 'برای برگزاری جلسات، در سرتاسر دنیا سرگردان بودیم. اما در دوره حسن روحانی، جلسات ما در ژنو و وین برگزار می‌شد، لذا تمرکز خود را بر حل موضوعات گذاشتیم.'

وی یکی از ویژگی‌های دوران مذاکرات را کم‌خوابی اعضاء مذاکره‌کننده برشمرد و یادآور شد: دست‌یابی به توافق اولیه در نوامبر سال 2013 در ژنو یک پیشرفت قابل‌توجه بود؛ خاطرم می‌آید در آن دوران اصلاً نمی‌خوابیدم و نهایتاً ساعت 5 صبح توافق را علنی کردیم.

آشتون در ادامه هماهنگی میان مواضع گروه 1+5 که هرکدام به دنبال تأمین مواضع خود در توافق با ایران بودند را یکی از دشواریهای مذاکرات برشمرد و گفت: بایستی آن‌ها را روی یک خط می‌آوردیم تا طرف ایرانی بتواند درباره دست‌یابی به توافق نهایی اعتماد کند. اما گواهی برای این مساله وجود نداشت؛ لذا مهم بود که تمام طرف‌ها درنهایت از یک موضع واحد برخوردار باشند. همین مساله زمان زیادی را از ما گرفت.

وی از دیگر مشکلات مذاکرات را صرف زمان زیاد اعضاء برای گفت‌وگوهای غیر مرتبط با مساله هسته‌ای دانست و گفت: در میانه راه بحران اوکراین و روسیه پیش آمد. به‌رغم اینکه ما از طرف اروپا و آمریکا، به‌شدت نگران اقدام روسیه بودیم و این کشور را به دلیل رفتارش تحریم می‌کردیم در مذاکرات هسته‌ای ایران، طبق روال عادی کارها پیگیری می‌شد، چون همه توافق کرده بودیم که یک‌فصل مشترک داریم و بایستی آن را دنبال کنیم.

مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا از وضعیت کنونی اعضاء دائم شورای امنیت سازمان ملل (گروه پنج به‌علاوه یک) ابراز تأسف و عنوان کرد که این گروه پس از دست‌یابی به توافق هسته‌ای ایران هیچ اقدام مثبتی را صورت نداده‌است.

وی اظهار داشت:امیدوار بوده است که روش همکاری این گروه می‌توانست به‌عنوان یک الگو برای حل سایر مشکلات بین المللی مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

'کاترین مارگارت اشتون' در فاصله سال‌های 2009 تا 2014 مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود.