"راه دشوار حسن روحانی از روز سه‌شنبه رقم خواهد خورد"

نعمت احمدی در اعتماد نوشت:

عدم حضور رییس‌جمهور در مجلس در دو استیضاحی که صورت گرفت، خوانش ذهنیت رییس‌جمهور نسبت به استیضاح را مشکل کرده است. در جلسه بررسی استیضاح حضور وزیر یا هیات وزیران الزامی است، اما رییس‌جمهور الزام قانونی به حضور در جلسه بررسی استیضاح را ندارد، با این حال حضور رییس‌جمهور در جلسه استیضاح نشانه حمایت رییس‌جمهور از وزیر مورد استیضاح خواهد بود هرچند عدم‌حضور وی را هم به ظاهر نمی‌توان موافق استیضاح دانست.

دو نفر از وزرای کلیدی رییس‌جمهور مورد استیضاح قرار گرفتند و رییس‌جمهور در هر دو جلسه غایب بود، استیضاح آقای ربیعی نقطه تاریکی در تاریخ مجلس و دولت دوازدهم است که وقایع پشت‌پرده روابط بعضی از نمایندگان با وزرا را برملا و زهر تلخی را به کام همه سرازیر کرد، اما استیضاح کرباسیان به واقع استیضاح از نوع نگاه عمیق نمایندگان فارغ از جناح‌بندی و بستگی فراکسیونی به وضع اقتصاد و برنامه اقتصادی کشور است، نگاهی به اسامی درخواست‌کنندگان استیضاح این واقعیت را می‌رساند که کارد به استخوان نمایندگان هم رسیده است و به گفته یکی از نمایندگان موافق استیضاح، فریاد مستضعفان از پشت دیوار‌های بلند به گوش همه رسیده است.

برای نمونه آقای پزشکیان نایب‌رییس مجلس و عضو فعال فراکسیون امید به عنوان مخالف استیضاح و نطق آقای الیاس حضرتی از نمایندگان شاخص فراکسیون امید در موافقت با استیضاح، نشانه درک شخصی نمایندگان از عملکرد وزیرسابق اقتصاد فارغ از نگاه جناحی و حزبی آنان است، آنچه به باور نگارنده راه دکتر روحانی را در اداره کشور با مجلس دهم مشکل ساخته است رای به استیضاح وزیر اقتصاد دو روز قبل از طرح سوال حول ٥ محور اقتصادی از رییس‌جمهور است.

جلسه سوال از رییس‌جمهور نمی‌تواند تحت‌تاثیر رای به استیضاح وزیر اقتصاد نباشد و باید از همین‌الان موضع رییس‌جمهور را در پاسخ به سوال نمایندگان موضعی تضعیف‌شده دانست، زیرا همه انتقادات و ایرادات یا بهتر است بگویم هجمه‌هایی که نمایندگان موافق استیضاح علیه وزیر اقتصاد بیان کردند در ٥ سوال محوری که از رییس‌جمهور در روز سه‌شنبه پرسیده خواهد شد، می‌چرخید مگر اینکه رییس‌جمهور عزم جزم کند و نگفتنی‌های پشت پرده اقتصاد را برملا کند، داستان تخصیص ارز به کالا‌های وارداتی که بسیاری از این کالا‌ها در شرایط موجود جزو ضروریات زندگی مردم نبود، وقتی دولت ترامپ با وجود اینکه همه نهاد‌های مسوول از پایبندی ایران نسبت به برنامه اقدام مشترک (برجام) یاد می‌کنند، اما ترامپ به هر علت و انگیزه از برجام یک‌طرفه خارج می‌شود و دو برنامه زمانبندی شده برای تحریم‌ها علیه ایران را کلید می‌زند؛ تحریم اولی که هم‌اکنون شروع شد و تحریم دوم که از ١٣ آبان ماه که با دقت و کمک گرفتن از جو روانی روز گروگانگیری سفارت امریکا در تهران اعمال و اجرا خواهد شد و مهم‌تر از همه مساله نقل و انتقال ارز و فروش نفت را نشانه رفته است، دست و دلبازی و ولخرجی بی‌برنامه نسبت به ارز‌های موجود دور از منطق سیاسی و اداره مملکت در شرایط ویژه است وقتی آقای روحانی در برنامه زنده تلویزیونی و نیز در دیگر سخنرانی‌های خود اعلام کردند تجار و وارد‌کنندگان، ناراحت تامین ارز مورد‌نیاز خود نباشید و زمانی که معاون اول رییس‌جمهور نمی‌دانم با کدام حساب و کتاب نرخ دلار را ٤٢٠٠ تومان اعلام کردند، معلوم بود که فرصت‌طلبان به دنبال خالی کردن خزانه ارزی خواهند بود و گویی چوب حراج را بر ارز‌های موجود در خزانه زدند و با تاسف، همه شدند وارد‌کننده آنهم وارد‌کننده کالا‌های لوکس و نه مایحتاج عمومی در شرایط خاص و ویژه، افرادی به‌سرعت وارد کار شدند و ظرف مدتی اندک شرکتی به ثبت رساندند؛ یکی از آن‌ها بیش از ٣٥ میلیون یورو ارز دریافت کرد و با این ارز ان‌شاء‌الله که موبایل وارد کردند، اما به چه قیمتی فروختند؟

برابر اخبار منتشره در رسانه‌ها بیش از ٦٠ شرکت، وارد‌کننده چای شدند در حالی که بسیاری از آن‌ها سابقه واردات چای نداشتند یا رادیو و تلویزیون خوراک دام وارد کرد یا چند خانواده حاکم بر بازار انحصاری ماشین خارجی، با ارز دولتی ماشین وارد کردند، قصه پرغصه حراج ارز ٤٢٠٠ تومان آن هم درست زمانی‌که باید دقیقا حساب دخل و خرج یک دلار، یک دلار را نگه می‌داشتیم این‌گونه چوب حراج ذخایر ارزی زده شد.

موضوع فروش سکه هم قصه پرغصه دیگری است که بیش از ٦٠ تن ذخایر طلای کشور را ذوب کردیم و با ضرب سکه بهار آزادی بر ثروت ثروتمندان افزودیم و یک سوال بی‌پاسخ حقوقی را ایجاد کردیم، خریدوفروش سکه از دولت آنهم با فراخوان عمومی نه اینکه خلاف نیست بلکه پاسخی است به درخواست کمک دولت که قصد مقابله با انباشت نقدینگی در کشور را داشت و، چون منع قانونی وجود نداشت.

جوانی که در اظهارنامه مالیاتی خود تنها از مالکیت یک دستگاه پراید دست دوم یاد کرده است، ٣٨ هزار سکه را خریداری می‌کند. به دفاع از آن جوان عرض می‌کنم مگر همه مدیران اقتصادی از مسوولان بانکی تا تیم اقتصادی دولت و شخص رییس‌جمهور و معاون اول ایشان مشوق خرید سکه توسط مردم نبودند؟ مگر خرید سکه کف و سقف داشت که امروزه به خریداری که به دولت اعتماد و ٣٨ هزار سکه را خریداری کرده انگ فساد اقتصادی بزنیم و او را مفسد اقتصادی بخوانیم.

معلوم و مشخص بود که درخواست همگانی از مردم برای واردات هر‌چه دلخواه‌شان بود و نام‌نویسی برای خرید سکه به هر میزان و سقف نمی‌تواند پشتوانه علمی، اقتصادی برای کنترل بازار داشته باشد. وقتی لایحه بودجه سال ٩٧ در آذر سال ٩٦ در موعد قانونی تقدیم مجلس شد و زمانی‌که مجلس با افزایش قیمت حامل‌های انرژی مخالفت کرد و دولت در نبود افزایش درآمدی از بالا بردن حامل‌هایی که با تکیه بر آن افزایش، لایحه بودجه سال ٩٧ را تنظیم کرده بود اقتصاددانان که هیچ، نگارنده بی‌اطلاع از راز و رمز برنامه‌نویسی بودجه می‌دانستم که سال ٩٧ سالی پر‌تنش در امور اقتصادی خواهد بود، عدم حضور دکتر حسن روحانی در جلسات استیضاح دو وزیری که بال اصلی برنامه اقتصادی دولت بودند و مهم‌تر از آن طرح سوال نمایندگان از رییس‌جمهور پیرامون مسائل اقتصادی، گمانه‌زنی‌ها را بین مردم در این مورد به خصوص که رییس‌جمهور هم از تیم اقتصادی خود راضی نیست، پررنگ کرد، روز ششم شهریور درست در هفته‌ای است که متاثر از رای به استیضاح دو وزیر کلیدی کابینه روزی پرحاشیه خواهد بود.

نمی‌دانم مشاورین رییس‌جمهور کسانی که از عدم حضور رییس‌جمهور در جلسات استیضاح حمایت کردند، چه برنامه‌ای برای پاسخگویی رییس‌جمهور در مقابل نمایندگان سوال‌کننده تدارک دیده‌اند، هرچند خروجی جلسه سوال از رییس‌جمهور برابر اصل ٨٨ قانون اساسی بازخورد قانونی له یا علیه رییس‌جمهور ندارد، اما رمزگشایی از سوالات توسط رییس‌جمهور و دقت در پاسخ‌هایی که رییس‌جمهور خواهند داد و بازخورد آن بین نمایندگان و جوی که به وجود خواهد آمد، ادامه کار دولت دوازدهم را رقم خواهد زد.

آیا نمایندگان مجلس با سوال از رییس‌جمهور قانع خواهند شد یا برنامه دیگری دارند، نگاهی به حوادث و اتفاقات این چند روز از استیضاح وزرای کلیدی اقتصادی دولت، از تشکیل دادگاه‌های ویژه اقتصادی که موافق با قوانین موضوعه آیین دادرسی کیفری نیست و با حکم حکومتی مقام معظم رهبری تشکیل شدند و آغاز به کار این محاکم، از اتفاقات مدرسه فیضیه قم و تابلویی که اشاره به استخر فرح و تهدید رییس‌جمهور داشت تا سخنان بعضی از افراد تاثیرگذار در دعای روز عرفه، سوال از رییس‌جمهور یک ماه قبل کلید خورد و محور سوالات، همه اقتصادی هستند؛ اقتصادی که ضریب مقاومت مردم در‌قبال نوسانات بازار را کم کرده است.

افزایش قیمت‌ها در حوزه مسکن، ارز، ماشین و موضوعاتی مانند بلیت هواپیما و افزایش سرسام‌آور قیمت سبد غذایی مردم، تعطیلی کارخانجات و اعتصابات کارگری و بر زمین ماندن مابقی مطالبات سپرده‌گذاران موسسات مالی که تا اینجای کار هزاران میلیارد تومان به گفته رییس‌جمهور با دست در جیب مردم کردن تنها صدای سپرده‌گذاران را خاموش کردیم همه و همه ادامه کار دکتر حسن روحانی را دشوار کرده است و این درحالی است که ١٣ آبان روزی که تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه امریکا علیه ایران فراگیر می‌شود هنوز نرسیده، مجلسیان چه برنامه‌ای در پیش دارند. راه دشوار حسن روحانی از روز سه‌شنبه ششم شهریور رقم خواهد خورد.